ขอคำแนะนำ การนั่งสมาธิหน่อยครับ

คือผมเพิ่งนั่งสมาธิ มาไม่นานครับ อยากถามว่า การเพ่งที่ปลายจมูกดูลมเข้าออกไปซักพักจะรู้สึกเกร่งแข็งๆทั่งตัว แต่ถ้าไม่เพ่งดูลมเข้าออกเฉยๆจะรู้สึกสบายกว่าเบาๆไม่หนักผมควรทำยังไดีครับ รบกวนขอคำแนะนำด้วยครับ

 

คุณจขกท. ก็ตัดคำว่าเพ่งออกเสียสิครับ เอาแต่คำว่า ดู ดูลม-เข้าออกเฉยๆ ดูลมเข้า-ลมออก ลมเข้ากับลมออกนั่นแหละคืองานที่ จขกท.พึงทำ

 

มาใหม้ ก้ ฝึกอย่างมาใหม่

อินทรียอย่างไร. พละก้อย่างนั้น

ปัญหา. ไม่ได้อยู่ที่การปฏิบัติ

ปัญหามันอยู่ที่ ลงมือปฏิบัติแบบผู้มาใหม่ แต่จะเอา
ให้ได้ผลเหมือนคนสำเร็จโน้น นั่น. นี่

รู้ตัวว่าแข็ง. แน่น ตึง. ก้อาสัยระลึก. รู้ว่าจิตกำลัง
ยกการเหน แข็ง. แน่น. ตึง

รู้ตัวว่า สบาย. ก้รู้ว่าจิตกำลังรู้ ยกเหนความสบาย

ความสงบ. รำงับ. จะเปนอาการ. รู้อะไร. ก้รับสภาพ
ไปตามนั้น

ถ้าไม่รำงับ. ก้รู้ไปว่า ฝุ้งซ่าน. รำคาญใจ. ปฏิบัติใหม่
แต่จะเอาให้ได้แบบโน้น. นั่น นี่


ตั้งจิตไม่ตรง. ไม่ซื่อตรงต่อธรรม. ก้โดนมันหลอก
เอาว่า. ปฏิบัติแล้วไม่เหนอะไร


แข็ง แน่น ตึง. สบาบ. แปรปรวนไป. กลับบอกว่า. ไม่เหนอะไรเลย


แต้ถ้าซื่อตรงต่อธรรม. ใครมาท้าทำสมาธิให้ได้ผล
รำงับอุปทานในหนึ่งวินาที หายใจใส่หน้ามันปื้ดเดียว.
โชวไปเลย

 

ขอบคุณ ท่านนิวรณ์ ท่านตอบคำถามที่อยู่ในใจของผม ผมจะนำคำชี้แนะ ไปปฎิบัติครับ ขอบคุณจากใจครับ ที่ชี้ให้เห็นอย่างชัดเจน

 

...คือผมเพิ่งนั่งสมาธิ มาไม่นานครับ อยากถามว่า การเพ่งที่ปลายจมูกดูลมเข้าออกไปซักพักจะรู้สึกเกร่งแข็งๆทั่งตัว...
ตอบ ....ในการฝึกสมาธิ มันก็มีการเพ่งที่เป็นอันตรายอยู่ เช่น ถ้า เราไปเพ่งแล้ว มันมีอาการต่าง ๆ เช่น เลือดไม่ไปเลี้ยงสมอง หายใจติดขัด มีอาการทื่อ ๆ ชา ๆ ที่หัว แบบนี้ ควรเปลี่ยนที่กำหนดรู้ลม เช่นจากปลายจมูก มาเป็นช่องกลางระหว่างอก หรือ มาที่เหนือสะดือ เปลี่ยนจุดจนกว่าอาการจะหายไป และรู้สึกสบาย....
.............การเพ่งที่ปลายจมูกดูลมเข้าออกไปซักพักจะรู้สึกเกร่งแข็ง ๆ ทั่งตัว อาการแบบนี้ ก็เป็นอาการของการทำสมาธิทั่วไป เมื่อจัดที่จัดทางได้แล้ว นิ่งแล้ว มันก็เกรงแข็ง นิ่ง เลือดลมไหลสะดวกแล้ว

....แต่ถ้าไม่เพ่งดูลมเข้าออกเฉยๆจะรู้สึกสบายกว่าเบาๆไม่หนักผมควรทำยังไดีครับ รบกวนขอคำแนะนำด้วยครับ....
ตอบ.......สมาธิ คือ การกำหนดรู้ รู้อยู่ในอารมณ์ใด อารมณ์หนึ่งอารมณ์เดียว....
..............ฌาน คือ การเพ่งอยู่ในอารมณ์ใดอารมณ์หนึ่ง อารมณ์เดียว จนเป็นเอกัคคตารมณ์...
..............ถ้าทำสมาธิเพ่งมากไปผิดวิธีจะมีอาการขั้นต้น......................................................
..............ถ้ารู้ลมไป รู้ความเกิด ดับ ของลม มันก็เป็นวิปัสสนามันก็เบา วาง กว่า.............
..............ถ้ากำหนดรู้ลมกระทบเข้าออก ลมหายใจเข้าก็รู้ หายใจออกก็รู้ สั้นยาว เบาแรงก็รู้ มีสติรู้อยู่แบบนี้ เป็นการฝึกสมาธิ......

....อนุโมทนาบุญ......

 

เป็นอาการ อานาปานสติ ครับ

ไม่ต้องไปสนใจใดๆ ทำไปเรื่อยๆ ถ้าไม่สงสัย หรือ ฟุ้งซ่าน จิตจะรวมลงสมาธิ ครับ

จะหยุดหายใจ หรือ ลมหายใจช้า ตัวเริ่มแข็งตามอวัยวะต่างๆ ก็ให้ กำหนดจิตว่า รับรู้ แล้ว ปล่อยวาง อย่าไปส่งจิตออกนอก ไปรับอาการต่างๆทางกาย เพราะจะทำให้ฟุ้งซ่านโดยไม่รู้ตัว ทำให้หลุดออกมาจาก สมาธิ ที่กำลังปฏิบัติ อยู่ครับ

 

ขอบคุณทุกท่านครับ ที่ชี้แนะแนวทางในการปฎิบัติ ครับผม

ผมยังลังเลอยู่ว่าจะถามดีไหม คือออกจากสมาธิแล้วลืมตา ผมเห็นแสงสีขาวเป็นแบบในภาพอ่ะครับ จะมีคลื่นสีขาวๆ เคลื่อนไหวอยู่ในวงกลม และเวลาดูอะไรนานๆ จะมีภาพซ้อนกันแต่อีกภาพจะลางๆเหมือนเงา

 

ล่าสุดไม่ใช่ถาม เป็นการเล่าให้ฟังเฉยครับ
กิริยาอย่างที่เห็น เกิดในระดับปฐมฌาน
เป็นการทำงานได้อย่างหนึ่งของจิต
ซึ่งการที่จิตจะทำงานได้ มี ๒ ลักษณะในการนำ
๑.แสงนำ(อย่างที่เห็นนั้นหละ รวมภาพต่างๆที่เป็นสี)
และ ๒.เส้นสาย(คลื่นความถี่ต่างๆ ที่มันแยกจากอากาศปกติที่เราเห็น)
หรือทัง ๒ อย่างทำงานพร้อมกันเลยก็ได้...
เรียกว่า สภาวะที่ยังค้างหลังออกจากสมาธิ
ข้อสังเกตุคือ เราจะยังคิดอะไรได้อีกหน่อย
แต่ภาพยังคงอยู่..สังเกตุการกระจายของแสงดีๆนะ
ว่ามันอยู่ในทิศทางขึ้นบนร่วมด้วยหรือไม่...

ถามให้แทนว่า จะทำอย่างไรต่อ ก็จะบอกว่าให้เฉยๆไม่ต้องสนใจ
ยกเว้นว่า จะนั่งต่อ เด่วแสงมันจะค่อยๆมืดดับลงมา
แล้วอยู่ดีๆก็จะค่อยๆสว่างขึ้นมาอีกครั้ง
เป็นระดับสมาธิที่เพิ่มขึ้น แต่ว่าเป็นอรูปญานนะครับ
ข้อสังเกตุ...ระดับกำลังสมาธิไม่มากคือ สว่างๆนำ หรือสว่างเลย
บางทีสว่างจนมองเห็นได้ทั้งบริเวณที่ต้นนั่ง
ระดับกำลังสมาธิิที่สูง แสงจะค่อยๆสว่าง
และสภาพแวดล้อมบริเวณที่นั่นจะหายไป....

แต่ถ้าเป็นลักษณะดวงจิต หรือทางภพภูมิ
แสงสีขาวอย่างนี้ก็มี แต่จะไม่มีขอบ
และจะเห็นทางด้านขวาบนทางด้านศรีษะ

แต่ถ้าสว่างมากๆเลย แบบไร้ต้นกำเนิด
ไม่ว่าจะหลับตา หรือลืมตา และเคลื่อนไหว เป็นกิริยา
ระหว่างทางของสมาธิเช่นกัน
พวกนี้ให้เฉยๆไปไม่ต้องสนใจ เพราะเกิดได้ปกติ

ปล.ส่วนตัวเข้าใจว่า น่าจะเคยนั่งได้ระดับฌานมากกว่า
ที่ส่วนตัวเล่าให้ฟังมาก่อน แต่อาจจะไม่รู้ตัว
เพราะปกติมันจะเป็นอย่างนี้
ถึงค่อยจะเห็นกิริยาแบบนี้ได้...
แค่เพียงแต่เล่าให้ฟัง

 

ให้กำหนดรู้ อายตนะ เข้ามาเลย

ตาเนื้อ มันจะเหน ตามปรกติ อันนี้ อายตนะ หนึ่ง

ส่วน มโน-อายตนะ อันนี้ ก้เหนได้ ซ้อนกันกับ
ตาเนื้อได้เลย ไม่ต้องไปเสียเวลา ตั้งท่า นั่งหลับตา ฯลฯ กำหนดรู้

พอแยก อายตนะ ว่าเหน ซ้อนกันได้ มีความ
เปนใหญ่แยกจากกัน ไม่ทับก้ำเกินกัน เหนทางหนึ่ง
อีกทางหนึ่งไม่เหน อันนั้นคือ เหนผิดไปจาก
ความเปนจริง ถ้าเปนการฝึกฌาณ จะเปนมิจฉา

ถ้าเปนสัมมา จะเหนพร้อมกันหมด ไม่ใช่
แค่อายตนะ ตา กับ มโนทวาร อายตนะ6
ก้จะเหนว่า บังเกิดพร้อมกัน รับรู้พร้อมกัน
ได้หมด ไม่ใช่ รู้ทางตา ใจดับ หูดับ

เพียงแต่ว่า เวลาจิตไหลเข้าวิถี วิบาก มันจะมี
การตัดสินเอา อายตนะเดียวเปนผัสสะ เข้าสู่
การเสวยผลเวร กรรม ขำไม่ออก

อายตนะไม่ใช่มีแค่หก หู ตา ตะหมูก ลิ้น กาย ใจ

อายตนะในศาสนาพุทธ ยังมี อากาสา วิญญา
อากิญ เนวสัญฯ ถ้ามี สัมมสมาธิ จะแยก
เหนการโคจรของจิตได้หมด เพียงแต่เวลา
กิเลส อาสวะ มันจะให้ผลเวรกรรม ติดสังสารวัฏ
มันจะเลือกวิถีเดียว แล้วเข้าไปติดบ่วงของมาร
มีดอกเบี้ยเจ้าหนี้เอามาล่อ เปนอำนาจจิตการไป การมา
การเข้าหาภพ โน้น นั่น นี่ โง่ดักดานกันไป
สำหรับคนที่ ไม่รู้ สัมมาสมาธิ จิตตั้งมั่นคืออะไร

นะ

ภาวนาไปอย่างเดิม

ไม่ต้องไปสงสัย....ถ้าสงสัย จะโดนรูปวจร อรูปวจร
หลอกให้กลัวโง่ พอกลัวโง่ ก้จะ จมไปกับแสง
จิตจะตกจาก สัมมาสมาธิ จิตส่งออก แล้วตบ
ท้ายด้วยการเข้าไปบัญญัติ(สำคัญว่ารู้โน้น นั่นนี่)

ถ้าทันสงสัย จิตจะตั้งมั่น

พอจิตตั้งมั่นมากๆ รู้ชัด ความเปนภพ ความเข้ม
มืด สว่าง เราจะเอามา อนุโลมได้หมด

คนจานลายมันจะนั่งจมโข่ง เอาความเข้มของ ดวงแสง

คนมีสติ มีปัญญา มืด ก้ยกขึ้นเปนบ่อกสิณได้

เพราะแยก หรือ รู้ชัด ความเปน อินทรีย์
ความเปนอายตนะ

จิตควรแก่การงานก้น้อมไป มีเหตุให้น้อมก้น้อม
ไม่ใช่น้อมไปด้วยกิเลส ท้าทาย ขยับเส้นหอยให้ใครแลกกับการมีพยาน ติดบ่วงความเปนสัตว์(ผู้ข้อง)

จิตไม่ควรแก่การงาน ก้เจริญสติ ปัญญา
สำคัญกว่า คือ ไม่น้อมไป เกบกำลังของจิตไว้
ไม่สุรุ่ยสุร่าย สามล้อถูกหวย

 

ขอบคุณ คำชี้แนะ และสอนสั่ง ผมรู้แล้วว่าควรปฎิบัติอย่างไรต่อไปครับ

ใจที่มืดมั่วแสงสว่างที่ส่องมาจึงเห็นทางที่ต้องเดิน ทางจะสั้นหรือจะยาวอุปสรรคและปัญหาเพียงมีแสงแห่งธรรมคอยส่อง
และเตือนใจ เราเท่านั้นที่เข้าใจ มีแต่เราที่เข้าใจ จงเตือนตน ด้วยสติและปัญญาศึกษาด้วยใจตน เพราะทุกสิ่งเกิดที่ตนจงเลือกเอา...

 

อนุโมทนาด้วยครับ อยากบอกท่านว่า ภาวนาให้มากมาก ทุกวันทุกวัน ทำแบบจริงจังจริงใจ ประสบการณ์จะสอนท่านเองครับ ( แม้ไม่ก้าวหน้าในการภาวนา ก็อย่าได้เบื่อหน่ายนะครับ คนจริงจะเจอของจริงครับ) ขอให้เจริญในธรรมครับ

 

...ผมยังลังเลอยู่ว่าจะถามดีไหม คือออกจากสมาธิแล้วลืมตา ผมเห็นแสงสีขาวเป็นแบบในภาพอ่ะครับ จะมีคลื่นสีขาวๆ เคลื่อนไหวอยู่ในวงกลม และเวลาดูอะไรนานๆ จะมีภาพซ้อนกันแต่อีกภาพจะลางๆเหมือนเงา...

ตอบ ...การเห็นเป็นไปได้ถ้าจิตเป็นทิพย์...ถ้าจิตไม่เป็นทิพย์ก็ไม่มีโอกาสเห็นได้...(ทั้งลืมตาและหลับตา)

...อนุโมทนาบุญ...

 

คุณนพไปไหน ตอบคำถาม # 15 ข้างบนด้วย มจด.ดูๆคำถาม ข้อ 1. แล้ว จขกท. จะได้กสิณไฟนะน่า

 

คุณนพหาย ถ้างั้น นิวรณ์ ตอบ จขกท. # 15 ที

​

 

ขออนุญาติตอบนะครับ เห็นว่าถามคุณ nopplakan
แต่จากอาการแล้วน่าจะพอแชรประสบการณ์ได้บ้างนะครับ
อย่างแรกเลยนะครับจากอาการที่เล่ามาเกิดหลังจากตื่นนอน ทั้งนั้นเลย ซึ่งอาการพวกนี้ ท่าจิตไม่สงบไม่มีกำลังไม่มีสติประคอง หรือตื่นเต้น พวกไฟหรืออาการต่างๆที่เป็นการเกิดจากสมาธิรวมตัว ส่วนมากจะหายไปทันที ไม่คงทนตั้งอยู่ได้ แต่จขกทอาจจะมีการวิตกวิจารค้างในอารมสมาธินะครับ
ทางที่ดีตั้งสมาธิให้ได้ครับไม่หลับไปซะก่อน ภาพนิมิตรที่จะปรากดก้จะเป็นอย่างที่จขกทว่ามานะครับเพียงแต่มันต้องเกิดจากสมาธิที่รู้ตัวชัดตั้งสติได้กำหนดชัดเจนครับจิตไม่ถูกรบกวนด้วยนิวรแล้ว ท่ามีปิติเทรกมาอาการต่างๆก้หลุดก้ตกลงจากสมาธิได้เช่นกันครับภาพที่จะรวมตัวเป็นแสงเป็นสีเปลี่ยนไปมาก้จะไม่คงทน ทางที่ดีกำหนดรู้ละลึกให้ชัดเจนก่อนครับให้สติตั้งในสมถะได้ก่อน ท่าสติน้อมไปพิจารนาหรือไตร่ตรองแบบโยนิโสมนสิการธรรมมันก้จะไม่เข้าสู่ ณานสมาธิขั้นลึกๆแต่จะเป็นการเจริญวิปัสนาท่าไตร่ตรองถูกวิธี แต่ท่าไม่ถูกวิธีมันก้คือความฟุ้งซ่านที่เกิดขึ้นกับจิตนะครับ
ท่าหากตั้งสติในสมถะได้จนเกิดสมาธิระงับนิวรลงได้กระบวรการภายในจิตก้จะเกิดตามที่คุณจขกทหวังไว้ครับแต่มันจะชัดเจนเห้นก้เห็นชัดเจน ไม่แว้บไปแว้บมาท่าทำทุกวันเป็นประจำอาการอื่นๆก้จะทำไห้เราขาดจากสมาธิตรงนี้ได้ยากครับ แล้วอาการที่ไฟลุกบนมือนั่นก้อาจจะเกิดอีกครั้งครับแต่มันอาจจะคงทนได้นานกว่าซักระยะจนกว่าคุณจขกทจะเห็นแล้วเกิดตกใจหรือตกจากองสมาธิครับก้จะหายไป ลองทำบ่อยๆครั้งครับท่าไฟลุกบ่อยๆแล้วอย่างน้อยก้เป็นกำลังใจว่าทำสมถะได้ถูกต้อง
แต่การทำสมถะก้ต้องทำคู่วิปัสนาไปด้วยนะครับแต่เลือกทำ เลือกในที่นี้คือไห้มีสติรู้ชัดว่าจะตั้งสติลงที่ไหนนะครับจะตั้งลงที่จิตพิจารนา เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาน หรือกาย หรือจะตั้งสติทำสมภะกรรมฐาน ให้กำหนดให้ชัดเจนผลของมันก้จะชัดเจนตามกำลังของสติเละสมาธิครับ
ที่บอกว่าต้องทำวิปัสนาด้วยก้เพื่อละความหลงนะครับ ขณะที่จิตเราทำสมถะอย่างเดียวเราจะหลงอยู่ในพวังของจิต เละท่าเรายึดติดว่าเป็นสิ่งสำคัญบางทีเราจะไม่ได้อาไรเลยนะครับ ทั้งตัวสมะภะเองก้ไม่ก้าวหน้าเพราะจะระงับนิวรลงไม่ได้ อาการหลงตรงนี้จะแยกออกได้เมื่อผ่านการพิจารณาสติในวิปัสนาบ่อยๆครับเราจะรู้ได้ว่าเรากำลังหลงหรือเรากำลังรู้ครับ

 

จขกท.เกิดมีอะไรอีก ก็เขียนเล่าไว้อีกครับ