สภาวะจิตเสื่อม

มีใครที่จิตเสื่อมบ่อย บ้างครับ ผมรู้ว่าจิตผมมันเสื่อมบ่อย ประคองบ่อย
จนรู้สึกจะรับไม่ไหว มีใครเป็นสภาะแบบนี้บ้างครับ

 

ธรรมชาติของจิต เจริญ แล้วก็ เสื่อม

ถ้าเจริญอย่างเดียว ให้รู้ลงไปว่า มี มิจฉาทิฏฐิ

ถ้ามี สัมมาทิฏฐิ ......กำหนดรู้ จิตเจริญแล้วเสื่อมเป็นธรรมดา ก็จะ
ยกจิตขึ้นทำ สิกขา คือ เอา จิตมาเป็นตัวศึกษา ตามเห็นความเกิดดับ

พอยกจิต เจริญแล้วเสื่อม เพราะ ประจักษ์ธรรมชาติของจิต ว่า ที่มัน
เป็นอย่างนั้น เพราะ จิตเป็นอนัตตา เกิด ดับ ตามปัจจัยการ มีเหตุ
ให้ปฏิสนธิก็เกิด หมดเหตุ ก็ดับภพ ดับชาติ ชาติอื่นมีอีกไหม ขึ้น
กับ กุปธรรม ยังพาไปมี มิจฉาทิฏฐิ เห็นว่า จิตเป็นตน จิตเป็นของตน
เห็น วิญญาณขันธ์เป็นตน เห็นวิญญาณขันธ์เป็นของตน ก็จะเกิด
การ ตั้งขึ้นของ อุปทานขันธ์

ขันธ์5 ไม่ได้ผิดอะไร หน้าที่ของมัน คือ มีเหตุก็เกิด หมดเหตุก็ดับ
หาก วิบากรรมยังส่งผล ก็จะเกิด จิต เกิดภพ เกิดชาติ มีหู มีตา
มี อายตนะ6 อายตนะ12 ฯลฯ ชาติไม่สิ้น กิจที่ควรเห็นไม่เคยยก
กิเลส ตัณหาอุปทาน ไม่เคยทำความรู้จัก

พอกิเลสไม่เคยทำความรู้จัก นิวรณ์5คืออะไร ไม่เคยยกศึกษา
จิตตานุปัสสนาไม่เคยยก ธรรมานุปัสสนาก็เลย ไม่เคยสัมผัส ลิ้มรส

ได้แต่ รู้ว่า นิวรณ์ดับ อัปปนา หนาสันติ เหมาเข่ง ว่า จิตรวมแล้วถอย
ใส่เกียหมาหนาสันติ มาพิจารณาธรรม

หลอกตัวเอง

จิตเจริญแล้วเสื่อม หากมี สัมมาทิฏฐิ ...จะค่อยๆ เกิด สัมมาแต่ละ
ชนิดไปตามลำดับ จนกระทั่ง เกิด สัมมาสมาธิ

ไม่ใช่ สัมมาสมาธิเกิดก่อน อัปปนาโคพ่อโคแม่ก่อน แล้ว ถอยมา วิปัสสนา
เอาสัมมาทิฏฐิ สันติ อะไรของ งุดโง งุดโง อัปปนา ถอย พิจารณาธรรม

เว้นแต่

จะเน้นเป็น โพชฌงค์7 แล้ว น้อมไปเพื่อการสลัดคืนจิต ก็จะ ยกให้ว่า อัปปนา
แล้วถอยมาพิจารณา ว่ากันไปเลย ถูกแน่

 

ทีนี้ ถ้าเป็น นักภาวนาที่มี วิหารธรรม เนืองๆ คือ แค่ทำอารมณ์สมถะ
บางประการเพื่อเป็นเครื่องอยู่

ทำแล้ว จิตก็ยังไหลตกจาก บริกรรม ภาวนา ไปฉวยกิเลส

อันนี้ ต้องแยกแยะก่อนว่า ชีวิตการงานที่จำต้องประกอบ มีร้อยรัด
แค่ไหน คับแคบแค่ไหน

ถ้ามีมาก ก็ต้องไป ปรับการ โอนอ่อนตามสิ่งร้อยรัด ตกไปทำงาน
ก่อนการเคลื่อนของจิตไปทางโลก เช่น หิวข้าวต้องกิน ก็ พิจารณา
การกิน คุณ และ โทษ ก่อน ที่จะ คิดเมนู แล้วให้ ขา ปาก มันเดินไป
สั่งอาหาร ตามความอยาก ฯลฯ

ถ้ามีไม่มาก ก็ต้องสังเกต จิตที่ปรารภออกจากสังสารวัฏ มีไหม
ถ้าไม่มี ก็เรียกว่า ตั้งจิตไว้ในธรรม ไม่ตรงต่อธรรม ก็เป็นเรื่อง
ธรรมดา ที่จะ เจริญแล้วเสื่อม แล้วก็ งง ว่า ทำไงต่อ ( ทั้งนี้หาก
เพียงแค่ ตั้งจิตว่าจะออกจากสังสารวัฏ เวลา เห็น จิตเจริญแล้ว
เสื่อม จะ ชื่นใจมาก ว่า มาถูกทาง จิตจะเกิดปิติ เกิดรสชาติสลัดคืน
แล้วตามเห็นการสลัดคืน การหลอกลวงปลิ้นปล้อนของจิต ลูกเดียว )


ปล. ทั้งนี้ ไม่กล่าวถึง กรณี มีกิเลส แล้วไหลไปเอง คว้าเอง ทำลาย
กรรมฐานทั้งๆที่รู้ ด้วยข้ออ้างสารพัด อันนี้ ไม่ยกกล่าว เพราะถือว่า
ไม่ใช่ พวกปรารภกรรมฐานอยู่แล้ว ปฏิบัติเป็นพิธี ไม่เสวนา

 

ชอบไปฉวยเอากิเลส ทำให้เกิดอารมณ์เนืองๆ บ่อยๆ
พยายามปฏิบัติให้ตั้งมั่นที่ฐานแต่ก็ไหลไปฉวยอีกเป็นไปเป็นมาแบบนั้น
จนผมเห็นว่า ผมไม่สามารถควบคุมอะไรได้ ผมเลยมองมันเฉยๆ แต่เหนื่อยเอาการ

 

เฉยๆ ก็ เป็น สภาวะธรรม ที่จิตไป ฉวย มาเป็น

เวลา จิตมัน ฉวยๆ เอาอาการเฉยๆ ให้กำหนดรู้ด้วย

ถ้าไม่กำหนดรู้ มันจะเกิด ทิฏฐิตัวนึงกระซิบหลอกว่า ทำมาหมดแล้ว
ยังไม่เห็นทางออก

แต่ถ้า กำหนดรู้ จะเห็น จิตเคลื่อน ลักษระนึงปรากฏ ซึ่ง ตรง
สภาวะนี้ จะพ้นการบัญญัติเรียก ไม่เคยมีใครแสดงได้มาก่อน
แม้แต่ พระศาสดาก็ชี้เป้าตรงนี้ไม่ได้

พอไปเห็น จิตมันเคลื่อน ยกเห็นตัวนั้น เหมือน ตามเห็นรูป (เห็นชัด และ รู้ว่าเห็นสภาวะ)

จะค่อยๆเกิด การฟังธรรมอันไม่ได้ยินได้ฟังมาก่อน เนืองๆ จึงจะเป็นการ " สดับธรรมะ "

ลองดู

" อย่าตำหนิจิต "



ปล. ถ้าไม่เอา ตำรา อภิธรรม ให้สังเกตตรง เหนื่อยๆ หนักๆ มีน้ำหนัก
ที่ปรากฏ ก็ได้ ให้รู้ลงไปว่า มีเจตนาเจือ มีตัณหาเจือๆ รู้ไปซื่อๆ ไม่ต้องแก้
แล้วมันจะเหมือน ไปรู้ว่า ขาเกร็งแล้วมันคลาย ที่ปริวัฏไปเอง ไม่ได้เกิดจาก
เจตนา ( หากเกิดเจตนาซ้อนเจตนา จะ คลายอย่างนึงไป ติด ตรึง แน่น แข็ง
อีกส่วนนึง ทำให้บัญญัติได้ว่า กำลังเหนื่อย )

 

ครับผม ขอบคุณครับ ทำไมไม่ให้ตำหนิจิต

 

จิตมันเป็น ขันธ์

หากตำหนิจิต จะกลายเป็น อุปทานขันธ์ มีการถือเอาเป็นตน หรือเป็นเจ้าของ แฝง ใน ทิฏฐิ

 

ชัดเจนครับ

 

ถ้าหยุดตำหนิจิตได้

ขันธ์อาจจะ ทุกขสาหัส แต่เป็น ทุกขาปฏิปทา รู้เร็ว รู้ช้า ว่านั่นอาการของขันธ์ จะอีกเรื่องนึง

ส่วนคนอื่น เขาอาจจะ คลายตัว ปล่อยนั่น ปล่อนนี่ แต่ยังเชื่อ หลักกรรม ก็จะกลาย
เป็น สุขขาปฏิปทา รู้เร็ว รู้ช้า ว่านั่นอาการของขันธ์ จะอีกเรื่องนึง

ให้กำหนดรู้ ความแปรปรวนของ ปฏิปทา ด้วย

 

อาการ ปรารภ โน้มไปทาง ธรรมปฏิบัติ จัดว่า เป็นอาการ " รู้เร็ว "

ให้กำหนดรู้ อาการจิตโน้มไป รู้เร็ว เป็น สภาวะธรรม ด้วย

ตรงนี้จะทำให้ "จิตบังเทิง" ได้ แม้นจะ ทุกขสาหัส สุขสาหัส



ปล. ถ้ารู้เร็วกว่านี้ จะเห็นว่า กล่าวว่า "ชัดเจนครับ" เป็นพิธี
ไม่ใช่อาการ ชม ยก ยอ ปอปั้น ซึ่งเป็นเรื่อง พฤติกรรมสัตว์

 

เป็นทุกคนครับ เสื่อม
เพราะยึดใน โลภะ โทสะ โมหะ
เราไม่ใช่พระอรหันต์ครับ
เรื่องธรรมดาของทางโลกครับ
ขึ้นอยู่กับจิตใครจะคลายได้มาก
น้อยเท่าไร

 

ผมเคยได้ฟัง ว่ามีพระองค์หนึ่งจำชื่อไม่ได้ จิตเสื่อมถึง 5 ครั้ง ครั้ง 6 ถึงฆ่าตัวตาย
ในขณะที่กำลังจะตาย มองดูเลือดจนกระทั่งบรรลุธรรม ด้วยอุปนิสัยนั้นๆ
ผมก็กังวล เหมือนกันจิตผมมันเสื่อมเร็วมาก

 

สมมตินะสมมติ

สมมติว่า ลุกเพ่ เป็น บัณฑิตมีความเพียร มีวิหารธรรมเนืองๆ จึง กำหนดรู้
ยก หรือ ตามเห็น จิตมีธรรมชาติเจริญแล้วก็เสื่อม

ลวกเพ่ก็ ภาวนาไปตาม วิหารธรรมเหล่านั้น ซึ่งธรรมเจริญแล้วเสื่อมจะมี
อยู่ 8 ชนิด ฌาณ1-8 ให้ใช้เป็น เครื่องมือ อาศัยระลึก เจริญแล้วเสื่อม

[ การภาวนา ที่มุ่งเอา เน้นนะว่า มุ่งเอา มุ่งยกความเจริญ หรือ ปรารภ
ความไม่เสื่อมของ ฌาณ1-8 จะจัดเป็น เดรัจฉานกถา ]

ถ้า ลวกเพ่ อาศัยระลึก กุศลธรรมชั้นเลิศ ที่บัณฑิตสรรเสริญ เพื่อตาม
เห็นความเจริญ ความเสื่อม จะอีกเรื่องนึง แล้ว จิตที่ ปราศจาก "กามสัญญา"
จะผลิกขึ้นเป็นรส สัมมาสมาธิของพุทธศาสนา(ไม่ใช่เรื่องฌาณ) แต่จะจัด
แยกได้เป็นบัญญัติคือ ปฐมฌาณ-จตุถฌาณ อันมี ธรรมเอกผุดขึ้น
[ อย่าเอาไป ปน อาการฌาณ1-8 นะ ]

ธรรมอันเอก ลวกเพ่ พิจารณาดีๆ หาก จิตบันเทิง ได้ อาศัยความ
เจริญความเสื่อมเป็นของอาศัยระลึก เพื่อเกิด ธรรมหนึ่ง เอกังนามกิง
ธรรมหนึ่ง ของพระผู้มีพระภาค จะไม่มีแบ่งแยกขอบเขต พุทธ หรือ สาวก
เข้าไปสดับแนบสนิท " ไม่มีถอยกลับ " ไปข้อง ของโลกๆ ของชาวบ้าน
ที่คนปัญญาทราม(เพียรผิดวิธี)เขาข้องอยู่

 

ก็นั่นแหละ

เลยพยายาม กล่าวถึง จิตบันเทิง จิตที่พ้นเรื่อง ปฏิบัติเพื่อเอา เพื่อเป็น ฌาณ1-8

พระท่านนั้น ท่านภาวนา จิตท่านยังมุ่งเอา ฌาณ1-8 พอมันเสื่อม เลย สับสน

เดชะบุญ ระลึกถึง ศีล ใช้ ศีลานุสติเข้ามา เลยทำให้ หา ปฐมฌาณพุทธเจอ

มีธรรมเอก มีจิตบันเทิง มีปัญญาอันยิ่ง เหนือกุศล อกุศล โลกๆ

พอกำหนดรู้เห็น สภาวะธรรมนั้น แล้ว โน้มไป ( อาการรู้เร็ว จึงปรากฏ )

เห็นความเกิด ความดับ ของการ รู้เร็ว นั้นด้วย จึง รู้ว่าแจ้งสิ่งที่ควรแจ้ง

.........................
.........................
.........................

 

ต่อไปเป็น การปรักปรำ

จิตเป็นพลังงาน ...........

ที่มีความรู้สึก ............

จิตเป็นพลังงาน จัดว่า มีการสดับธรรม เป็น ปุถุชนหมั่นสดับ

ที่มีความรู้สึก ตรงนี้ หากมีนัยยะของ ความหวานมันใน
อารมณ์ฉัน/เธอ จัดเป็น ปุถุชนขาดการสดับ


การปรารภบางอย่าง แม้นน้อยหนึ่ง อย่าประมาท

 

ปล. ถ้าปล่อยนั่น ปล่อยนี้ เป็น พลังงาน ได้หมด แล้ว เหมือนมันลอยๆ หายๆ
หลักกรรมหาย ให้ กำหนดรู้ว่า ยังคิดอยู่ ให้กลับไปมี วิหารธรรม ให้มากๆ ไว้ก่อน
หนักหน่วง ถ่วงกด หน่อยๆ ไม่ว่ากัน

 

เป็น เหมือน กัน เค้านะยิ่งไม่สวดมนต์ยิ่งเสื่อมง่ายเลยแหละ

 

จิตเสื่อม จิตเสื่อม

เสื่อมจากอะไรละครับ

ก็แก้ที่ตรงนั้น

 

ขอบคุณครับ