สัตว์หิมพานต์พระเมรุ ใส่นาฬิกา อัปสรสีหะ ลูกครึ่ง

​

เมื่อวันที่ 24 ตุลาคม น.อ.อาวุธ เงินชูกลิ่น ประธานออกแบบจัดสร้างพระเมรุ สิ่งปลูกสร้างประกอบพิธี ในงานพระราชพิธีพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ กล่าวว่า ถอดนั่งร้านออกจากพระเมรุแล้ว หลังจากที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เสด็จพระราชดำเนินในพระราชพิธียกสัปตปฎลเศวตฉัตร ตรัสเกี่ยวกับพระจิตกาธานที่ตั้งพระโกศมีความกว้างดี ทรงพอพระทัยการสร้างพระเมรุ

น.อ.อาวุธ กล่าวต่อว่า ศิลปกรรมพระเมรุเป็นจิตรกรรมลายไทย ผนังภายในพระเมรุประดับลายพุ่มข้าวบิณฑ์ ลายดอกแก้วกัลยา เป็นดอกไม้ในจินตนา การของสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนาฯ ที่พระราชทานให้แก่ผู้พิการ ส่วนฉากบังเพลิง เป็นภาพวาดเทวดาถือเครื่องดนตรีสูง ทั้ง 4 ด้าน กั้นถวายพระเพลิงพระศพ ลายผนังด้านนอกอาคารพระเมรุ มีผ้าทองย่นสีพื้นหลัก มีกระดาษสีฟ้าน้ำทะเล สีแดง สีเขียว สีม่วง เป็นลายพุ่มข้าวบิณฑ์ ลายลูกฟักปะกน ลายพุ่มก้านแย่ง ลายบัว ลายท้องไม้ ทับซ้อนกลมกลืนกันอย่างลงตัวของจิตรกรรมไทย ทำให้พระเมรุสง่างาม ที่ชานชาลาพระเมรุประดับเทวดานั่ง 22 องค์ ถือบังแทรก และโคมประทีปแก้ว เทวดายืน 20 องค์ ถือฉัตร บันไดทางขึ้นประดับสัตว์หิมพานต์ 3 คู่ 6 รูป กินรีด้านทิศตะวันตกทางเสด็จฯ อัปสรสีหะ รูปครึ่งคนครึ่งสิงห์ ประดับทิศเหนือเชิญพระศพ และนกทัณฑิมายืนถือกระบอง คอยปกป้องไม่ให้สิ่งชั่วร้ายเข้ามาทางด้านทิศใต้

ประธานออกแบบจัดสร้างพระเมรุฯ กล่าวต่อว่า หากสังเกตรูปปั้นเทวดาให้ดีแล้ว ใบหน้าแต่ละรูป และลายเครื่องแต่งองค์จะไม่เหมือนกัน เช่นเดียวกับสัตว์หิมพานต์แต่ละรูปมีลายสี และเอกลักษณ์ที่ต่างกัน เนื่องจากให้อิสระกับช่างปั้นและจิตรกร เสริมใส่ตามจินตนาการของแต่ละคน ถือเป็นการพัฒนางานประติมากรรม และจิตรกรรมของไทย แต่ยังคงกรอบรูปลักษณ์ไว้ เหมือนที่สมัยก่อนจะแต่งเติมให้สอดรับความนิยมในยุคนั้น บางรูปข้อมือสวมใส่กำไล อย่างคราวนี้ นกทัณฑิมาข้อมือด้านซ้ายสวมใส่นาฬิกา อัปสรสีหะและกินรี มีใบหน้าลูกครึ่งไทยฝรั่ง และแบบไทยๆ เป็นการจินตนาการของช่างไทยให้สอดรับความนิยมในยุคโลกาภิวัตน์

ด้าน นายวีระ โรจน์พจรัตน์ ปลัดกระทรวงวัฒน ธรรม เปิดเผยภายหลังการประชุมคณะทำงานเผยแพร่องค์ความรู้ เกี่ยวกับงานพระราชพิธีพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ว่า ลงนามในคำสั่งกระทรวงวัฒนธรรม แต่งตั้งคณะทำงานเผยแพร่องค์ความรู้ฯ ประกอบด้วย ผู้เชี่ยวชาญในด้านต่างๆ เช่น สำนักงานช่างสิบหมู่ กรมศิลปากร สำนักวรรณ กรรมและประวัติศาสตร์ วิทยาลัยช่างศิลป์ สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์ สำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ และผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านวิชาการละครและดนตรี

นายวีระ กล่าวต่อว่า คณะทำงานจะทำหน้าที่ 1.กำหนดกรอบและแนวทางการเผยแพร่องค์ความรู้เกี่ยวกับงานพระราชพิธีพระราชทานเพลิงพระศพ 2.จัดทำแผนการเผยแพร่องค์ความรู้ในภาพรวมของกระทรวงวัฒนธรรม 3.กำหนดประเด็นการเผยแพร่องค์ความรู้ และประเภทสื่อประชาสัมพันธ์ ให้เหมาะสมกับกลุ่มเป้าหมาย 4.ปฏิบัติหน้าที่อื่นตามที่ปลัดกระทรวงวัฒนธรรมมอบหมาย โดยที่ประชุมหารือและทำความเข้าใจกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ทั้งกระทรวงวัฒนธรรม กรมประชาสัมพันธ์ สำนักราชเลขาธิการ ในการเผยแพร่องค์ความรู้เกี่ยวกับงานพระราชพิธีพระราชทานเพลิงพระศพ ออกไปสู่สื่อมวล ชนทั้งในและต่างประเทศ เพื่อให้สามารถเผยแพร่ข่าวสารสู่สาธารณชนได้อย่างถูกต้อง

ปลัดกระทรวงวัฒนธรรม กล่าวว่า ในเบื้องต้นได้แบ่งหน้าที่การทำงาน ดังนั้น 1.สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์ จะเก็บรวบรวมองค์ความรู้เกี่ยวกับการจัดทำฉากบังเพลิง การเขียนลวดลายดอกแก้วกัลยา เป็นงานศิลปะใหม่ในงานพระราชพิธี 2.สำนักช่างสิบหมู่ จัดทำข้อมูลเกี่ยวกับการจัดสร้างพระโกศจันทน์ รวมทั้งจะเปรียบเทียบวิวัฒนาการของพระโกศจันทน์ของแต่ละยุค ที่มีความเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีการสร้าง 3.สำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ เก็บบันทึกรวบรวมข้อมูล เกี่ยวกับงานพระราชพิธีพระราชทานเพลิงพระศพ ทั้งหมด ตั้งแต่สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนาฯ สิ้นพระชนม์ จนถึงการเสร็จสิ้นพระราชพิธีพระราชทานเพลิงพระศพ

นายวีระ กล่าวต่อว่า ส่วนกรมประชาสัมพันธ์ จะทำหน้าที่ด้านการประชาสัมพันธ์ งานพระราชพิธีพระ ราชทานเพลิงพระศพ โดยจะมีศูนย์เผยแพร่ข้อมูลข่าวสารให้สื่อมวลชน ทั้งแบบภาษาไทยและภาษาอังกฤษ โดยกำหนดสถานที่เผยแพร่ 3 จุด ได้แก่ สำนักพระ ราชวัง หอประชุมเล็ก มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และ สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล จะรวบรวมข้อมูลต่างๆ ในเว็บไซต์ของกรมประชาสัมพันธ์ www.prd.go.th รวมทั้งจะปรับข้อมูลให้มีความทันสมัยตลอดเวลา นอกจากนี้ ในวันที่ 27 ตุลาคม สำนักงานศิลปวัฒน ธรรมร่วมสมัย จะแถลงข่าวภาพศิลปกรรม สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนาฯ ทั้ง 84 ภาพ ที่จะนำมาประดับบริเวณมณฑลพิธีท้องสนามหลวง จะมีศิลปินทั้ง 84 คน มาร่วมการแถลงด้วย

วันเดียวกัน นายวราวุธ ศิลปอาชา รมช.คมนาคม กล่าวว่า ในวันที่ 15 พฤศจิกายน นี้ จะมีพระราชพิธีพระราช ทานเพลิงพระศพสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิ วัฒนาฯ ณ มณฑลพิธีท้องสนามหลวง ทางบริษัท สุภัทรา จำกัด เป็นบริษัทให้บริการเรือข้ามฟากแม่น้ำเจ้าพระยา จะให้บริการแก่ประชาชนที่มาร่วมพระราชพิธีฟรี โดยไม่คิดค่าใช้จ่าย ตั้งแต่เวลา 05.00-21.00 น รวม 5 เส้นทาง คือ 1.ท่าพระจันทร์-วังหลัง 2.ท่า ช้าง-วังหลัง 3.ท่าช้าง-วัดระฆัง 4.ท่ารถไฟ-ท่าพระจันทร์เหนือ และ 5.ท่าพระปิ่นเกล้า (ธนบุรี) -ท่าพระปิ่นเกล้า (พระนคร) เพื่อเป็นการอำนวยความสะดวกให้แก่ประชาชนที่จะเดินทางมาร่วมงาน

ด้านนายปริญญา รักวาทิน กรรมการผู้จัดการบริษัท สุภัทรา จำกัด กล่าวว่า เปิดให้ประชาชนที่มาร่วมพระราชพิธีพระราชทานเพลิงพระศพสมเด็จพระ เจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนาฯ ใช้บริการเรือข้ามฟากฟรี ในวันที่ 15 พฤศจิกายน เพื่อสำนึกในพระกรุณาธิคุณของสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนาฯ ที่ทรงมีต่อประชาชนชาวไทยมาโดยตลอด สำหรับท่า เรือ 5 เส้นทาง ปกติมีประชาชนใช้บริการรวมกันเฉลี่ยวันละ 15,000-20,000 คน คาดว่าในวันที่ 15 พฤศจิกายน จะมีประชาชนมาใช้บริการเพิ่มเป็น 30,000 คน และยืนยันว่าจะให้บริการเพียงพอต่อความต้องการประชาชน



ขอขอบคุณข้อมูลและภาพประกอบจาก

 

นกทัณฑิมาข้อมือด้านซ้ายสวมใส่นาฬิกา อัปสรสีหะและกินรี มีใบหน้าลูกครึ่งไทยฝรั่ง และแบบไทยๆ เป็นการจินตนาการของช่างไทยให้สอดรับความนิยมในยุคโลกาภิวัตน์

 

Hello! What time is it ? ...