เรื่องเด่น อุบายแก้ง่วงของพระพุทธเจ้า

พระมหาโมคคัลลานะ เมื่ออุปสมบทได้ 7 วัน ได้ไปทำความเพียรอยู่ที่ป่าใกล้บ้านกัลป์ลาวาลมุตตาคาม แขวงมคธ
ถูกถีนมิทธารมณ์ คือ ความง่วงเหงาเข้าครอบงำ ไม่สามารถจะทำความเพียรได้

ขณะนั้น พระพุทธเจ้า ประทับอยู่ ณ สวนเภสกลาวัน ซึ่งเป็นสถานที่ให้เหยื่อแก่เนื้อ ใกล้เมืองสุงสุมารคิรี
อันเป็นเมืองหลวงของแคว้นภัคคะ ทรงทราบด้วยพระญาณว่าพระโมคคัลลานะ ง่วงอยู่ จึงทรงทำปาฏิหาริย์ให้เห็นปรากฏ ประหนึ่งว่าเสด็จประทับอยู่ตรงหน้า ทรงแสดงอุบายสำหรับระงับความง่วงแก่เธอตามลำดับ ดังนี้

โมคคัลลานะ เมื่อเธอไม่มีสัญญา(การกำหนดรู้)อย่างไรอยู่ ความง่วง ย่อมครอบงำได้ เมื่อเธอมีสัญญาอย่างใดแล้ว เกิดความง่วงขึ้น เธอจงทำไว้ในใจซึ่งสัญญาอย่างนั้นให้มาก ก็จะเป็นเหตุให้เธอละความง่วงได้

ถ้ายังละไม่ได้ เธอควรตรึกตรองถึงธรรมที่ได้เรียนมาแล้ว ได้ฟังมาแล้วให้มาก จะเป็นเหตุให้ละความง่วงได้

ถ้ายังละไม่ได้ เธอควรสาธยายธรรมที่ได้เรียนได้ฟังมาแล้วให้มากจะเป็นเหตุให้ละความง่วงได้

ถ้ายังละไม่ได้ เธอควรยอนช่วงหูทั้งสองข้าง และลูบตัวด้วยฝ่ามือจะเป็นเหตุให้ละความง่วงได้

ถ้ายังละไม่ได้ เธอจงลุกขึ้นแล้วลูบนัยน์ตา ลูบหน้าด้วยน้ำเหลียวดูทิศทั้งหลาย แหงนดูดาว จะเป็นเหตุให้ละความง่วงได้

ถ้ายังละไม่ได้ เธอควรทำไว้ในใจถึงอาโลกสัญญา ถือ กำหนดความสว่างไว้ในใจเหมือนกัน ทั้งกลางวันและกลางคืน ทำใจให้เปิด ให้สว่าง จะเป็นเหตุให้ละความง่วงได้

ถ้ายังละไม่ได้ เธอควรเดินจงกรมสำรวมอินทรีย์ มีจิตใจไม่คิดไปภายนอก จะเป็นเหตุให้ละความง่วงได้

ถ้ายังละไม่ได้ เธอควรสำเร็จสีหไสยาสน์ นอนตะแคงขวา ซ้อนเท้าให้เลื่อมกัน มีสติสัมปชัญญะ หมายใจว่าจะลุกขึ้นเป็นนิตย์ เมื่อตื่นแล้วควรรีบลุกขึ้นด้วยตั้งใจว่า เราจะไม่ประกอบความสุขในการนอนและการเคลิ้มหลับอีกจะเป็นเหตุให้ละความง่วงได้

พระพุทธองค์ ตรัสสอนอุบายเพื่อบรรเทาความง่วงโดยลำดับจนที่สุดถ้ายังไม่หายง่วงก็ให้นอน แต่ให้นอนอย่างมีสติ


--------------
ขอบคุณที่มา
http://www.vrdee.com/dhamma/อุบายแก้ง่วงของพระพุทธเจ้า/

 

ช่วยแปลไทยเป็นไทยข้อนี้ให้ผมหน่อยครับ ขอบคุณครับ

เมื่อเธอมีสัญญาอย่างใดแล้ว เกิดความง่วงขึ้น เธอจงทำไว้ในใจซึ่งสัญญาอย่างนั้นให้มาก
จะเป็นเหตุให้ละความง่วงได้

 

เอาตามความเข้าใจของตัวเองนะคะ อธิบายไม่ค่อยเก่ง ^-^
(ในบทความอาจจะพิมพ์ย่อพิมพ์ตกหล่นรึสั้นไป )

เมื่อบวชได้ ๗ วัน ภิกษุโมคคัลลานะ ได้บำเพ็ญสมณธรรม(ธรรมของผู้สงบระงับกิเลส) ฝึกฝน พากเพียรอย่างหนัก จนกระทั่งเหนื่อยเพลียเกิดอาการนั่งโงกง่วง โดนกิเลส ถีนมิทธะ (จิตง่วงหรี่ซึม) ครอบงำ
พระผู้มีพระภาคเจ้า จึงเสด็จมาโปรด ด้วยการตรัสถามว่า

"ดูก่อนโมคคัลลานะ เธอง่วงหรือ....เธอง่วงหรือ...."

ภิกษุโมคคัลลานะได้ยินเสียง ของพระศาสดาเรียกอยู่ จึงได้สติขึ้นมา แล้วตอบออกไป

"เป็นอย่างนั้นพระเจ้าข้า"

"ดูก่อนโมคคัลลานะ เธอจงฟัง เมื่อเธอไม่มีสัญญา(การกำหนดรู้)อย่างไรอยู่ ความง่วง ย่อมครอบงำได้ ฉะนั้นเธอพึงทำไว้ในใจ ซึ่งสัญญานั้นให้มาก ก็จะเป็นเหตุให้เธอ ละความง่วงได้

ในที่นี้ตามความเข้าใจ คือ หากเรากำลังทำสิ่งใดอยู่แล้วง่วง ให้คิดถึงสิ่งนั้นให้มากขึ้น(กำหนดรู้) ก็จะหายง่วงได้ ^-^

ขอบคุณค่ะ

 

ขออนุญาตแนะนำนะครับ

ด้วยปัญญาอันนัอยนิดของผม คิดว่าน่าจะเป็น"องค์ภาวนาหรือคำภาวนา" ที่ใช้กำกับเป็นตัวกำหนดรู้เพื่อไม่ให้เกิดความเพลิน(นันทิ)

ถูกผิดขอประทานอภัยด้วยนะครับ