พระนางรูปนันทา ( ตัวอย่าง การเจริญ อสุภกรรมฐาน )

พระนางรูปนันทาเป็นผู้พอใจในรูป มีความเสน่หายิ่งนักในอัตภาพของตน ธรรมอันเหมาะแก่เธอก็คือ การย่ำยีความเมาในรูปนั่นเอง ทำนองหนามยอกเอาหนามบ่ง

​

เรื่องนี้เกิดขึ้น ขณะที่พระผู้มีพระภาคพุทธเจ้าประทับอยู่ ณ เชตวันมหาวิหาร
พระนางรูปนันทา นั้นเกี่ยวเนื่องเป็นพระญาติที่ใกล้ชิดของพระพุทธองค์ คือ เป็นพระราชธิดาของพระนางมหาประชาบดีโคตมี พระน้านางแห่งพระศาสดา พระนางรูปนันทาจึงเป็นพระน้องนางเธอต่างพระมารดา

ปรากฏเป็นที่เลี่ยงลือว่า ทรงพระสิริโฉมมากล้น นาม “รูปนันทา” นั้นแปลว่า มีรูปน่าบันเทิงใจ ความหลงตัวของคนเรานั้นมีมากอยู่แล้ว หญิงใดสวยมากเข้าอีก ความหลงตัวก็เพิ่มขึ้นเป็นตรีคูณ พระนางรูปนันทาเป็นสตรีที่สวยมากคนหนึ่ง พระนางเพียบพร้อมด้วยรูปสมบัติ วัยสมบัติ และทรัพย์สมบัติ ล้วนแต่เป็นวัตถุแห่งความเมาทั้งสิ้น

แต่กระนั้น พระนางก็รู้สึกว้าเหว่มากเป็นครั้งคราวเพราะพี่น้องชวนกันไปบวชเสียแล้วเป็นจำนวนมาก วันหนึ่งพระนางทรงปรารภกับพระองค์เองว่า

“พระเชษฐภาดาของเรา ได้สละรัชสิริสมบัติออกบวชสำเร็จเป็นพระพุทธเจ้า เป็นเอกอัครบุคคลในโลกแล้ว พระราชโอรสของพระองค์หลานของเราคือพระราหุลก็ออกบวชแล้ว ภาดาของเราคือพระนันทะก็ออกบวชแล้ว พระมารดาของเราก็ออกบวชแล้วเช่นกัน เมื่อหมู่ญาติมากเห็นปานนี้ออกบวชแล้ว เราจะอยู่ครองเรือนทำไมเล่า”

พระนางทรงดำริเช่นนั้นแล้ว จึงตัดสินพระทัยออกบวชเป็นภิกษุณีตามพระมารดา พระนางผนวชเพราความอาลัยในพระญาติ และเพราะความว้าเหว่โดยแท้ หาใช่เพราะศรัทธาไม่

พระนางทรงได้ยินได้ฟังเสมอว่า พระศาสดาทรงแสดงธรรมตำหนิรูปเป็นต้นว่า ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ และเป็นอนัตตา รูปนี้ไม่งามเต็มไปด้วยสิ่งพึงรังเกียจนานาประการ จึงไม่ปรารถนาฟังธรรมจากพระพุทธเจ้า เกรงว่าจะทรงตำหนิรูปของพระนางว่าเป็นเช่นนั้น พระนางยังไม่รู้ความจริงและไม่กล้าเผชิญหน้ากับความจริง

แต่ประชาชนชาวนครสาวัตถี ตื่นเช้าขึ้นมาก็บริจาคทาน สมาทานอุโบสถ มีผ้าห่มสีขาวบริสุทธิ์ ถือของหอมและดอกไม้ เป็นต้น ประชุมกันฟังธรรมในเวลาเย็น ณ วัดเชตวัน แม้ภิกษุณีทั้งหลายก็เช่นเดียวกัน พอใจฟังพระธรรมเทศนาของพระศาสดา

ทุกคนที่ได้ฟังธรรมแล้ว ต่างก็ชื่นชมโสมนัส และพรรณนาถึงพระคุณสมบัติ และความไพเราะแห่งพระธรรมเทศนาของพระองค์ทุกคนไป บางคนสรรเสริญรูป บางคนพอใจในพระกระแสเสียง

จริงทีเดียวในโลกนี้ มีความนิยมของตนอยู่ ๔ ประเภท คือ
๑. นิยมรูป (รูปปมาณิกา)
๒. นิยมเสียง (โฆสปมาณิกา)
๓. นิยมความปอน (ลูขปมาณิกา)
๔. นิยมธรรม (ธัมมปมาณิกา)

บุคคลประเภทแรก ย่อมเลื่อมใสพระตถาคตเจ้าด้วยการได้เห็นพระรูปอันสง่างาม ทรงสิริวาสเกินเปรียบ พระฉวีมีสีคล้ายไล้ด้วยทอง มีลักษณะงามนานาประการ

บุคคลประเภทที่สอง เมื่อได้ฟังพระกระแสเสียงอันไพเราะของพระองค์ในขณะแสดงพระธรรมเทศนาแล้วก็เกิดความเลื่อมใส

บุคคลประเภทที่สาม ได้เห็นความเรียบแห่งสีจีวรของพระตถาคตเจ้าเป็นต้น แล้วก็เกิดความเลื่อมใสว่า โอ! พระสุคตทรงเป็นอยู่ง่ายจริงหนอ เครื่องนุ่มห่มของพระองค์มีเพียงปกปิดร่างกายให้เรียบร้อยเท่านั้น หาใช่เพื่อความสวยงามไม่ สีจีวรของพระองค์เล่าก็เรียบ ดูสะอาดสบายตา ไม่ฉูดฉาด

บุคคลประเภทที่สี่ ผู้ถือธรรมเป็นประมาณ หรือนิยมธรรมนั้นเมื่อได้ฟังธรรมอันถูกต้อง บริสุทธิ์จากพระศาสดาแล้ว ก็รู้ว่า อ้อ! ศีลเป็นอย่างนี้ สมาธิเป็นอย่างนี้ ปัญญาเป็นอย่างนี้ ล้วนมีอยู่ในพระทศพลเจ้าทุกประการ พระองค์เป็นผู้ไม่มีใครเสมอเหมือน เลิศแล้วด้วยพระคุณมีศีลเป็นต้น ดังนี้แล้วย่อมเลื่อมใส

สาเหตุแห่งความเสื่อมของคนในโลก อันท่านกล่าวไว้แล้ว ๔ ประการนี้แล

​

พระนางรูปนันทาได้สดับเสียงพรรณนาพระคุณของพระศาสดาจากสำนักอุบาสิกาบ้าง จากสำนักภิกษุณีบ้าง จึงทรงดำริว่า “ คนทั้งหลายสรรเสริญพี่ชายเราเสียจริง น่าจะลองไปฟังธรรมดูบ้าง หากพระองค์จะทรงตำหนิรูปของเรา ก็จะตำหนิสักเท่าไรเชียว ไฉนหนอเราจะพึงไปสู่สำนักของพระศาสดา ฟังธรรมโดยที่มิให้พระองค์เห็นเรา ”

วันนั้นภิกษุณีทั้งหลายตื่นเต้นกันมากเมื่อทราบว่า พระนางรูปนันทาจะเสด็จฟังธรรมด้วย และคิดว่าวันนี้พระศาสนาคงจะแสดงธรรมอย่างวิจิตรเป็นแน่นอน

ฝ่ายพระนางรูปนันทานั้น ตั้งแต่ออกจากสำนักภิกษุณีก็ทรงดำริไปตลอดทางว่า จะไม่ให้พระศาสดาทอดพระเนตรเห็นตน ความคิดของพระนางช่างเหมือนคนที่ต้องการห้ามพระอาทิตย์ส่องแสงนี่กระไร

พระศาสดาได้ทรงทราบแล้วด้วยพระญาณอันไม่มีอะไรขวางกั้นได้ ทรงดำริว่า “ ธรรมเทศนาอะไรหนอจะเหมาะแก่อุปนิสัยของรูปนันทา? ” ทรงเห็นว่า “ พระนางรูปนันทาเป็นผู้พอใจในรูป มีความเสน่หายิ่งนักในอัตภาพของตน ธรรมอันเหมาะแก่เธอก็คือ การย่ำยีความเมาในรูปนั่นเอง ทำนองหนามยอกเอาหนามบ่ง ”

ดังนั้น พระศาสดาจึงทรงเนรมิตหญิงคนหนึ่ง ด้วยกำลังแห่งอิทธาภิสังขารแห่งพระองค์ (อิทธาภิสังขาร = การบันดาลฤทธิ์)

หญิงนั้นรูปงามยิ่ง อายุประมาณ ๑๖ – ๑๗ ประดับประดาด้วยสรรพาภรณ์อันเลิศด้วยสีต่างๆ ยืนถวายงานพัดอยู่ใกล้พระพุทธองค์

พระนางรูปนันทาเข้าไปนั่งท่ามกลางภิกษุณีทั้งหลายเพื่อหลบซ่อนมิให้พระศาสดาทอดพระเนตรเห็น พระนางมองดูพระเชษฐภาดาตั้งแต่พระบาท ได้เห็นพระสรีโรภาสอันวิจิตรด้วยพระมหาปุริสลักษณะ รุ่งเรืองด้วยอนุพยัญชนะ แวดล้อมด้วยรัศมีเรืองอุไรข้างละประมาณหนึ่งวา พระนางทอดพระเนตรพระโอษฐ์แห่งพระตถาคตอันมีสิริประหนึ่งดวงจันทร์เพ็ญ แลแล้วให้มองเห็นรูปแห่งสตรีเนรมิตซึ่งยืนอยู่ ณ ที่ใกล้พระผู้มีพระภาค

พระนางและพระศาสดาเท่านั้นมองเห็น คนอื่นมิได้เห็นเลย

รูปนั้นเป็นอิทธิยมรูป รูปอันสำเร็จด้วยฤทธิ์ให้งามปานใดก็ได้ พอเห็นเท่านั้น พระนางก็ตะลึงพรึงเพริด

“โอ ช่างงามอะไรปานนี้” พระนางอุทานอยู่ในพระทัย “ผม หน้าผาก สรรพางค์กายทั้งสิ้น ช่างงามพร้อมหาใครเปรียบมิได้”

พระนางถูกเสน่ห์แห่งรูปนิมิตนั้นครอบงำพระทัยเสียแล้ว ครู่หนึ่งจึงก้มลงมองดูพระสรีรูปแห่งพระนางเอง

“อา! ทำไม, ทำไมถึงแตกต่างกันถึงขนาดนี้?” พระนางดำริ “นั่นเหมือนนางพญาหงส์ เราเหมือนนางกา อา! เราเคยกระหยิ่มนักว่า จะหาใครสวยเสมอเรานั้นยาก อย่าว่าแต่จะยิ่งกว่าเราเลย แต่เวลานี้ได้เห็นประจักษ์แล้วว่า ความสวยของเราไม่ได้ส่วนหนึ่งแห่งร้อยของสตรีนั้นเลย”

“แต่ เอ๊ะ! ทราบว่าพระเชษฐภาดาทรงตำหนิรูป ไม่ทรบสรรเสริญความงามแห่งรูป ไฉนจึงทรงมีสตรีอันเลิศแล้วด้วยรูปเห็นปานนี้ยืนถวายงานพัดในเวลาแสดงธรรม อา! ประหลาด, ประหลาดจริงๆ ที่คนเล่าลือกันนั้นไม่จริงเสียแล้ว”

​

“ทำอย่างไรหนอ เราจะได้สวยอย่างสตรีนั้นบ้าง” พระนางทรงดำริในที่สุด

พระบรมศาสดาทรงทราบวารจิตของพระนางโดยตลอด จึงทรงบันดาลให้รูปนั้นล่วงวัย ๑๖ – ๑๗ เข้าสู่วัย ๒๐

พระนางมองเห็นแล้วประหลาดพระทัย “เอ๊ะ! ทำไมแก่เร็วอย่างนั้น วัยล่วงไปมากแล้ว”

พระศาสดาทรงบันดาลให้รูปนั้นล่วงวัย ๒๐ ปีไปถึงวัยกลางคน ๔๐ วัยชรา ๘๐ – ๙๐ ฟันหัก ผมหงอก หนังหดเหี่ยว ซี่โครงเหมือนกลอนเรือนงกงันสั่นเทิ้มไปทั้งกาย และมีโรคเข้าเบียดเบียน ทิ้งไม้เท้า และวีชนี (พัด) ร้องเสียงดัง ล้มกลิ้งลงยังภาคพื้น กลิ้งเกลือกไปมาทับมูตรและกรีสของตน

พระนางรูปนันทาทอดพระเนตรแล้ว คลายความพอใจในรูปนั้นอย่างยิ่ง สิ่งที่เข้ามาแทนที่ก็คือความเบื่อหน่ายระอิดระอา

พระศาสดาทรงบันดาลให้หญิงนั้นตายไปต่อหน้าต่อตาของพระนางรูปนันทา

ศพนั้นขึ้นพอง น้ำเหลืองและหนอนออกจากทวารทั้ง ๙ คือ ตา หู จมูก ปาก ทวารหนัก ทวารเบา กาและแร้งลงยื้อแย่งจิกกินเป็นพัลวัน

พระนางรูปนันทาทรงเห็นดังนั้นแล้ว ทรงดำริว่า “หญิงนี้ ชราแล้ว เจ็บแล้ว และตายแล้วในที่นี้ทีเดียว ชรา พยาธิ และมรณะ จะต้องมาถึงอัตภาพของเราในทำนองเดียวกันนี้เหมือนกัน”

พระนางได้เห็นอัตภาพโดยความเป็นสิ่งไม่เที่ยง เป็นทุกข์ และเป็นอนัตตาแล้ว

กษณะนั้น ภพทั้งสามคือ กามภพ (ภพของสัตว์โลกผู้ยังข้องอยู่ในกามคุณ ๕ คือ รูป เสียง กลิ่น รส และผัสสะทางกาย) รูปภพ (ภพของพรหมผู้ได้รูปฌาน ๔) และอรูปภพ (ภพของพรหมผู้ได้อรูปฌาน ๔) ปรากฏแก่พระนางเสมือนมีไฟลุกโชนแล้ว อัตภาพปรากฎแก่พระนางเสมือนศพอันแขวนอยู่ที่คอ

จิตของพระนางจึงมุ่งต่อกรรมฐานอันมีอสุภเป็นอารมณ์

พระศาสดาทรงทราบดังนั้น ทรงใคร่ครวญต่อไปว่า “พระนางรูปนันทาจะสามารถบรรลุมรรคผลด้วยเหตุประมาณเท่านี้หรือไม่หนอ? หรือต้องได้รับการช่วยเหลืออีก”

ทรงทราบว่า ต้องได้รับการช่วยเหลืออีก พระศาสดาจึงทรงหลั่งพระธรรมเทศนาเป็นการช่วยเหลือ เสมือนทรงยื่นศัสตราให้แก่บุคคลผู้ดึงเชือกจวนจะขาดอยู่แล้ว

“รูปนันทาเอย จงดูเถิด ดูร่างกายอันอาดูรไม่สะอาดเปื่อยเน่านี้อันโครงกระดูกช่วยกันยกขึ้น มีสิ่งปฏิกูล ไม่สะอาด ไหลเข้าไหลออกอยู่เสมอ ซึ่งเป็นที่ต้องการนักของคนเขลา”

“รูปนันทาเอย ร่างกายนี้ฉันใด กายของเธอก็ฉันนั้น กายของเธอฉันใด กายนี้ก็ฉันนั้น เธอจงมองดูธาตุทั้งหลายโดยความเป็นของว่างเปล่าเถิด จะได้ไม่ต้องมาสู่โลกนี้อีก จงสำรองราคะความพอใจในภพเสียเถิดจักได้เป็นผู้สงบเต็มที่”

เพียงเท่านี้ พระนางก็ได้บรรลุโสดาปัตติผล

​

ลำดับนั้น พระศาสดามีพระประสงค์จะแสดงสุญญตาภาวนา เพื่ออบรมให้เห็นแจ้งในมรรคผลทั้งสามเบื้องปลายต่อไป จึงตรัสว่า

“รูปนันทาเอย สรีระนี้ไม่มีสาระอะไร สาระสักหน่อยหนึ่งก็มิได้ได้มีมันเป็นเพียงนครกระดูก กระดูกรวมกันเข้าเป็นโครงร่างเท่านั้น”

“รูปนันทาเอย ดูเถิด จงดูนครกระดูกนี้ซึ่งมีเลือดและเนื้อเป็นเครื่องฉาบทา อันเป็นที่รองรับความแก่ความตายอันเป็นเพลิงทุกข์ และรองรับความทะนงตน ความลบหลู่คุณของผู้อื่น ซึ่งเป็นเพลิงกิเลส”

พระนางส่งกระแสจิตไปตามพระธรรมเทศนา ได้บรรลุอรหัตผลเป็นพระอรหันต์แล้ว ณ ที่นั้นเอง

อ้างอิง .. ลีลากรรมของสตรีสมัยพุทธกาล ( อ.วศิน อินทสระ )​

[MUSIC]http://palungjit.org/attachments/a.1033680/[/MUSIC]​

​

 

อย่างนี้สิ M-100.............................

 

“รูปนันทาเอย สรีระนี้ไม่มีสาระอะไร สาระสักหน่อยหนึ่งก็มิได้ได้มีมันเป็นเพียงนครกระดูก กระดูกรวมกันเข้าเป็นโครงร่างเท่านั้น”

 

ลองสังเกตุตัวเอง อ่านจบออกไปนี่ ไปเดินถนนยังเห็นคนสวยแล้วพอใจ ไม่สวยแล้วไม่พอใจอีกไหม ถ้ายังมีอยู่แปลว่าอ่านแล้วแล้วกันแล้วก็ลืมไป
ไม่ได้เกิดปัญญาที่จิตแบบพระนางรูปนันทา
วิธีแก้
ให้ฝึกนั่งสมาธิเยอะขึ้นแล้วยกเรื่องพวกนี้เข้าพิจารณา

นี่แหละวิถี
ปฎิบัติธรรมภาคปฎิบัติ
แบบฆราวาสปฎิบัติธรรมเรียนรู้ชีวิตแบบมีสติ 5 5 5

 

คุณลุงครับ อสุภกรรมฐาน กายคตานุสสติกรรมฐาน จตุธาตุววัฏฐาน ๔ สามกองนี้คล้ายๆกันหรือเปล่าครับ

 

ขอบคุญครับ ไว้ปลงคนอื่น ส่วนตัวเองไม่ปลงล่ะ

เพราะไม่ได้มีไรให้น่าหลง อิอิ

 

"พระนางได้เห็นอัตภาพโดยความเป็นสิ่งไม่เที่ยง เป็นทุกข์ และเป็นอนัตตาแล้ว"

"จิตของพระนางจึงมุ่งต่อกรรมฐานอันมีอสุภเป็นอารมณ์"

โมทนา สาธุค่ะ

 

โมทนา สาธุค่ะ
ขอบคุณสำหรับ "ธรรมะ" ที่คุนลุงมาฝากทุกวัน

 

อนุโมทนา สาธุ สาธุ สาธุ ค่า

ที่จริงเห็นศพจิ้งจกก็เปิดแน่บแล่ว
หรือตอนตื่นนอนเจอกระจกก็ค่อนข้างน่ากลัวนะ

 

อนุโมทนา สาธุ ครับ เป็นประโยชน์อย่างยิ่ง

 

ขอบคุณครับคุณลุง

 

“รูปนันทาเอย สรีระนี้ไม่มีสาระอะไร สาระสักหน่อยหนึ่งก็มิได้ได้มีมันเป็นเพียงนครกระดูก กระดูกรวมกันเข้าเป็นโครงร่างเท่านั้น”

“รูปนันทาเอย ดูเถิด จงดูนครกระดูกนี้ซึ่งมีเลือดและเนื้อเป็นเครื่องฉาบทา อันเป็นที่รองรับความแก่ความตายอันเป็นเพลิงทุกข์ และรองรับความทะนงตน ความลบหลู่คุณของผู้อื่น ซึ่งเป็นเพลิงกิเลส”
อนุโมทนาสาธุคะคุณลุง...ลุงคะอยากอ่านเรื่องจตุตธาตุ4 คะ

 

อนุโมทนาสาธุค่ะพี่อริยบุตร หนูชอบประวัติของพระภิกษุณีสงฆ์มาก โดยเฉพาะของพระรูปนันทาเถรี เรื่องนี้ถูกใจมาก เพราะตัวหนูเองก็หลงในรูปมาก ไม่งั้นคงไม่ชอบดูนางงามหรอก เห็นใครก็ว่าเขาสวยหมด มองตัวเองก็ว่าตัวเองสวย ทุกวันนี้พยายามเริ่มละความห่วงใยในรูปลงบ้างแล้ว จะไม่ยึดติดแล้ว แต่เพิ่งเริ่มต้นเท่านั้นเอง คงต้องบำเพ็ญกันอีกมาก กว่าจะได้บรรลุธรรม อย่างพระรูปนันทาเถรีเจ้า

 

อนุโมทนาเจ้าค่ะคุณลุง ช่วงนี้นั่งสมาธิวันละ 15-20 นาที รู้สึกปลงเรื่องรูปร่างตัวเองลงเยอะเจ้าค่ะ เห็นไร ก็รู้สึกเฉยๆ พอมาฟังเรื่องนี้ ก็รู้สึกเฉยๆ สังขาลไม่เที่ยงจริงๆ .. แต่ยังละเรื่องอารมณ์เสียไม่ได้ ยังขี้บ่นอยู่ค่ะ มีเรื่องไหนนำเสนอ ให้ผ่อนคลายลงบ้างไหมค่ะ

 

อี๋.....แหว่ะ.....ลุงอ่ะ รู้อ่านะ ว่าลุงน่ะจริงใจ แต่ ไม่ต้องให้เห็นภาพขนาดนี้ก้อได้ค่ะ

 

นักปฏิบัติ ต้องมีกำลังใจ ที่เข้มแข็ง ไม่งั้นจะฟันฝ่า อุปสรรค ได้ยาก การพิจารณา ต้องพิจารณา ตามความป็นจริง ไม่งั้น กิเลส ตัณหา จะหมดไปได้อย่างไร ?

เมื่อเห็น แล้ว ก็พิจารณา ด้วยนะ น่าจะเป็น กรรมฐานเก่า

 

วันนี้นั่งสมาธิ เห็นคนที่เหลือแต่โครงกระดูก เดินไปมาได้ มานั่งขัดสมาธิอยู่ตรงหน้าค่ะ อนุโมทนา

 

โมทนาค่ะ ร่างกายคนเราเต็มไปด้วยของไม่สะอาดและทุกสิ่งๆ ไม่มีอะไรที่จีรังยั่งยืนจริงๆ
สาธุๆ