ถ้าพ่อแม่ประพฤติไม่ถูกต้อง เราเป็นลูกควรเคารพท่านหรือไม่

คำถามนี้เป็นน่าจะเป็นคำถามในใจลูกหลายๆ คน ลองมาดูว่าท่านพุทธทาสท่านตอบว่าอย่างไร

หากบิดามารดามิได้ประพฤติอยู่ในทำนองคลองธรรม เราในฐานะเป็นบุตรควรจะมีความเคารพท่านหรือไม่

ท่านท่านพุทธทาสตอบปัญหาแก่นิสิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กลุ่มศึกษาพุทธศาสตร์และประเพณี ส.จ.ม. ที่คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เมื่อวันที่ 14 มกราคม 2504​

คัดจากหนังสือ "กิเลสปุจฉา ปัญญาเฉลย" ของท่านพุทธทาสภิกขุ​

 

ถ้าพ่อแม่ประพฤติไม่ถูกต้อง เราเป็นลูกควรเคารพท่านครับ

อย่างไรเราก็ต้องเคารพในฐานะผู้ให้กำเหนิดครับ
แต่การที่ท่านประพฤติไม่ถูกต้องนั่นก็เป็นอีกเรื่องหนึ่งครับ เป็นเวรเป็นกรรมของท่านเองครับ หากเราไปปฏิบัติด้วยก็จะไม่ถูกต้องไปด้วยเป็นเวรเป็นกรรมของเราไปด้วย
การกระทำจะสร้างผลกรรมให้กับผู้กระทำเท่านั้น
การเคารพพ่อแม่ในฐานะผู้ให้กำเหนิดเป็นหนทางที่ควรกระทำครับ

 

เป็นบทความที่ดีมากค่ะ ท่านจขกท.
การที่เราได้รับการศึกษาสูง อย่าทะนงว่าเหนือท่าน
หากท่านไม่เลี้ยงดูไม่ส่งเสีย เราจะยืนได้ถึงจุดตรงนี้รึ
ถึงท่านจะการศึกษาน้อยกว่าเรา แต่ครูคนแรกที่สอน ก.ไก่-ฮ.นกฮูก ก็คือบิดามารดาผู้ให้กำเนิด หาใช่ครูที่โรงเรียนไม่
บางครั้งหรือหลายครั้ง เราไม่เคารพคำแนะนำท่าน ไม่ประพฤติตาม ก็เป็นเรื่องสติปัญญาของเรา ต้องใช้วิจารณญาณให้เหมาะสม อย่าไปทรนงว่าเหนือกว่าท่านอย่างไรก็ตาม ถ้าพ่อแม่ประพฤติไม่ถูกต้องไม่เหมาะสมไม่ว่าด้วยประการใดๆทั้งปวง เราเป็นฐานะเป็นลูกและท่านเป็นผู้ให้กำเนิด เราต้องให้ความเคารพท่าน ไม่งั้นจะไม่มีความเจริญในชีวิต

 

"พ่อแม่ไม่ดีแก้ที่ลูก ลูกไม่ดีแก้ที่พ่อแม่"
-หลวงพ่อจรัญ

 

พ่อ แม่ เอาลูกไปไว้ในซ่อง เอาเงินมาใช้
ลูกก็อยู่ ทำงานจนหมดต้น หมดดอกเบี้ย อย่างนี้
ก็ต้องว่ากันไปตามเหตุ ตามผล .................

 

ผมว่า ถ้าเห็นพ่อแม่ทำไม่ดี ลูกที่ดีก็ควรจะเคารพท่านในฐานะผู้มีพระคุณต่อไปนั่นแหละครับ แต่อย่าไปเอาอย่างเรื่องที่ไม่ดีจากท่าน และก็อย่าไปโมทนาเรื่องที่ไม่ดีจากท่านด้วย ตรงกันข้าม ควรจะบอกกล่าวให้ท่านปรับปรุงตัวจะดีกว่าครับ
เช่น ถ้าพ่อชอบเล่นยา ลูกก็ไม่ควรทำแบบว่า ประกาศตัดพ่อตัดลูกกัน แต่ควรเคารพท่านต่อไปในฐานะพ่อ แต่ก็ไม่ควรสนับสนุนพฤติกรรมที่ไม่ดีของพ่อนั้นแต่อย่างใด ควรจะแนะนำธรรมะให้พ่อ ให้พ่อเลิกเล่นยา แบบนี้ผมคิดว่าเป็นวิธีที่ดีที่สุดแล้ว การให้ธรรมะนั้นเป็นบุญใหญ่ ถ้าให้กับบุพการี จนท่านกลับตัวกลับใจได้ ก็จะยิ่งเป็นบุญใหญ่มากขึ้นครับ

 

ผมเห็นต่างจากพุทธทาส
(จริงๆ คงไม่ต่าง แต่คำพูดท่านฟังแล้วสับสน)

ถ้าแม่และพ่อไม่มีธรรมที่ให้เคารพแล้วลูกจะเคารพอะไรได้?
พูดง่ายๆ คือ ไม่ควรเคารพเลย

แต่ลูกก็ควรกตัญญูรู้คุณ
เพราะเลือด เนื้อ เอ็น กระดูก ลูกได้มาจากแม่และพ่อ

น้ำนมของมารดานับเป็นโลหิตในอริยวินัยนี้ (พุทธะ)

ขอให้เจริญในธรรมครับ

 

ถ้าพ่อแม่ไม่มีดีอะไรเลย
ลูกตายไปตั้งแต่เกิดแล้วครับ
ท่านมีดีนั่นแหละ ลูกถึงรอดให้มาคิดได้ว่าควรเคารพท่านมั้ย
ก็เคารพในความดีที่ท่านทำให้เรารอดชีวิตนั่นแหละครับ
ข้าวสักคำ ถ้าท่านไม่ป้อนจริงๆ เราตายไปนานแล้ว
เคารพในความดีตรงนี้ของท่าน

ส่วนเรื่องอื่นๆ ก็แยกแยะเอาตามอัธยาศัยและปัญญา

 

..แยกแยะให้ออก หน้าที่ใคร หน้าที่มัน

1.หน้าที่ของพ่อแม่ที่มีต่อลูก....ย่อมเป็นไปตามกฎของกรรม
2.หน้าที่ของลูกที่มีต่อพ่อแม่..พึงแสดงกตัญญูกตเวทิตาต่อพ่อแม่..(ด้วยสติปัญญา)
3.หน้าที่ของลูกหรือของพ่อแม่ที่มีต่อตนเอง...พึงฝึกฝนตนเองให้ถึงพร้อมด้วยคุณธรรมตามกำลังสติปัญญา
4.หน้าที่ของลูกหรือของพ่อแม่ที่มีต่อผู้อื่น...พึงใช้สังคหวัตถุ4

 

ส่วนตัวไม่ เคารพแต่ก็ไม่ได้ด่านะ แต่ไม่ฟังที่เขาพูด ไม่รับผิดชอบเขา
พ่อติดการพนัน ส่วนตัวไม่คิดจะเคารพ คนที่เลี้ยงดูเรามาดีที่สุดคือแม่
ต้องตอบแทนที่สุด ส่วนพ่อปล่อยเขาตามญัติฐากรรม ไม่เคยฟังสิ่งที่พ่อพูดและไม่คิดจะฟัง
ติดการพนันเป็นชีวิต จิตใจ สร้างหนี้สิน หมดหนี้ก็สร้างใหม่

 

บิดามารดาควรมีคุณธรรม แต่ถ้าบิดามารดาไม่มีคุณธรรม
เราก็หาข้ออื่นในตัวบิดามารดาให้เคารพ

จุดนึงที่หนีไม่พ้น และทำให้เราต้องเคารพคือบิดามารดาท่านเป็นผู้ให้กำเนิด
เช่น
กฎของการเคารพบิดามารดา
1. บิดามารดาคือผู้ให้กำเนิด ต้องเคารพ
2. บิดาหรือมารดาขาดการศึกษา ถ้าเราเลือกที่จะไม่เคารพ ให้ย้อนกลับไปดูข้อ 1
หรือ 3. บิดาหรือมารดาติดเหล้าหรือติดการพนัน เราไม่อยากเคารพ ให้ย้อนกลับไปดูข้อ 1

ไม่ว่าท่านจะดีหรือไม่ ยังไงเราก็ต้องเคารพ
เพราะท่านคือผู้ให้กำเนิด