ความแย่ของพระแก้ว 25 พุทธศตวรรษหน้า 7 #123 ขึ้นไป

เช้าวันเสาร์ที่ 23 มีนาคม 2562 ก่อนวันลงคะแนนเสียงเลือกตั้งเพียงวันเดียว ผมได้สนทนากับคุณทนงศักดิ์ โบจรัส ผู้จัดทำหนังสือ " พระแก้วแห่งสยาม " ซึ่งเป็นหนังสือที่พูดถึงหลายๆมุมของพระแก้วมรกตก็ดี, พระแก้ว ๒๕ พุทธศตวรรษก็ดี, พระแก้วทั่วๆไปและบริวารทั้งปวงของพระแก้วอาทิเช่น พระสังกัจจายน์, พระสีวลี, พระอริยสาวกหรือพระเกจิอาจารย์ ( หากมี ), เทวดา, พระแม่โพสพ, พระแม่ธรณีบีบมวยผม, นางกวัก, ฤาษี, พญานาค, รูปปั้นตายาย, อุบาสกอุบาสิกา, หุ่นและเครื่องใช้ต่างๆ รวมทั้งพระเครื่อง ทั้งหมดที่สร้างด้วยแก้วตั้งแต่ก่อนปี พ.ศ. 2500 ถึงปี พ.ศ. 2562 ทุกขนาดทุกสีทุกวิธีการขึ้นรูปและที่เป็นพิเศษคือ กรณีน่าสนใจเรื่อง ซุ้มแสงของพระพุทธชินราช, ปรกพญานาคและชิ้นส่วนบางชิ้นที่เป็นส่วนประกอบของพระแก้วในยุคนั้นๆที่นอกจากสร้างจากแก้วแล้ว เราจะได้กล่าวถึงวัสดุอีก 2 ชนิดที่มีความน่าสนใจ นั่นคือ เรซิ่นพลาสติค และ อคริลิคพลาสติค ส่วนมากสร้างเป็นปรกพญานาคในขนาดพระบูชาหน้าตัก 5 นิ้ว

ผมนายสมบูรณ์ ติยะวงศ์สกุลในฐานะพยานบุคคลที่เป็นผู้อยู่ในเหตุการณ์การสร้างพระแก้วหลายรุ่นหลายขนาดของหลายสำนักฯในปี พ.ศ. 2516 - 2520 และอาจเป็นพยานบุคคลเพียงไม่กี่คนที่ยังมีชีวิตอยู่ พอที่จะบอกความจริงในทุกแง่ทุกมุมเกี่ยวกับเรื่องหรือกรณีพระแก้วที่พวกเราช่างแก้วในสมัยนั้นสร้างกันหลายโรงงานแก้วมาก มากจนกระทั่งอาจนับร้อยโรงงาน ส่วนผมเองรู้จักกับโรงงานแก้วที่เคยสร้างพระแก้วนับแล้วประมาณ 18 โรงงานแก้ว จึงขอบอกความจริงและขอแสดงแง่คิดมุมมองของผมในแง่มุมส่วนตัวของผมเอง

คุณทนงศักดิ์ โบจรัสกับผมมีความคิดเห็นตรงกันในหลายๆเรื่อง ดังนั้น ขอให้ติดตามกระทู้นี้ให้ดีครับ อาจมีสิ่งดีๆเกิดขึ้นในกระทู้นี้ เช่น อาจมีบุคคลที่สามารถรับซ่อมพระแก้วให้ประชาชนที่กราบไหว้บูชาพระแก้วของท่านมานานนับร้อยปี ส่วนการจะบริหารหรือบริการนี้จะเป็นอย่างไรต่อไป ต้องติดตามครับ

กระทู้นี้เคยชื่อ : มองต่างมุมพระแก้วมรกตพระแก้ว 25 พุทธศตวรรษและพระแก้วทั่วๆไป

ซุ้มแสงและปรกพญานาคเก๊หรือไม่ ? คำตอบหน้า 3 #51 - หน้า 4 #70

พระแม่โพสพดูยังไงบ้างครับ หน้า 5 #95 ขึ้นไปและหน้า 1 #5-6 พระแก้วยุค ร. 5 และหน้า 5 #98

 

สำรองพื้นที่

 

สำรองพื้นที่ 2

 

สำรองพื้นที่ 3

 

เอื้อเฟื้อภาพโดยคุณทนงศักดิ์ โบจรัส หนังสือพระแก้วแห่งสยาม

คุณทนงศักดิ์บอกว่า เป็นพระแก้วที่สร้างในฝรั่งเศส สมัย ร. 5 หน้าตัก 3 นิ้ว

ผมคาดว่าน่าจะเป็นเช่นนั้นเหมือนกันจากการมองเชิงช่างแก้วนะครับ ไม่ใช่การอิงความจริงทางประวัติศาสตร์ แต่ยังไม่มั่นใจว่า ใช่ฝรั่งเศสแน่นอนหรือไม่ ?

 

เอื้อเฟื้อภาพจากคุณทนงศักดิ์ โบจรัส หนังสือพระแก้วแห่งสยาม

พระแก้วรุ่นนี้คุณทนงศักดิ์บอกว่า สร้างในฝรั่งเศส

ตามที่ผมเห็นขณะนี้ก็คิดว่าเช่นนั้นครับ แต่ยังไม่มั่นใจว่าใช่ฝรั่งเศสแน่นอนหรือไม่ ?

 

ประเทศไทยในยุคก่อนปี พ.ศ. 2498 ตามประวัติศาสตร์ว่า ยังไม่มีโรงงานแก้วใดๆ พระแก้วมรกตก็ตาม พระแก้วอื่นใดหรือเครื่องแก้วบริวารต่างๆ เช่น บาตรแก้ว โถถวายข้าวพระภิกษุสงฆ์ และอื่นๆ ล้วนสร้างในประเทศอิตาลีบ้าง ฝรั่งเศสบ้าง และอาจมีจากประเทศอื่นๆด้วย

พระแก้วมรกตที่เป็นพระบูชาขนาดหน้าตัก 5 นิ้ว ตามประวัติศาสตร์หรือมีตำราหรืออาจเป็นแค่คำบอกเล่าว่า มีการนำเข้ามาจากอิตาลีในปี พ.ศ. 2475 นั้น เป็นพระแก้วมรกตจำลองที่ส่วนมากสร้างจากโรงงานแก้วในอิตาลี ( แต่จากการที่ผมเห็นการชำรุดของพระแก้วมรกตหลายองค์ ผมคาดว่า น่าจะมีการสร้างพระแก้วมรกตทั้งก่อนและหลังปี พ.ศ. 2500 ซึ่งผมมีข้อสังเกตุหลายประการ และผมเชื่อว่า อาจมีรุ่นที่สร้างในประเทศไทยด้วย ขอให้ติดตามในส่วนเรื่องของพระแก้วมรกตต่อไปครับ )

 

พระแก้วขนาดบูชาหน้าตัก 5 นิ้วอีกรุ่นหนึ่ง ผมไม่มีภาพมาประกอบในกระทู้ คาดว่าสร้างในฝรั่งเศสจากแก้วโซดาไลม์ซิลิก้า ส่วนมากสร้างสีเขียวเข้มปานกลาง และสีเหลืองชาเข้ม ขึ้นรูปด้วยวิธีกดปั๊ม ส่วนมากที่ปรากฏในตอนหลังๆมีการแตกขาดเป็นหลายส่วน เช่น แตกขาด 2 ส่วน ขาดหลุด หรือบางองค์แตกขาด 3 ส่วนแต่คาอยู่ 2 ส่วน คาดว่าสร้างก่อนปี พ.ศ. 2475 โดยโรงงานหลอมแก้วในฝรั่งเศสที่อาจจะยังไม่ได้มาตราฐานสากล

 

และพระแก้วอื่นๆที่สร้างก่อนปี พ.ศ. 2475 - 2498 ซึ่งหากมีภาพประกอบจะนำมาโพสต์ในความคิดเห็นนี้นะครับ

สำรองพื้นที่ 3 ความคิดเห็นครับ

 

และพระแก้วอื่นๆที่สร้างก่อนปี พ.ศ. 2475 - 2498 ซึ่งหากมีภาพประกอบจะนำมาโพสต์ในความคิดเห็นนี้นะครับ

สำรองพื้นที่ 3 ความคิดเห็นครับ.​

 

และพระแก้วอื่นๆที่สร้างก่อนปี พ.ศ. 2475 - 2498 ซึ่งหากมีภาพประกอบจะนำมาโพสต์ในความคิดเห็นนี้นะครับ

สำรองพื้นที่ 3 ความคิดเห็นครับ..​

 

เมื่อปี พ.ศ. 2498 รัฐบาลไทยได้จัดตั้งองค์การแก้วขึ้นด้วยเงินทุน 50 ล้านบาท โดยมีการเชิญฝรั่งจากเยอรมันและหรือจากประเทศอื่นๆมาร่วมเป็นอาจารย์สอนคนงานไทยให้เป็นช่างแก้วในประเทศไทยจนกระทั่งประสบความสำเร็จในปีนั้นๆโดยฝรั่งชาวเยอรมันสอนคนไทยให้เป็นช่างเป่าแก้วด้วยปอด Mouth Blown Glass ช่างกดปั๊มแก้ว Pressed Glass ช่างปั้นแก้วมือเปล่าฟรีฟอร์ม Hand Made และอื่นๆสำเร็จอย่างรวดเร็วเพราะเป็นการอิมปอร์ตอาจารย์ชาวฝรั่งเข้ามาในไทยเป็นครั้งแรก

 

สำนักสร้างพระพุทธรูปจากทองเหลืองจำนวนหนึ่ง ( อาจมากถึง 25 สำนัก ) มีท่าทีว่า ต้องการสร้างพระแก้ว 25 พุทธศตวรรษและอื่นๆทั้งหมดให้ทันการเฉลิมฉลอง 25 พุทธศตวรรษ โดยสำนักที่หันมาคิดสร้างพระแก้วอาจเริ่มทีละไม่กี่สำนัก จนกระทั่งในที่สุดอาจมากกว่า 25 สำนัก มีทั้งสำนักที่เปิดเพียงไม่กี่ปีแล้วปิดตัวลงก็มี และที่ยังเปิดกิจการถึงทุกวันนี้ปี พ.ศ. 2562 และยังมีการสร้างพระแก้วจำหน่ายอยู่ก็มี

 

ข่าวสำนักสร้างพระพุทธรูปจากทองเหลืองต้องการเปลี่ยนมาเป็นสร้างจากแก้ว เป็นข่าวหอมหวลชวนลงทุนยิ่งนัก เพราะมีการคาดการณ์ว่า จะมีการสร้างในปริมาณนับหลายแสนองค์หรืออาจนับล้านองค์ เป็นเหตุให้โรงงานแก้วในต่างประเทศสนใจเข้ามาลงทุนในไทยจำนวนมาก ส่วนมากจะเป็นประเทศจีนแผ่นดินใหญ่ จีนไต้หวัน

ในปี พ.ศ. 2498 โรงงานแก้วจากจีนได้ประเดิมเปิดโรงงานหลอมแก้วที่ไม่ใช่ของรัฐบาลไทยเป็นแห่งแรกในไทย ( หากผิดพลาดบ้างในด้านตัวเลข เช่น อาจสร้างในปี พ.ศ. 2498 แต่เดินเครื่องได้ในปี พ.ศ. 2499 ผมต้องขออภัยด้วยครับ )

ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2498 เป็นต้นมา ก็ได้เริ่มมีการก่อสร้างโรงงานหลอมแก้วขึ้นทีละโรงสองโรง หรือทีละหลายๆโรงงาน ซึ่งเป็นโรงงานแก้วชนิดเบ้าหลอมคละสี ส่วนมากขนาดการผลิตวันละ 2.3 ตันก่อนในยุคต้นๆ ต่อมาจึงมีการขยายกำลังการผลิตให้เป็นวันละ 5 - 6 ตันในปีต่อๆมา ( ท่านที่สนใจเรื่องรายละเอียดของโรงงานหลอมแก้วโปรดติดตามต่อไปครับ )

 

มีเวลาว่างมาค่อยมาเขียนต่อครับ โปรดติดตามความคืบหน้าต่อเนื่องไปเรื่อยๆ อาจมีความก้าวหน้า อาจมีช่างซ๋อมพระแก้วที่มาให้บริการคนไทย

ความคิดเห็นนี้จะลบออกหลังโพสต์ครั้งต่อไป

 

เช้าวันอาทิตย์ที่ 24 มีนาคม 2562 ผมไปหย่อนบัตรเลือกตั้งเสร็จแล้ว กลับมาเขียนต่อครับ

 

ผมเกิดประมาณปี พ.ศ. 2498 + - ไม่แน่นอน คนสมัยก่อนวิ่งได้แล้วค่อยไปแจ้งเกิดอย่างผมนี้มีมากครับ

ผมพอจำความได้ตั้งแต่ประมาณปี พ.ศ. 2504 จำได้ว่า คุณพ่อจูงมือผมไปบ้านของเจ้าของสำนักสร้างพระแก้วต่างๆหลายสำนัก เพราะท่านเป็นเพื่อนกับเจ้าของสำนักขายพระแก้วหลายแห่งมาก น่าจะเป็นคนจีนที่นั่งสำเภาลำเดียวกันเข้าประเทศไทย บางครั้งเจ้าของสำนักก็มาที่บ้านผมคุยกับคุณพ่อผมตั้งแต่บ่ายถึงค่ำๆก็มี ในสมัยนั้นผู้ใหญ่คงนึกไม่ถึงว่า ผมจะฟังสิ่งที่ผู้ใหญ่พูดกันรู้เรื่อง ท่านทั้งหลายจึงพูดกันแบบว่า พูดกันหมดเปลือกโดยมีผมเล่นอยู่ข้างๆคุณพ่อผม ส่วนมากเจ้าของสำนักขายพระแก้วจะพูดถึงเรื่องที่โรงงานแก้วต่างๆแอบนำพระแก้ว 25 พุทธศตวรรษไปขายให้พ่อค้าตลาดมืด หรือไม่ก็พ่อค้าตลาดมืดมารับซื้อพระแก้ว 25 พุทธศตวรรษถึงในโรงงานแก้วหลายๆโรงงาน คุณพ่อก็แนะนำว่า ถ้าเช่นนั้นก็ต้องนำมาบรรจุแป้งเสกสีขาวเองที่บ้านสิ แต่เจ้าของสำนักขายพระแก้วส่วนมากสมัยนั้นเป็นตึกแถวบอกว่า บ้านคับแคบ ตึกแถวไม่พอรองรับจำนวนพระแก้วที่สร้างได้มาก ( เรื่องจำนวนสร้างที่มากนี้จะได้กล่าวต่อไปถึงขีดความสามารถในการสร้างของโรงงานแก้วอีกทีครับ ) จึงยังจำเป็นต้องให้โรงงานแก้วเป็นผู้บรรจุแป้งเสก ตีตราประทับที่แป้งเสก และบรรจุกล่องมาเสร็จๆจากโรงงาน เพราะโรงงานส่วนมากมีพื้นที่กว้างขวางพอสมควร มีที่วางถังน้ำมัน 200 ลิตรที่บรรจุแป้งสีขาวมาหลายสิบหรือนับร้อยๆถังได้

คุณพ่อผมท่านมีอาชีพสั่งโรงงานแก้วหลายโรงงานผลิตโป๊ะแก้วโคมไฟให้มาส่งที่โกดังเก็บสินค้าของเราที่หลังโรงภาพยนต์แคปปิตอลประมาณปี พ.ศ. 2502, 03 เป็นต้นมา คุณพ่อทำธุรกิจค้าส่งโคมไฟทั่วประเทศในขณะนั้น ส่วนตัวเรือนโลหะก็สั่งโรงงานที่ทำเกี่ยวกับโลหะให้มาส่งที่บ้านในวัดตึก วัดชัยชนะสงคราม เมื่อพ่นสีเสร็จใส่ขั้วไฟแล้วก็นำไปเก็บที่โกดังต่อไปเพื่อรอส่งไปต่างจังหวัดต่อไป

 

ในการสร้างพระแก้วก็เหมือนกับการสร้างโคมไฟเหมือนกัน คือพระแก้วแต่ละรุ่นต้องมีแม่พิมพ์เหล็กของแต่ละรุ่น โป๊ะแก้วโคมไฟก็เช่นเดียวกัน แต่ละรุ่นแต่ละขนาดก็ต้องมีแม่พิมพ์ของแต่ละรุ่น ส่วนที่ว่า บางรุ่นอาจใช้แม่พิมพ์เหล็ก บางรุ่นอาจใช้แม่พิมพ์ไม้ หรือบางรุ่นอาจใช้แม่พิมพ์ปูนซีเมนต์นั้น ข้อนี้ต่างจากแม่พิมพ์พระแก้วที่จำเป็นต้องเป็นเหล็กเพียงอย่างเดียวเท่านั้น

คุณพ่อผมสร้างแม่พิมพ์เหล็กหลายร้อยแม่พิมพ์ แม่พิมพ์ไม้และแม่พิมพ์ปูนซีเมนต์อีกนับร้อยแม่พิมพ์ เพื่อรองรับการทำแค๊ททาล๊อกของคุณพ่อผม คุณพ่อจะไปซื้อโคมไฟของต่างประเทศจากห้างมะลิฟ้าบ้าง ห้างอื่นๆบ้าง ที่มีบริษัทนำเข้ามาในประเทศ เมื่อซื้อมาแล้วก็จะไปแกะแม่พิมพ์เหล็ก ส่งโรงงานแก้วเพื่อทำโป๊ะแก้วโคมไฟ ส่วนตัวเรือนหากจำเป็นต้องทำแม่พิมพ์เพื่อหล่ออลูมีเนียมบ้าง ทองเหลืองบ้าง ท่านจะสั่งให้โรงงานหล่อโลหะทำแม่พิมพ์ทราย ซึ่งทางโรงงานหล่อโลหะจะทำให้ในส่วนนี้ ผิดกับโรงงานแก้วที่เจ้าของงานต้องเป็นผู้ทำแม่พิมพ์มาส่งให้

 

โรงงานหลอมแก้วหลายๆโรงงานที่ทำงานให้คุณพ่อ มีการลักลอบนำโป๊ะแก้วโคมไฟไปขายให้กับบริษัทที่ผลิตโคมไฟรายอื่นๆที่เขาไม่ได้ทำแม่พิมพ์เหล็กส่งให้โรงงานแก้ว จึงทำให้คุณพ่อต้องตั้งโรงงานหลอมแก้วเป็นของตนเองขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2516 โดยให้ผมเข้าไปเป็นผู้จัดการฝ่ายผลิต มีน้าชายผมเป็นผู้จัดการทั่วไป ได้เชิญปรมาจารย์วิชาแก้วมาสอนการหลอมแก้ว การขึ้นรูปชิ้นงานแก้วด้วยเทคนิคต่างๆหลายวิธีตั้งแต่นั้น ในขณะเดียวกันก็ได้เชิญอาจารย์วิชาแก้วอื่นๆเข้าร่วมด้วย เพื่อให้แน่ใจว่า เราได้รับความรู้ที่ถูกต้อง

ผมจึงเข้ามารับหน้าที่ตั้งแต่นั้น และได้รับรู้เรื่องราวการผลิตอันเป็นสาระสำคัญของกระทู้นี้ คือการสร้างพระแก้วนั่นเอง

 

เพื่อนๆของคุณพ่อซึ่งเป็นเจ้าของสำนักขายพระแก้ว มาจ้างให้สร้างพระแก้วหลายรุ่นมาก หนึ่งในนั้น ผมยังจำได้ดีคือพระพุทธชินราช ซุ้มแสงทำจากแก้ว, นาคปรกบล๊อคใหญ่ บล๊อคเล็ก และอื่นๆอีกมาก มากจนกระทั่งไม่สามารถจำรุ่นได้ แต่ที่จำได้ติดตาติดใจคือซุ้มแสงพระพุทธชินราชที่ต้องให้ช่างนำคีมเหล็กจับขาซุ้มทั้ง 2 ขามาวาง แล้วกดให้ได้สมดุล ซึ่งในปางอื่นๆแทบไม่ต้องทำเช่นนั้นกันเลย