การค้า – การขาย

ครั้งนั้น พระสารีบุตรได้เข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้าถึงที่ประทับ ถวายบังคมแล้วได้กราบทูลถามพระผู้มีพระภาคเจ้าว่า “ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ..อะไรหนอเป็นเหตุ เป็นปัจจัย ทำให้คนบางคนในโลกนี้ ทำการค้าขาย ขาดทุน
อะไรหนอเป็นเหตุ เป็นปัจจัย ทำให้คนบางคนในโลกนี้ ทำการค้าขาย ได้กำไรนิดหน่อย
อะไรหนอเป็นเหตุ เป็นปัจจัย ทำให้คนบางคนในโลกนี้ ทำการค้าขาย ได้กำไรตามที่คิดเอาไว้
อะไรหนอเป็นเหตุ เป็นปัจจัย ทำให้คนบางคนในโลกนี้ ทำการค้าขาย ได้กำไรมากกว่าที่คิดไว้
พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสตอบว่า “ดูกรสารีบุตร คนบางคนในโลกนี้ เข้าไปหาสมณะหรือพราหมณ์แล้ว ปวารณาไว้ว่า “ขอท่านจงบอกจตุปัจจัยที่ท่านต้องการแก่ผมเถิด” แต่เขากลับไม่ถวายจตุปัจจัยตามที่ได้ปวารณาไว้ ถ้าเขาตายจากชาตินั้นแล้วกลับมาเกิดใหม่ เขาทำการค้าใด ๆ ย่อมขาดทุน (ต้องประกอบอาชีพอื่นที่รับเงินเดือน ถ้าทำธุรกิจที่ต้องใช้ความเสี่ยง จะขาดทุนทุกครั้ง แม้ว่าจะมีความรู้หรือความสามารถมากก็ตาม)
ดูกรสารีบุตร คนบางคนในโลกนี้ เข้าไปหาสมณะหรือพราหมณ์แล้ว ปวารณาตัวไว้ว่า “ขอท่านจงบอกจตุปัจจัยที่ท่านต้องการแก่ผมเถิด” แต่เขาถวายจตุปัจจัยที่ปวารณาไว้ ไม่เป็นไปตามที่ท่านประสงค์ (คือปวารณาไว้อย่างหนึ่ง แต่ไปถวายอีกอย่างหนึ่ง) หรือถวายแค่นิด ๆ หน่อย ๆ ไม่เหมือนที่พูดไว้ ถ้าเขาตายจากชาตินั้นแล้วกลับมาเกิดใหม่ เขาทำการค้าใด ๆ ย่อมได้กำไรไม่เป็นไปตามที่คิดไว้
ดูกรสารีบุตร คนบางคนในโลกนี้ เข้าไปหาสมณะหรือพราหมณ์แล้ว ปวารณาตัวไว้ว่า “ขอท่านจงบอกจตุปัจจัยที่ท่านต้องการแก่ผมเถิด” และเขาถวายจตุปัจจัยตามที่ปวารณาไว้ทุกประการ ถ้าเขาตายจากชาตินั้นแล้วกลับมาเกิดใหม่ เขาทำการค้าใด ๆ ย่อมได้กำไรตามที่คิดไว้ทุกประการ
ดูกรสารีบุตร คนบางคนในโลกนี้ เข้าไปหาสมณะหรือพราหมณ์แล้ว ปวารณาตัวไว้ว่า “ขอท่านจงบอกจตุปัจจัยที่ท่านต้องการแก่ผมเถิด” และเขาได้ถวายจตุปัจจัยมากกว่าที่เคยปวารณาไว้เสียอีก ถ้าเขาตายจากชาตินั้นแล้วกลับมาเกิดใหม่ เขาทำการค้าใด ๆ ย่อมได้กำไรมากเกินกว่าที่คิดไว้

พระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๑/๑๐๗


หมายเหตุ
การรู้ผลแห่งกรรมที่ทำไว้ เรียกว่า วิปากญาณ ซึ่งเป็นญาณของพระพุทธเจ้า คือพระองค์สามารถกำหนดรู้การให้ผลของกรรมอันสลับซับซ้อนที่มีความสัมพันธ์ กันกับเหตุ ปัจจัย เงื่อนไข กาลเวลา และสิ่งแวดล้อมต่าง ๆ พระองค์มองเห็นรายละเอียด และความสัมพันธ์ภายในกระบวนการ ก่อให้เกิดผลของกรรมอย่างแจ่มแจ้ง ชัดเจน หมายความว่า พระองค์สามารถที่จะรู้ได้ว่า เมื่อทำกรรมนี้แล้ว อีกกี่วัน กี่เดือน กี่ปี กี่ภพ กี่ชาติ กรรมนี้จึงจะให้ผล จะให้ผลมากน้อยเพียงใด ? ฯลฯ


พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงใช้สัพพัญญูญาณ (ญาณที่ทำให้รู้สิ่งทั้งปวง) ตรวจสอบดูจึงรู้ได้ พระสารีบุตรผู้ซึ่งเป็นเอกอัครสาวก ซึ่งท่านมีสาวกบารมีญาณ ผู้มีสติปัญญาสามารถตับเม็ดฝนได้ คือ ถึงแม้ฝนจะตกกี่วัน กี่คืนก็ตาม ท่านก็สามารถบอกได้ว่า ฝนตกกี่เม็ด (หยด) ท่านก็ไม่อาจรู้สิ่งเหล่านี้ได้ การรู้สิ่งเหล่านี้เป็นพุทธวิสัย คือเป็นวิสัยของพระพุทธเจ้าเท่านั้น

 

satu ka

 

ขอบคุณค่ะ