นั่งสมาธิแล้วทรมานอยากออกจากสมาธิ

เรียนสอบถามทุกท่านครับ เรื่องมีอยู่ว่าผมสวดมนต์แล้วนั่งสมาธิมาได้ 2 วันแล้ว พอถึงวันที่ 3 ผมนั่งสมาธิแล้วรู้สึกทรมานมากไม่เคยเป็นแบบนี้มาก่อน จะมีอาการเหมือนอยากออกจากสมาธิ แต่เราฝืนมันไม่ออกมันจะรู้สึกเป็นบางช่วง มาแล้วก็หายไป ผมทนได้ 2 ครั้งพอครั้งที่ 3 ไม่ไหวสู้ไม่ได้เลยต้องออกจากสมาธิ อาการที่ผมเ็ป็นคล้ายๆกับเราลองนอนนิ่งๆฝีนไม่ขยับตัวเองน่ะครับ จึงอยากเรียนสอบถามว่าใครเคยเป็นแบบผมมั่งครับ แล้วมีวิธีแก้อย่างไรบ้างครับ

 

วิธีการไม่ยากหลอกครับ....ไม่ต้องฝืนมันนะครับ.....ตามรู้มันไปเท่านั้น.....ถ้ามันไม่อยากออกเราไม่ฝืนมัน ไม่ไปบังคับมัน...รู้อยู่ที่จิต ว่ามันอยากออกจากสมาธิรู้แล้วก็ปล่อยวาง....แค่นั้นหละครับ.....

สภาวะแห่งการปฏิบัติธรรมสามารถเป็นได้ร้อยแปดประการ....

 

ขอบคุณมากครับ แล้วแบบนี้ผมจะรู้ได้อย่างไรว่า สมาธิผมจะก้าวหน้าครับ

 

ยินดีด้วยครับท่าน

 

เมื่อคุณผ่านสถาวะนี้ได้ด้วยใจไม่หวั่นใหวและใจเป็นกลาง...มีความตั้งมั่นแห่งจิตมากขึ้น.....เมื่อนั้นย่อมเป็นเหตุที่ชี้บอกให้คุณได้ว่าสมาธิคุณก้าวหน้าขึ้น....

 

ผมเสนอแนะอีกทางหนึ่งเป็นทางเลือกนะครับ..แต่มีข้อเสียตรงจะไม่ไ้ด้พิจารณากาย และเวทนา แต่จะข้ามมาเป็นพิจารณาทางจิตแทน คือ ให้สังเกตุดูว่า ในชีวิตประจำวันเรา
มีนิวรณ์ ข้อใดที่เรายังขาดตกบกพร่อง และ ตัดให้ขาดจากใจไม่ได้(ไม่เกิดความขี้นมาอีกหรือจะขึ้นมาก็ไม่ได้) ถ้าตัดได้หมด..ก็ตามที่บอกครับ จะไม่มีการทรมาณจากการนั่ง(แต่สภาพร่างกายเราในเวลาธรรมดาต้องแข็งแรงปกตินะครับ)ประมาณนี้ครับ
อนุโมทนาครับ

 

มันเป็นความทุกข์ของกายอยู่แล้วซึ่งเป็นปกตินะครับ ตลอดวันแต่ละช่วงเวลากายมันก็จะแสดงความทุกข์แบบนี้อยู่ตลอด เพียงแต่เราขยับกายแก้ทุกข์ไปได้เรื่อยๆ แต่พอมานั่งอยู่นิ่งๆ ความทุกข์มันแสดงตัวชัดเจนมากเพราะไม่ได้เคลื่อนไหวใดใด

ถ้าปฎิบัติบางแบบก็จะรู้ความทุกข์ไปเรื่อยๆ มันจะมาเป็นระลอกๆ เดี๋ยวมีเดี๋ยวดับ ดูการเกิดและดับ

หรือดูที่ความทุกข์เป็นของนอกกายมาแทรกๆเป็นความรู้สึกทางนามธรรมอย่างหนึ่งพอใจยึดก็เป็นทุกข์

อีกอย่างคือถ้าไม่อยากทุกข์มากก็ทำความสงบไปเลย ให้รวดเร็ว พอออกจากความสงบก็มาดูร่างกายเป็นธาตุต่าง

หรือดูที่จิตไปเลยว่าเร่าร้อนไม่อยากเจอสภาวะนี้เป็นทุกข์ทรมาณจิตที่ไปรู้ก็ไม่คงที่ เดี๋ยวคิดไปเรื่อยๆ เดี๋ยวมาอยากหนีออกจากสภาวะ

ทั้งหมดนี้แตกต่างกันครับ อยู่ที่ใจผู้ปฎิบัติเคยฝึกมาแนวทางไหน อย่างไหนที่เคยทำมาก่อนในอดีตชาติก็จะพิจารณาได้เข้าใจอย่างรวดเร็ว ต้องสังเกตุจิตใจตนเองครับว่าชอบแบบไหน

 

ถาม : อย่างผม ถ้านั่งขัดสมาธิตั้งแต่เด็ก ตั้งแต่จำความได้เลย ไม่เกิน ๑๕ นาที นี่แค่นั่งก็เจ็บแล้ว ไม่เกิน ๑๕ นาทีก็จะชา หรือแม้กระทั่งนั่งพับเพียบก็ตาม ถ้านั่งพิงหลังเสียหน่อย อย่างเก่ง ๓๐ นาทีนี่ก็ โอ้โห ! หนักแล้ว แต่พอนั่งที่มันสบายๆ บางทีมันก็หลับ เรามีวิธีหรืออุบายอะไรที่จะให้มันนั่งได้ดีที่สุด ?

ตอบ: เอาแบบหลวงปู่ฝั้น มั้ยล่ะ ? ของท่านนั่งทีไรหลับทุกที ท่านเองรำคาญขึ้นมา ก็เลยเอาปี๊บไปตั้งไว้ขอบเหว นั่งอยู่บนตูดปี๊บ กะว่าถ้ามันสัปหงกก็ให้หัวทิ่มลงเหวตายไปเลย อย่างนั้น ท่านบอก แหม ! กำลังใจมันรวมตัวดีเหลือเกินวันนั้น ภาวนาได้ดีเป็นพิเศษ (หัวเราะ)

แต่ว่าไอ้เรื่องของร่างกาย จริงๆ แล้วการปฏิบัติเขาไม่ให้สนใจในร่างกาย ถ้าเราไม่สนใจมัน พอเกินครึ่งชั่วโมงไปมันจะลืมความรู้สึกอันนั้น พอลืมความรู้สึกอันนั้น มันก็แปลก คราวนี้มันจะทรงตัวยาวเท่าไหร่ก็ตาม ถ้าหากมันเลยไอ้ตัวเจ็บตัวปวดนั่นไป แล้วถ้าหากถอนกำลังใจมาเมื่อไหร่ มันลุกเดินได้เดี๋ยวนั้นเลย แต่ถ้าหากเรานั่งอยู่ในระดับครึ่งชั่วโมงหรือชั่วโมงนี่ลุกขึ้นมากว่าจะขยับได้ เหน็บมันกินนานมาก

ถาม : มันทั้งเจ็บ ทั้งปวด ถึงขนาดนั้นเลย ?

ตอบ: ใช่ ถ้าหากว่าเป็นสายของหลวงปู่มั่น ท่านจะดูตัวเวทนา คือความรู้สึกเจ็บปวดที่มันเกิดขึ้น ท่านจะดูเวทนานี้เป็นของเราจริงหรือ ?

ถาม : แล้ววิธีอย่างนี้ ทางหลวงพ่อ... ?

ตอบ: ของหลวงพ่อท่านไม่แนะนำ ท่านบอกว่าถ้าเมื่อยก็ให้ขยับเปลี่ยนท่าได้ แต่ให้ประคองกำลังใจไว้ให้ดี ท่านบอกว่าร่างกายของมันเกิดอาการเจ็บปวดขึ้นมา ถ้าจิตบางคนไปกังวลอยู่กับมัน มันจะไม่ได้อะไรเลย มันจะไปกลุ้มอยู่กับอาการปวด การเมื่อย การชาของร่างกายแทน เพราะฉะนั้นหลวงพ่อท่าน ท่านบอกให้ขยับได้เลย แต่ว่าก่อนขยับนี่ ให้ตั้งกำลังใจให้ดี อย่าเผลอให้มันเคลื่อน ตั้งกำลังใจทรงตัว มั่นใจว่าไม่เคลื่อนแล้วเราค่อยๆ ขยับเปลี่ยนท่าของเราไป อาตมาทุกวันนี้ที่นั่งอยู่นี่ ก็อยู่ประมาณ ๑๕ นาทีจะขยับทีหนึ่ง จนกระทั่งบางทีลูกศิษย์เขาสงสงสัยว่า อาจารย์ทำไมขยับบ่อยจัง บอก เออ ! เดี๋ยวเอ็งแก่เท่าข้าก็รู้เอง

ถาม : ของผมเอง ตอนปฏิบัติไม่ถูกก็ไม่รู้ว่าสมาธิดีๆ มันคืออะไร แต่พอขยับมันก็มีความรู้สึกบอกตัวเองว่า เรายังไม่มีสมาธิสักที ?

ตอบ: เคยทำอยู่ ประเภทว่านั่ง ๓ ชั่วโมง ๕ ชั่วโมง อะไรอย่างนั้น ก็กล้ายืนยันได้เต็มปากเต็มคำว่า ถ้ามันเลยอาการเจ็บปวดนั้นไปแล้ว จะนั่งไปสัก ๓ วัน ๓ คืน มันก็อยู่ของมันได้ แล้วมันแปลกดีนะ ว่าถอนจิตออกมาปุ๊บนี่ มันลุกเดินได้เลย มันเหมือนกับร่างกายไม่ได้รับการกดทับอะไรมาก่อนเลย เป็นเรื่องประหลาดดีเหมือนกัน มันจะลุกเดินได้เดี๋ยวนั้นเลย แล้วจะรู้สึกตัวเบาเป็นพิเศษด้วย คล้ายๆ กับว่าถึงตอนนั้นแล้ว สภาพจิตมันสามารถคุมร่างกายได้หรือไง ก็บอกไม่ถูก แต่ว่าถ้าหากยังอยู่ในระดับครึ่งชั่วโมงหรือชั่วโมงหนึ่งนี่ ถ้าลุกขึ้นนี่เหน็บกินนานเลย แต่ว่า แหม ! เจ้าประคุณเถอะ อีตอนที่มันทรมานมากๆ นี่มันเหมือนกระดูกจะแตกเป็นชิ้นๆ ก้นมันเหมือนกับบางลงๆ กระดูกจะทะลุออกมาข้างนอกก้นอย่างนั้นน่ะ โอ้โห ! มันทั้งเจ็บทั้งแสบ ทั้งร้อน บอกไม่ถูก คำพูดที่จะอธิบายเป็นภาษามนุษย์มันคงอธิบายไม่ได้หรอก แต่เคยลองดูแล้ว รสชาติมันเด็ดขาดดีมากเลย สารพัดความรู้สึกทรมาน มันจะมารวมอยู่ที่เดียว

ถาม : บางทีก็รู้สึกแปลกใจว่า ร่างกายเราก็ไม่ได้เป็นโรคอะไรร้ายแรง แต่ทำไมนั่งแล้วมันเป็นทุกข์ได้ขนาดนี้ ?

ตอบ: ถ้าเป็นสายของหลวงปู่มั่น ท่านจะดูทุกข์ ดูเวทนา ก็จำเป็นต้องบังคับให้นั่งนานๆ แต่ถ้าของหลวงพ่อนี่ท่านจะให้เปลี่ยนท่าไปเลย

ถาม : ของผมบางทีไม่มาที่นี่ก็มักจะไปที่อื่น คือก่อนจะรู้จักที่นี่ ก็ไปที่อื่นก็ถามไปเรื่อย บางทีไปก็ไม่ได้คุยกับหลวงปู่ หลวงพ่อ อะไรมากมาย เดินๆ อยู่ในวัด มันก็รู้สึกสบายใจ ?

ตอบ: อย่างน้อยๆ กระแสของสถานที่ มันไม่มากไปด้วยรัก โลภ โกรธ หลง เหมือนอย่างกับทั่วๆ ไป ถึงมันจะมีอยู่บ้าง มันก็ไม่หนักเท่า ในเมื่อสถานที่ที่มีกระแสที่ดี มันก็เลยพาให้เราสงบไปได้เร็ว ยิ่งเป็นสถานที่สำคัญมีพระพุทธรูปสำคัญ มีหลวงปู่ หลวงพ่อที่ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ กำลังใจมันรวมตัวปั๊บเลย ให้นั่งอยู่นานเท่าไหร่ก็อยู่ได้ สบายใจ สถานที่สำคัญๆ หลายแห่ง ตามพระธาตุ ตามเจดีย์ หรือตามสถานที่มีพระพุทธรูปสำคัญอยู่ ไปเมื่อไหร่ก็สบายเมื่อนั้น

สนทนากับพระเล็ก สุธมฺมปญฺโญ
เดือนพฤศจิกายน ๒๕๔๕
ณ บ้านอนุสาวรีย์ฯ

.....ขอบอกว่า นั่งสมาธิที่บ้านสายลม มีสมาธิเร็วมากๆค่ะ คงจะเป็นอย่างที่หลวงพี่เล็กท่านพูดมา...เพราะบ้านสายลม เคยเป็นวัดมาก่อนเมื่อนานมาแล้ว

 

ขอบคุณคำชี้แนะของทุกท่านมากครับ ผมจะนำความรู้ที่ได้รับไปปรับใช้ครับ

แต่อาการนั้นยังคงรู้สึกได้เลยครับขณะผ่านไปแล้ว 1 วันยังรู้สึกอาการตอนนั้นได้เลยครับ บอกตามความจริงครับ นึกแล้วรู้สึกหงุดหงิดมาก มีอารมณ์โมโหเกิดขึ้นในจิตใจ เหมือนมีใครเอาเชือกมาผูกตัวหรือมาจับตัวไม่ให้เราขยับหรือดิ้นได้เลยครับ ทรมานมากครับ แต่วันนี้จะลองนั่งดูครับน่าจะดีขึ้น แล้วเดี๋ยวจะเขียนเล่าความรู้สึกน่ะครับ

 

...มารไม่มี บารมีไม่บัังเกิดนะคะ..เป็นกำลังใจให้นะคะ

 

ตั้งสัจจะเลยครับ แล้วใช้ขันติทนไว้ ใช้สติดูมัน ประคององค์ภาวนาไปเรื่อยๆครับ เช่น พุทโธ ถ้าฟุ้งมากๆก็ไม่ต้องดูลมแล้ว พุทโธไปเร็วๆเลย นึกในใจอย่างนั้น พุทโธๆๆๆๆ... เดี๋ยวจิตเริ่มเป็นงานก็สงบเองครับ... สาธุ ขันติเป็นตบะอย่างยิ่งนะจ๊ะ

 

ลองทำไปเรื่อยๆนะครับ วันนี้เราไม่ไหว วันหน้าเราก้อลองสู้ใหม่ดู ถ้าไม่ไหวอีก ก้อสู้ใหม่อีก