ฐ า น สู ต ร

ฐ า น สู ต ร

(ว่าด้วยฐานะ ๔ ที่พึงรู้ด้วยฐานะ ๔)

พระผู้มีพระภาคเจ้า ทรงแสดงฐานะ ๔ ประการที่พึงรู้ได้
ด้วยฐานะ ๔ ประการ
ดังนี้ คือ

๑. ศีล พึงรู้ได้ ด้วยการอยู่ร่วมกัน

(เมื่ออยู่ร่วมกันนาน ๆ ย่อมจะรู้ได้ว่า ใครเป็นผู้มีศีล หรือ ไม่มีศีล)

๒. ความสะอาด พึงรู้ได้ ด้วยถ้อยคำ

(บุคคลผู้ที่พูดไม่ว่าจะกับคนกี่คนก็ตาม
ไม่เป็นอย่างเดียวกัน เป็นอย่างอื่น
ถ้อยคำของผู้นี้ย่อมไม่สะอาดไม่บริสุทธิ์

ส่วนผู้ที่มีถ้อยคำสะอาดบริสุทธิ์
ถึงแม้ว่าจะพูดกับคนกี่คนก็ตาม
ย่อมเป็นอย่างเดียวกัน ไม่เป็นอย่างอื่น)

๓.กำลังใจ พึงรู้ได้ใน (คราวมี) อันตราย

(บุคคลผู้ที่ไม่มีกำลังใจที่เข้มแข็ง
เมื่อประสบกับโลกธรรมฝ่ายเสื่อม
ไม่ว่าจะเป็นเสื่อมลาภ เสื่อมยศ เสื่อมเพราะโรคเป็นต้น
ย่อมเศร้าโศกเสียใจ

ส่วนผู้มีกำลังใจที่เข้มแข็ง
เมื่อประสบกับโลกธรรมฝ่ายเสื่อม
เป็นผู้พิจารณาเข้าใจความจริงของโลกธรรม
ย่อมไม่เศร้าโศก ไม่เสียใจ)

๔. ปัญญา พึงรู้ได้ ด้วยการสนทนา

(บุคคลผู้ที่มีปัญญา
ย่อมสามารถรู้ถึงความลึกซึ้งของปัญญาของผู้ที่ตนสนทนาด้วยได้
โดยพิจารณาจากการถามปัญหา

การอ้างบทธรรมที่ละเอียดลึกซึ้ง
สามารถอธิบายจำแนกเปิดเผย
ทั้งโดยย่อและโดยละเอียดได้)

ฐานะทั้ง ๔ ประการนี้
ต้องอาศัยกาลเวลาอันยาวนาน ไม่ใช่เวลาอันเล็กน้อย
ต้องใส่ใจ และผู้มีปัญญาเท่านั้น ถึงจะรู้ได้.

(สนใจศึกษาเพิ่มเติมได้จาก :ฐานสูตร ว่าด้วยฐานะ ๔ ที่พึงรู้ด้วยฐานะ ๔
จาก ... พระสุตตันตปิฎก อังคุตรนิกาย จตุกนิบาต เล่ม ๒ - หน้าที่ ๔๗๕)

http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=7&t=38743