ท่องพระนคร-ตอนวัดเบญจมบพิตรดุสิตวนาราม

วัดเบญจมบพิตรดุสิตวนาราม เป็นวัดซึ่งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นแทนวัดเก่าซึ่งเป็นวัดร้างเรียกกันว่า วัดแหลม และวัดไทรทอง โปรดให้สมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ทรงเป็นนายช่างออกแบบพระอุโบสถนี้สร้างด้วยหินอ่อนงดงามมาก ชั้นต้นมีพระราชดำริจะอัญเชิญพระพุทธชินราช จากวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ ราชวรมหาวิหาร จังหวัดพิษณุโลก มาประดิษฐานเป็นพระประธานในพระอุโบสถ แต่ประชาชนชาวพิษณุโลก แสดงความหวงแหน กราบบังคมทูลยับยั้ง จึงโปรดเกล้าฯ ให้ช่างกรุงเทพฯ ขึ้นไปจำลองหล่อพระพุทธชินราชองค์ใหม่มาประดิษฐานเป็นพระประธานในพระอุโบสถ วัดเบญจมบพิตรฯ สืบต่อมาจนทุกวันนี้
ที่มา คลิกอ่านรายละเอียดเพิ่มเติมที่
http://www.watbencha.com/



หน้าบันมุขตะวันออก จำหลักไม้ ผูกลายประกอบตราเป็นพระนารายณ์ทรงครุฑ ซึ่งถอดจากพระราชลัญจกร "พระครุฑพาห์" ในลายมีหมู่เทวดาอัญเชิญเครื่องสูงประกอบซ้ายขวาด้วย

ช่อฟ้า ใบระกา หางหงส์ ลำยอง ลงรักปิดทองทึบ อ่อนช้อยรับกันทุกชิ้นมีคันทวยรับเชิงชายเป็นระยะ ๆ

มีเสากลมหินอ่อน 4 ต้น ข้างบันไดหินอ่อนมีสิงห์สลักหินอ่อน 2 ตัว ซึ่งโปรดเกล้าฯให้ ขุนสกลประดิษฐ์ ช่างในกรมช่างสิบหมู่ เป็นผู้ปั้นแบบ ตามภาพที่สมเด็จฯเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ ทรงเขียน

หน้าบันมุขตะวันตก จำหลักไม้ ผูกลายประกอบตราเป็นอุณาโลมในบุษบก ซึ่งถอดจากพระราชลัญจกร "มหาอุณาโลม" หรือ "มหาโองการ มีเสาและสิงห์เช่นเดียวกับด้านหน้า และที่ซุ้มจรนำ ประดิษฐานพระพุทธรูปโบราณ เป็นพระยืนทรงเครื่องสมัยลพบุรี ปางห้ามญาติ ถวายพระนามว่า "พระธรรมจักร" เพราะที่ฝ่าพระหัตถ์สลักเป็นรูปพระธรรมจักร

พระระเบียง พื้นพระระเบียงนั้น ปูด้วยหินอ่อนสีเหลืองอ่อนและสีขาวตลอด ส่วนเสาพระระเบียงนั้นเป็นเสากลมหินอ่อนทั้งแท่ง 68 ต้น เสาเหลี่ยมประกบแผ่นหินอ่อน 28 ต้น ปลายเสาปั้นบัวประดับกระจกทั้งหมด

ภายในพระระเบียง ขื่อลงรักปิดทองลายรดน้ำ เพดานล่องชาด ประดับดาวทอง 610 ดวง ประดิษฐานพุทธรูปต่าง ๆ จำนวน 52 องค์ ซึ่งเป็นพระพุทธรูปหล่อสัมฤทธิ์มีทั้งพระพุทธรูปโบราณ และหล่อขยายหรือย่อส่วนจากพระพุทธรูปโบราณ โดยโปรดเกล้าฯให้สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงเสาะหามาทั้งในกรุงเทพฯและหัวเมือง ตลอดจนถึงต่างประเทศ เช่น อินเดีย ญี่ปุ่น พม่า ลังกา

ภายในพระอุโบสถ มุขตะวันตก ประดิษฐานพระพุทธชินราช ด้านหน้าพระพุทธชินราชเป็นรั้วหินอ่อนกลมสีเขียวหยก

บานประ*้านนอกติดแผ่นโลหะนูน ภาพเทวดารักษาประตู (ทวารบาล)

ด้านในเขียนลายรดน้ำภาพเหมือนกับด้านนอก

บานหน้าต่างด้านนอกติดแผ่นโลหะนูนภาพมาร (ยักษ์) แบก


บานหน้าต่างด้านในเป็นภาพมาร(ยักษ์)แบกเหมือนกับด้านนอก



รูปหล่อราชสีห์ ข้างบันไดขึ้นด้านหน้าของพระวิหารสมเด็จ

คลองนี้โปรดเกล้าฯให้ขุดขึ้นตั้งแต่เริ่มการสถาปนาวัด เพื่อแบ่งเขตเป็นส่วนพุทธาวาสและสังฆาวาส สองฝั่งคลองโปรดเกล้าฯให้ปลูกต้นไม้ และฝังเสาศิลายอดบัวตูม สอดเหล็กหล่อลายดอกไม้เป็นรั้วตลอดแนวทั้ง 2 ข้าง

เชิงสะพานตั้งตุ๊กตาจีนประดับ 12 ตัว

ต้นดอกสาละที่อยู่ในบริเวณวัด

 

สวยจัง

 

<TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width="100%" border=0><TBODY><TR><TD class=body vAlign=baseline align=left>....รายละเอียดเพิ่มเติมค่ะ..

************************



</TD></TR><TR><TD class=body vAlign=baseline align=left><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 align=center border=0><TBODY><TR><TD vAlign=top align=middle><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width=350 border=0><TBODY><TR><TD vAlign=top align=middle width=350> </TD></TR><TR><TD class=Image vAlign=baseline align=left>พระพุทธอังคีรส พระประธานภายในพระอุโบสถที่มีความงดงามเป็นอย่างยิ่ง</TD></TR></TBODY></TABLE></TD></TR><TR><TD vAlign=top align=middle height=5></TD></TR></TBODY></TABLE>เวลาเกิดอาการเบื่อๆ เซ็งๆ กับการทำงาน วิธีแก้เบื่ออย่างหนึ่งของฉันก็คือการพลิกดูปฏิทินเพื่อหาดูว่า วันหยุดครั้งถัดไปจะมาถึงเมื่อไร เพื่อวางแผนหาที่เที่ยวแก้เซ็ง เชื่อว่าหลายๆ คนก็คงเป็นแบบฉันเหมือนกันละสิ

วันนี้ก็เป็นอีกวันที่ฉันเปิดดูปฏิทิน และเห็นว่า วันที่ 23 ตุลาคม นี้เป็นวันหยุดนักขัตฤกษ์อีกหนึ่งวัน คือเป็น วันปิยมหาราช นั่นเอง วันหยุดติดต่อกันสามวันอย่างนี้บางคนอาจจะไปเที่ยวต่างจังหวัด แต่สำหรับหนุ่มลูกทุ่งอย่างฉันซึ่งเห็นต่างจังหวัดมาทั้งชีวิตแล้ว ขอเที่ยวเมืองกรุงแทนดีกว่า

เมื่อมีวันหยุดเนื่องในวันปิยมหาราชทั้งที ก็ต้องไปเที่ยวในสถานที่ที่มีความเกี่ยวข้องกับรัชกาลที่ 5 กันสักหน่อย ซึ่งฉันก็ตกลงใจว่าน่าจะไปเที่ยวที่ “วัดราชบพิธ” วัดประจำรัชกาลที่ 5 ซึ่งตั้งอยู่ข้างกระทรวงมหาดไทย ริมคลองคูเมืองเดิมนี่เอง


</TD></TR><TR><TD class=body vAlign=baseline align=left><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 align=right border=0><TBODY><TR><TD width=5></TD><TD vAlign=top align=middle><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width=240 border=0><TBODY><TR><TD vAlign=top align=middle width=240> </TD></TR><TR><TD class=Image vAlign=baseline align=left>พระอุโบสถด้านนอก งดงามไม่แพ้ด้านใน</TD></TR></TBODY></TABLE></TD></TR><TR><TD vAlign=top align=middle height=5></TD></TR></TBODY></TABLE>วัดราชบพิธ มีชื่อเต็มๆ ว่า “วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม ราชวรวิหาร” คำว่า “ราชบพิธ” หมายถึง พระราชาทรงสร้าง ซึ่งก็คือพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงสร้างขึ้นเพื่อเป็นที่ระลึกสำหรับพระอัครมเหสี พระราชเทวี และเจ้าจอมพระสนมเอกของพระองค์ ส่วน “สถิตมหาสีมาราม” ก็คือเป็นวัดที่ประดิษฐานเสมาขนาดใหญ่ และตามปกติแล้ว เสมาของวัดโดยทั่วไปจะอยู่ตามมุม หรือติดอยู่กับตัวพระอุโบสถ แต่เสมาของวัดนี้ตั้งอยู่บนกำแพงรอบวัดถึง 8 ด้าน จึงเป็นการขยายเขตทำสังฆกรรมของสงฆ์ให้กว้างขึ้น

วัดนี้ไม่เพียงแต่จะเป็นวัดประจำรัชกาลที่ 5 เท่านั้น แต่ยังเป็นวัดประจำรัชกาลที่ 7 อีกพระองค์หนึ่งด้วย เพราะในรัชสมัยของ ร.7 มิได้มีการสร้างวัด แต่ท่านก็ได้รับพระราชภาระในการทำนุบำรุงและบูรณปฏิสังขรณ์วัดราชบพิธนี้ด้วย ดังนั้นจึงถือวัดนี้เป็นวัดประจำพระองค์ด้วยเช่นกัน

ชื่อเสียงที่ฉันได้ยินมาเกี่ยวกับวัดนี้ก็คือ ความงดงามภายในอุโบสถที่มีคนบอกว่าภายนอกเป็นแบบไทยๆ แต่ภายในเป็นแบบยุโรป มาคราวนี้จึงต้องเข้าไปดูด้วยตาตัวเองสักหน่อยว่าจะงามขนาดไหน แต่ก่อนที่จะเข้าไปข้างในก็ได้ลองเดินชมภายนอกอุโบสถที่ประดับตกแต่งอย่างงดงามด้วยกระเบื้องเคลือบเบญจรงค์จากประเทศจีน บานประตูและหน้าต่างประดับด้วยมุกที่ทำเป็นลายไทยและเครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างๆ ส่วนซุ้มประตูหน้าต่างเป็นซุ้มมงกุฎประดับปูนปั้นปิดทอง ประดับกระจกแพรวพราวสวยงามมาก


</TD></TR><TR><TD class=body vAlign=baseline align=left><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 align=right border=0><TBODY><TR><TD width=5></TD><TD vAlign=top align=middle><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width=350 border=0><TBODY><TR><TD vAlign=top align=middle width=350> </TD></TR><TR><TD class=Image vAlign=baseline align=left>พระระเบียงคดล้อมรอบมหาเจดีย์ไว้ภายใน</TD></TR></TBODY></TABLE></TD></TR><TR><TD vAlign=top align=middle height=5></TD></TR></TBODY></TABLE>ชมแค่ภายนอกฉันก็ว่างามแล้ว แต่เมื่อเข้าไปด้านใน พระอุโบสถ ฉันกลับพบสิ่งที่งามกว่า เมื่อเข้าไปภายใน สิ่งแรกที่รู้สึกก็คือ ความมลังเมลืองของสีทองที่สะท้อนเข้าตา ฉันต้องใช้คำว่ามลังเมลือง เพราะคิดว่าคำนี้เหมาะสมที่สุดแล้วที่จะบรรยายถึงความงดงามภายใน

เพดานและผนังของพระอุโบสถตกแต่งด้วยสีทอง เป็นศิลปะยุโรปแบบโกธิค ที่มีคนกล่าวกันว่ามีลักษณะคล้ายพระที่นั่งแห่งหนึ่งในพระราชวังแวร์ซาย ผนังพระอุโบสถมีตราสัญลักษณ์ประจำรัชกาล ส่วนบนเพดานประดับด้วยโคมไฟระย้าที่ให้แสงสีเหลืองอาบทุกสิ่งทุกอย่างจนกลายเป็นสีทองไปหมด ฉันรู้มาว่า เหตุที่ตกแต่งภายในเป็นแบบยุโรปก็เนื่องจากในช่วงยุคสมัยของรัชกาลที่ 5 นั้น เป็นช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อของการล่าอาณานิคม พระองค์ท่านทรงมีพระราชดำริว่า หากไม่ปรับตัวเองแล้ว ประเทศไทยก็จะกลายเป็นบ้านป่าเมืองเถื่อนในสายตาของผู้อื่น วัดราชบพิธแห่งนี้จึงได้มีช่างชาวต่างประเทศ เช่น อิตาลีและเยอรมันเข้ามาร่วมสร้างด้วย

ฉันมัวแต่ยืนทึ่งในความงามจนเกือบลืมไปว่า สิ่งแรกที่ควรทำเมื่อเข้ามาในพระอุโบสถก็คือการกราบประธาน ซึ่งพระประธานในพระอุโบสถนี้มีนามว่า “พระพุทธอังคีรส” แปลว่า มีรัศมีซ่านออกจากพระวรกาย ซึ่งฉันคิดว่าชื่อนี้เหมาะสมกับท่านที่สุดแล้ว พระพุทธอังคีรสประดิษฐานอยู่บนฐานชุกชีหินอ่อนจากอิตาลี โดยที่ใต้ฐานพระได้บรรจุพระบรมอัฐิของพระมหากษัตริย์หลายพระองค์ด้วยกัน เช่น พระบรมอัฐิของรัชกาลที่ 2 รัชกาลที่ 3 รัชกาลที่ 4 รัชกาลที่ 5 และรัชกาลที่ 7


</TD></TR><TR><TD class=body vAlign=baseline align=left><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 align=right border=0><TBODY><TR><TD width=5></TD><TD vAlign=top align=middle><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width=350 border=0><TBODY><TR><TD vAlign=top align=middle width=350> </TD></TR><TR><TD class=Image vAlign=baseline align=left>ศิลปะแบบต่างๆ ของอนุสาวรีย์ในสุสานหลวง</TD></TR></TBODY></TABLE></TD></TR><TR><TD vAlign=top align=middle height=5></TD></TR></TBODY></TABLE>หลังจากกราบพระเสร็จ ฉันนั่งชมสิ่งต่างๆ ภายในอุโบสถอย่างเงียบๆ ความสงบยิ่งช่วยเพิ่มความงามให้มากขึ้น และสิ่งหนึ่งที่ฉันรู้สึกก็คือ ความเป็นตะวันตกและตะวันออกในบางครั้งเมื่อมารวมกันแล้วกลับดูขัดแย้ง ไม่กลมกลืน แต่สำหรับพระอุโบสถแห่งนี้ฉันยืนยันได้ว่าไม่เป็นเช่นนั้นเลย การตกแต่งแบบยุโรปกับพระพุทธรูปศิลปะไทย สามารถผสมกลมกลืนกันได้อย่างงดงามไม่มีที่ติในพระอุโบสถวัดราชบพิธแห่งนี้

ไหว้พระเสร็จฉันออกจากพระอุโบสถมาเพื่อมาไหว้พระเจดีย์ต่อ แต่ก่อนอื่นขอชมก่อนว่า วัดแห่งนี้มีการจัดผังได้สวยงาม โดยมีพระเจดีย์เป็นศูนย์กลาง ล้อมรอบด้วยพระระเบียงวิหารคดเป็นวงกลม ด้านข้างจะมีทางเข้าไปในรอบๆ พระเจดีย์ได้ ส่วนพระอุโบสถกับพระวิหารซึ่งอยู่ตรงข้ามกันนั้น ตั้งอยู่ด้านนอกพระระเบียงอีกที ใครที่นึกภาพไม่ออกก็ให้ดูตัวอย่างจากวัดพระปฐมเจดีย์ เพราะการวางตัวของสิ่งก่อสร้างนั้นเป็นแบบเดียวกัน

พระเจดีย์ ที่ว่านี้เป็นเจดีย์ทรงกลม ประดับด้วยกระเบื้องเคลือบลายเบญจรงค์สวยงาม บนยอดปลีเป็นลูกแก้วกลมครอบผอบบรรจุพระบรมสารีริกธาตุไว้ ส่วนฐานเจาะเป็นซุ้มคูหา 16 ซุ้ม ประดิษฐานพระพุทธรูปปางต่างๆ สำหรับด้านในพระเจดีย์นั้น มีพระพุทธรูปศิลาสมัยลพบุรี ปางนาคปรกอยู่ด้วย 4 องค์ ซึ่งเล่ากันมาว่าขุดพบใต้ต้นตะเคียนริมคลองหลอด และเชื่อกันว่าคนที่อยากมีลูกให้มาขอพรที่นี่ก็จะได้มีลูกสมใจ


</TD></TR><TR><TD class=body vAlign=baseline align=left><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 align=left border=0><TBODY><TR><TD vAlign=top align=middle><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width=230 border=0><TBODY><TR><TD vAlign=top align=middle width=230> </TD></TR><TR><TD class=Image vAlign=baseline align=left>ซุ้มคูหาประดิษฐานพระพุทธรูปและรูปหล่อของสมเด็จพระสังฆราช (วาสน์มหาเถร)</TD></TR></TBODY></TABLE></TD><TD width=5></TD></TR><TR><TD vAlign=top align=middle height=5></TD></TR></TBODY></TABLE>สิ่งที่น่าสนใจอย่างมากอีกอย่างหนึ่งที่วัดราชบพิธที่แตกต่างจากวัดอื่นๆ ก็คือ ที่วัดแห่งนี้มีสุสานหลวงตั้งอยู่ทางด้านทิศตะวันตก สุสานหลวง นี้เป็นที่ตั้งของอนุสาวรีย์ซึ่งรัชกาลที่ 5 โปรดให้สร้างไว้เพื่อประดิษฐานพระสรีรังคารแห่งสายพระราชสกุลในพระองค์ ซึ่งอนุสาวรีย์เหล่านั้นก็มีรูปทรงที่หลากหลาย มีทั้งแบบไทย แบบฝรั่ง หรือแม้แต่แบบขอมก็มี ซึ่งอนุสาวรีย์บางส่วนก็ได้สร้างขึ้นเองภายหลังบ้าง

อนุสาวรีย์ที่ว่านั้นก็มีอนุสาวรีย์ของกรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ ราชสกุลอาภากร อนุสาวรีย์ของพระราชชายาเจ้าดารารัศมี อนุสาวรีย์สุขุมาลนฤมิตร์ ราชสกุลบริพัตร อนุสาวรีย์รังษีวัฒนา ราชสกุลมหิดล ซึ่งมีพระสรีรังคารของสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนกและสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี หรือพระราชบิดาและพระราชมารดาของในหลวงอยู่ด้วย

ส่วนอนุสาวรีย์รูปร่างเหมือนปรางค์สามยอดแบบขอมนั้นเป็นของราชสกุลยุคล และล่าสุดอังคารของ ม.ร.ว.อดุลยกิติ์ กิติยากร พระบิดาของพระองค์เจ้าโสมสวลีฯ ก็ได้นำมาไว้ในอนุสาวรีย์ของราชสกุลกิติยากร และอัฐิของคุณพุ่ม เจนเซ่น ก็ได้นำมาไว้ ณ อนุสาวรีย์นี้ด้วยเช่นกัน นอกจากนั้นก็เป็นอนุสาวรีย์ของราชสกุลอื่นๆ รวมทั้งหมด 36 องค์


</TD></TR><TR><TD class=body vAlign=baseline align=left><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 align=left border=0><TBODY><TR><TD vAlign=top align=middle><TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width=230 border=0><TBODY><TR><TD vAlign=top align=middle width=230> </TD></TR></TBODY></TABLE></TD><TD width=5></TD></TR><TR><TD vAlign=top align=middle height=5></TD></TR></TBODY></TABLE>ในบริเวณสุสานหลวงนี้มีต้นไม้ใหญ่ร่มครึ้ม แต่ความสงบนั้นไม่ได้ทำให้บรรยากาศของสุสานหลวงดูอึมครึม หรือน่าหวาดกลัว แต่ฉันว่าเหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการมานั่งสงบสติอารมณ์ คิดอะไรเงียบๆ หรือนั่งระลึกถึงความตาย และความไม่เที่ยงแท้ของสังขาร อันเป็นสิ่งที่มนุษย์ทุกคนจะต้องเจอไม่วันใดก็วันหนึ่ง

ชมวัดราชบพิธเสร็จเรียบร้อยแล้ว แต่ฉันยังคงคิดถึงเรื่องราวของรัชกาลที่ 5 อยู่ สิ่งที่ฉันคิดถึงเกี่ยวกับพระองค์ท่านก็คือ พระมหากรุณาธิคุณของท่านที่มีต่อพสกนิกร เช่น การประกาศเลิกทาส การพัฒนาเมืองไทยให้ทัดเทียมกับอารยประเทศ และทรงนำพาประเทศไทยให้รอดพ้นจากการเป็นเมืองขึ้นของประเทศตะวันตก และอีกหลายสิ่งหลายอย่าง ดังนั้น พระสมัญญานามของท่านซึ่งก็คือ “พระปิยมหาราช” ซึ่งเป็นชื่อที่ประชาชนชาวไทยถวายแด่ท่านด้วยความรักอย่างแท้จริงนั้น จึงเหมาะสมด้วยประการทั้งปวง

* * * * * * * * * * *

วัดราชบพิธ ตั้งอยู่ที่ถนนเฟื่องนคร แขวงวัดราชบพิธ เขตพระนคร กทม. ข้างกระทรวงมหาดไทย มีรถเมล์สาย 2 ผ่าน

พระอุโบสถของวัดราชบพิธจะเปิดให้เข้าชมเฉพาะในวันสำคัญทางศาสนาและวันพระเท่านั้น สนใจสอบถามรายละเอียด โทร. 0-2222-3930


</TD></TR></TBODY></TABLE>