บวชสามเณรชายแดน กโลบายสลายความต่าง"สมเด็จย่า"

<TABLE cellSpacing=5 cellPadding=1 width="20%" align=left border=0><TBODY><TR bgColor=#f8b8cb><TD>
ใต้ร่มกาสาวพัสตร์





</TD></TR></TBODY></TABLE>
ทุกๆ ปีก่อนจะก้าวเข้าสู่เทศกาลสงกรานต์ ตามวัดใหญ่ๆ ในฐานะ
สถาบันการศึกษาของสังคมไทยแต่ไหนแต่ไรมา จะมีกิจกรรมภาคฤดูร้อนที่สำคัญ "การบรรพชาสามเณรภาคฤดูร้อน" เพื่อให้เด็กผู้ชายได้เข้าศึกษาธรรมะ ใกล้ชิดพระพุทธศาสนามากขึ้น

เป็นปฐมบทของการหล่อหลอมจิตใจให้เป็นคนเต็มคนมากยิ่งขึ้น

โดยเฉพาะในพื้นที่เสี่ยงตามเขตชายแดน นอกจากจะประกอบด้วยชาวไทยภูเขาหลากหลายกลุ่มชาติพันธุ์ ทั้งอาข่า ลาหู่ ม้ง ลีซู จีนฮ่อ ไทยใหญ่ ฯลฯ

ตามรอยต่อสองประเทศยังเป็นเส้นทางค้ายาเสพติด อย่าง บ้านเทอดไท ตำบลแม่สลองใน อำเภอแม่ฟ้าหลวง จังหวัดเชียงราย เมื่ออดีตก็เป็นที่อยู่ของขุนส่า

"การศึกษา" จึงเป็นสิ่งสำคัญ ที่เป็นเหมือนวัคซีนชีวิต เพราะเมื่อคนเหล่านั้นได้รู้จักผิดถูก ชั่วดี นอกจากจะช่วยฉุดรั้งไม่ให้ก้าวเข้าไปในวัฏจักรยาเสพติดแล้ว คนเหล่านี้ยังทำหน้าที่เป็นเหมือนรั้วของชาติ ที่จะคอยเป็นหูเป็นตา เฝ้าระวังและสอดส่องดูแลสิ่งไม่ถูกไม่ควร

ปีนี้นับเป็นโอกาสอันดี เนื่องในวโรกาสที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงครองราชย์ครบ 60 ปี ประกอบกับวันที่ 2 เมษายน เป็นวันพระราชสมภพของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี บรรดาวัดทั่วประเทศได้จัดให้มีการบรรพชาสามเณรภาคฤดูร้อน รวมทั้งสิ้น 699,900 รูป และบวชชีอีกราว 2 แสนคน

วัดฝั่งหมิ่น ตำบลริมกก อำเภอเมืองเชียงราย จังหวัดเชียงราย ปีนี้เปิดให้เด็กในเมืองและเด็กชาวไทยภูเขาได้เข้าบรรพชาภาคฤดูร้อนเหมือนทุกปี

บรรยากาศภายในวัดจึงคึกคักไปด้วยผู้คน มีทั้งรถเข็นขายอาหาร เครื่องดื่ม แผงแบกะดินขายของสารพัดชนิด ที่เข้ามาให้บริการถึงที่ แล้วยังมีญาติโยมของว่าที่เณรปีนี้ที่มาปูเสื่อรอตั้งแต่เช้า บ้างก็มานอนค้างตั้งแต่คืนวาน

วัดฝั่งหมิ่นนอกจากจะเข้าร่วมโครงการบรรพชาสามเณรเฉลิมพระเกียรติ เนื่องในวโรกาสที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงครองราชย์ครบ 60 พรรษาแล้ว สโมสรไลออนส์ ดุสิต กรุงเทพ สโมสรไลออนส์ ดุสิตา กรุงเทพ สโมสรไลออนส์แกนลูส เดนมาร์ก และ โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน ยังได้ร่วมกันเป็นเจ้าภาพนำเด็กชาวไทยภูเขา จำนวน 36 ราย เข้าร่วมบรรพชาที่วัดด้วย

รวมแล้วมีสามเณรเข้าร่วมบรรพชาทั้งสิ้น 299 รูป และพระสงฆ์อีก 9 รูป โดยได้จัดทำพิธีไปเมื่อปลายเดือนมีนาคมที่ผ่านมา <TABLE cellSpacing=5 cellPadding=1 width="20%" align=right border=0><TBODY><TR bgColor=#f8b8cb><TD>
นาทีนี้มีสมาธิมั่น





</TD></TR></TBODY></TABLE>

เด็กก็คือเด็ก บางรูปนั้นอายุเพียง 6-7 ปี แม้จะอยู่ในระหว่างการทำพิธีบรรพชา ศีรษะสองศีรษะที่เพิ่งผ่านการโกนมาใหม่ๆ ทาแป้งขาว เมื่อนั่งหันหลังชนกัน จึงอดไม่ได้ที่จะไถกันไปไถกันมาระหว่างฟังเสียงพระอุปัชฌาย์เทศน์ บางก็เอามือถูศีรษะกันเล่น

กระนั้นยามที่ผู้เป็นพ่อแม่ขึ้นไปร่วมพิธีมอบผ้าไตรให้ลูกนาค สำหรับครองผ้าเป็นเณรโดยสมบูรณ์ ซึ่งนาครูปใดที่พ่อแม่ไม่สามารถมาร่วมงานได้ ทางวัดก็จะขออาสาสมัครขึ้นไปทำหน้าที่พ่อแม่แทน ยังได้เห็นนาคหลายๆ รูปที่ฟังสวดว่าด้วยพระคุณของพ่อแม่ถึงกับน้ำตาร่วง

และเมื่อเสร็จสิ้นพิธีการ ได้เวลาที่ผู้เป็นพ่อแม่จะกลับบ้าน ปล่อยให้เณรลูกอยู่จำวัด ประสาเด็ก...เณรยังจับชายเสื้อขอตามกลับบ้านด้วย ร้อนถึงพระพี่เลี้ยงต้องมาปลอบโดยด่วน

พระครูขันติพลาธร เจ้าคณะอำเภอเมืองเชียงราย ในฐานะเจ้าอาวาสวัดฝั่งหมิ่น เล่าว่า โครงการบรรพชาสามเณรภาคฤดูร้อนที่วัดฝั่งหมิ่นเริ่มต้นตั้งแต่ พ.ศ.2538 มีสามเณรบรรพชาราว 300 รูป โดยมีทั้งคนเมืองและชาวไทยภูเขาครึ่งต่อครึ่ง ซึ่งหลังจากนั้นก็มีการบวชเรื่อยมาทุกปีนอกเหนือจากการบวชเรียนทั่วไป

"เมืองไทยดีไม่ดีก็อยู่ที่เด็กเหล่านี้ ถ้าเราสอน เราฝึกเขาให้มาเป็นทรัพยากรของชาติ นอกจากตัวเขาจะไม่เดือดร้อน รู้จักนำความรู้ที่ได้มาใช้เลี้ยงตัวเองแล้ว เขาจะช่วยพัฒนาบ้านของเขา ไม่ทำลายป่า"

แม้จะเป็นเพียงการบวชภาคฤดูร้อน ระยะเวลาแค่ 10 วัน พระครูยืนยันว่าช่วยได้มาก

"อย่างน้อยเห็นพระก็ยกมือไหว้ รู้จักสัมมาคารวะ รู้ผิดถูก ถ้าไม่ได้บวช จะไม่รู้จริงๆ บวชแล้วแยกแยะได้ว่าใครเป็นพระ ใครเป็นเจ้าหน้าที่ สมัยก่อนที่กลายเป็นผู้ก่อการร้ายก็เพราะอย่างนี้"

สำหรับคุณสมบัติของผู้ที่จะเข้าบวชนั้น พระครูว่า ต้องจบประถม 6 มีสำเนาทะเบียนบ้าน บัตรประชาชน เป็นคนไทย

ที่สำคัญคือ รับแต่เด็กผู้ชาย เพราะก่อนหน้านี้เคยมีบวชชีพราหมณ์เหมือนกัน แต่ดูแลลำบาก จึงเลิก

"เด็ก ป.1-2 ถ้าอยากจะบวชเราก็รับ อย่างน้อยให้เขาสวดมนต์ไหว้พระเป็น แต่กว่าจะเป็นระเบียบก็หลายวัน ต้องดูแลลำบากเหมือนกัน มีพระพี่เลี้ยง 10 รูป ต่อเณร 300 รูป ถ้าไม่รอด ก็ให้พ่อแม่รับกลับไป" <TABLE cellSpacing=5 cellPadding=1 width="20%" align=left border=0><TBODY><TR bgColor=#f8b8cb><TD>
ผู้กองสมชาย





</TD></TR></TBODY></TABLE>

ทั้งนี้ก่อนจะเข้าพิธีบวช เด็กจะต้องเข้ามาเก็บตัวอยู่ที่วัดเป็นเวลา 2-3 วัน เพื่อท่องจำบทสวดมนต์สำหรับใช้ในพิธี

"ปีนี้เสียดายที่ช่วงมารายงานตัววันที่ 29 มีนาคม ฝนตก ทำให้อบรมได้ไม่เต็มที่ ปกติกลางคืนจะมีการให้เล่นเกม ฉายหนังเกี่ยวกับพระพุทธเจ้า เกี่ยวกับธรรมะ เรื่องจริยธรรม กฎวินัย ระเบียบ ส่วนกลางวันก็จะสอนเสริมความรู้วิชาอื่นๆ เช่น คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ อังกฤษ โดยกำหนดไว้เป็นตารางเรียน

บางครั้งเด็กพอส่งตัวมาอยู่ที่วัดแล้วกลัวลำบาก หนีกลับไปก็มี อย่างปีนี้หนีไป 30 กว่าคน เหลือ 299 คน ถ้าเรารู้ก่อนก็จะมีพระพี่เลี้ยงไปกล่อม เอาไปนอนด้วย อบรม เอานมไปให้กิน เดี๋ยวก็ดีขึ้น พระพี่เลี้ยงเอาอยู่

ที่นี่นอกจากอาหารแล้ว ยังมีน้ำปานะสำหรับเวลากลางคืนด้วย ต้องให้กินเต็มที่ ไม่งั้นไม่ไหว รวมทั้งยา รถพยาบาลก็ต้องพร้อม

ทุกคืนจะมีชาวบ้าน 5 คน พระ 10 รูปอยู่เวร เพราะอย่างเวลานอนจะให้กางมุ้งนอน ซึ่งถ้าหัวโล้นไปชนมุ้ง ก็โดนยุงกัด ก็ต้องคอยดูแล หรือเวลาฝนตก พวกนี้นอนไม่รู้เรื่อง บางคนนอนละเมอวิ่ง พระก็ต้องวิ่งไล่จับกัน ไม่งั้นอันตราย พระพี่เลี้ยงจึงต้องรักเด็กไม่งั้นอยู่ไม่ได้"

นอกจากจะต้องดูแลทุกฝีก้าวแล้ว ยังต้องมีลูกล่อลูกชน เพื่อให้เณรตั้งใจปฏิบัติตามตารางที่ทางวัดกำหนดไว้ เช่น ต้องตื่นตั้งแต่ตี 4 อาบน้ำแต่งตัว ตี 5 ทำวัตร นั่งสมาธิ จนกระทั่ง 6 โมงเช้าออกบิณฑบาต กลับมาฉันข้าวแล้วเข้าเรียน ตกบ่ายจะมีพระอาจารย์แบ่งเป็นกลุ่มสอนแบบเวิร์กช็อป เข้านอนไม่เกิน 4 ทุ่ม

"เรามีการให้รางวัล เช่น รางวัลดีเด่นการว่านอนสอนง่าย มีระเบียบ เรียนเก่ง 1-2-3 ไม่ซุกซน 1-2-3 มีสตังค์ให้ 300, 500 บาท รวมทั้งใครเก่งคณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ ท่องเก่ง สวดมนต์เก่ง จะมีการมอบรางวัลให้หมดในวันสุดท้ายของการบวช เพื่อว่าเด็กจะได้มีกำลังใจ"

ทางด้าน ร.ต.อ.สมชาย กาละวงศ์ ครูใหญ่โรงเรียนตำรวจชายแดนบ้านนาโต่ ต.แม่สลองใน อ.แม่ฟ้าหลวง จ.เชียงราย เล่าว่า ปีนี้นักเรียนที่มาร่วมบวชมีทั้ง ป.3-4-5-6 ส่วนใหญ่เป็นครอบครัวที่ยากจน อยากจะพ้นภาระของพ่อแม่ มีจิตใจฝักใฝ่พระพุทธศาสนา และอยากจะบวชเพื่อเฉลิมพระเกียรติ

"ส่วนใหญ่โรงเรียนตำรวจชายแดนจะมีชาวไทยภูเขาทั้งนั้น อาข่า ลาหู่ ม้ง ลีซู จีนฮ่อ ไทยใหญ่ ปัญหาหลักคือความยากจน ยาเสพติดไม่มีปัญหา เพราะตามชายแดนจะเข้มงวดเรื่องยาเสพติดอยู่แล้ว

โครงการบรรพชาสามเณรชาวเขาภาคฤดูร้อนของสโมสรไลออนส์ ปีนี้เป็นปีที่ 2 ผมว่าเป็นโครงการที่ดี อย่างน้อยได้ขัดเกลาจิตใจของเด็ก ซึ่งเป็นความหวังของทาง ตชด.เช่นกัน เพราะเด็กที่ผ่านการบวชแล้วจะเป็นคนดีทั้งร่างกายและจิตใจ ถือเป็นคนมีคุณภาพ แม้จะแค่บวชระยะเวลาสั้นๆ ก็ตาม"





กรณีที่เด็กต้องการบวชเรียนต่อ ทางไลออนส์จะรับอุปการะ แต่มีเงื่อนไขคือ ต้องบวชเรียน ซึ่งปีที่แล้วเด็กจากโรงเรียน ตชด.บ้านนาโต่ ที่บวชเรียนต่อมี 9 รูป

ผู้กองสมชายอธิบายถึงระบบการศึกษาในพื้นที่ว่า โรงเรียนในกองกำกับการพื้นที่ภาคเหนือ 18 โรงเรียนนั้น 13 โรงอยู่ในจังหวัดเชียงราย เนื่องจากพื้นที่ส่วนใหญ่ติดชายแดนด้านตะวันตก เป็นพื้นที่ที่ห่างไกลการคมนาคม ซึ่งในอดีตสำนักงานการศึกษาขั้นพื้นฐานไม่ได้เข้าไปจัดการด้านการศึกษา ตรงนี้เป็นเขตล่อแหลม มีฐานของทหารชนกลุ่มน้อยตั้งอยู่ใกล้พอมองเห็นได้

"ถ้ามีการศึกษา มีคุณภาพชีวิตที่ดี ก็เป็นรั้วที่มีชีวิต รั้วที่มั่นคง เป็นกุศโลบายที่ดีของสมเด็จย่า คือสลายความต่างของเขาให้มีศูนย์รวม โรงเรียนเหมือนตัวจักรเล็กๆ ที่นำวัฒนธรรมไทยให้ไหลสู่หลายๆ วัฒนธรรมในหลายชนเผ่าหลอมเป็นหนึ่งเดียว

​

การศึกษาช่วยสลายความแตกต่างได้เยอะ ทำให้เขาเกิดความรักถิ่น ไม่คิดจะอพยพไปที่ไหน และถ้าเขารักถิ่น สิ่งที่ไม่ดีก็จะไม่ทำ ซึ่งที่ผ่านมามีบางส่วนที่ถูกชักจูงเพราะเห็นแก่อำนาจเงิน แต่ปัจจุบันการที่เราส่งเสริมบุตรหลานให้มีการศึกษา และกลับมาเป็นเจ้าหน้าที่ของรัฐ มีส่วนช่วยเยอะเลย"

นอกจากนี้ก็ยังมีโครงการพระราชดำริในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ที่รับเด็กจบ ป.6 โรงเรียนใดก็ได้ให้ไปเรียนต่อจนจบชั้น ม.6 และกลับมาเป็นครูโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน

การส่งเสริมทางด้านการศึกษาจึงเป็นภารกิจหนึ่งของตำรวจตระเวนชายแดน เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิต และสนองพระราชดำริพระเจ้าอยู่หัว เพื่อความมั่นคงของชุมชนชายแดน

เพราะเมื่อใดที่คนในชุมชนพ้นจากวงจร "โง่-จน-เจ็บ" ก็จะมีชีวิตที่ดีขึ้นแน่นอน


<TABLE><TBODY><TR><TD><CENTER></CENTER>
(ภาพซ้าย) ใครพ่อแม่มาไม่ได้ มีพ่อแม่อาสาให้
(ภาพขวา) มอบผ้าไตรให้ลูกนาค



</TD></TR></TBODY></TABLE>


ที่มา มติชน

 

โมทนาสาธุครับ...เณรน้อยของผมก็เพิ่งจะสึกออกเมื่อวันที่ 20 เม.ย. นี้เอง...
ก็สามารถสวดมนต์ทำวัตรเช้าเย็น...ให้พรได้...มีความเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้นครับ...
ถ้าวัดต่างๆ ทั่วประเทศไทยสามารถมีการส่งเสริมการบวชเณรแบบนี้ทุกปีๆ...
ประเทศไทยเราน่าจะมีความเจริญทางด้านจิตใจกันมากขึ้นครับ...

สามเณรลูกชาย​

 

โมทนา สาธุ