วิธีสร้างศิลปินปั้นพระพุทธรูปแก้วของไทย หน้า 15 #290 ขึ้นไป

เนื่องจากการพบและได้พูดคุยกับช่างแก้วแฮนด์เมดของโรงงานแก้วยูไนเต็ดกล๊าสของไทยเมื่อช่วงสัปดาห์ก่อน และจากการที่ผมได้ไปดูสารคดีของอเมริกาเรื่องหนึ่ง คือเรื่องจีนกับการลงทุนตั้งโรงงานในอเมริกา ทำให้ผมมีความรู้สึกว่า การที่อเมริกาหันมาสอนประชาชนของเขาให้เป็นช่างแก้วมือเปล่าฟรีฟอร์ม หรือ แฮนด์เมดก็แล้วแต่ เขามาถูกทางแล้ว คือการที่คนใช้ความสามารถที่มีเพียงคนคนนั้นทำ และการทำแต่ละครั้งก็จะไม่เหมือนกันเป๊ะ กลายเป็นงานที่มีคุณค่า มีราคา เป็นที่ยอมรับกันทั่วโลกมากกว่าการสร้างชิ้นงานแบบว่า เหมือนกันอย่างกับแพะหรือแกละ สร้างขึ้นมาเป็นพันเป็นหมื่นชิ้น ทุกชิ้นเหมือนกันเป๊ะๆ นั่นจะไม่ได้ราคาดี และไม่ใช่งานระดับมนุษย์ที่มีฝีมือสร้างกัน ดังนั้น ตอนหลังมานี้ ผมกลับมาเห็นด้วยว่า อเมริกาเขามาถูกทางแล้ว

 

ในขณะเดียวกันผมก็ยังคงเคารพในการสร้างชิ้นงานในระบบเดิมที่เหมือนกันเป๊ะ สร้างกี่ร้อยกี่พันกี่หมื่นชิ้นก็เหมือนกันเป๊ะๆ เพียงแต่ว่า ผมเทคะแนนให้งานระบบเดิมที่ยกคุณภาพให้สูงขึ้น ไม่ใช่สร้างสักแต่สร้าง เหมือนการสร้างพระแก้ว 25 พุทธศตวรรษแบบเดิมๆที่สร้างกันนาทีละ 1 องค์แบบรวกๆ ไม่ประณีตบรรจง จึงทำให้พระแก้ว 25 พุทธศตวรรษเกือบทุกองค์ล้วนมีจุดตำหนิไม่ทางใดก็ทางหนึ่ง เช่น หากงานสวยหมด แต่กลับสร้างด้วยคุณภาพแก้วที่ต่ำมากๆ ก็ถือว่าเป็นจุดตำหนิที่ไม่ต้องมีรอยตำหนิ พอสร้างไว้ไม่กี่ปีหรือไม่กี่สิบปีก็แตก ร้าว กระเทาะ หรือบิ่นแหว่งได้เอง ดังที่เห็นๆกันอยู่ทุกเมื่อเชื่อวันครับ

 

โรงงานแก้วในไทยมีนับร้อยๆโรงงาน ที่เป็นโรงงานแบบแฮนด์เมดหรือปั้นแก้วมือเปล่าฟรีฟอร์มพร้อมเทคนิคอื่นๆเช่นเป่าแก้วด้วยปอด ปั๊มแก้วและอื่นๆ แต่ละโรงงานมีช่างแก้วประมาณหนึ่งร้อยกว่าคน ถึง สามร้อยกว่าคน ขณะนี้ที่มาพบผมแล้วมี 2 คน ( ยกเว้นลูกน้องแก้วผมนะครับ ที่เป็นลูกน้องเก่าเดิมสมัยปี พ.ศ. 2516 - 2521 อันนั้นไม่นับ และที่ลูกน้องใหม่ๆปี พ.ศ. 2550 - 2562 ที่เพิ่งลากลับพม่าไป อันนั้นไม่นับ )

มีประโยชน์มาก อย่างเช่นการที่ช่างแก้วของยูไนเต็ดกล๊าสมาพบผมแล้วบอกว่า ช่างแก้วแฮนด์เมดของเขาทีมละ 4 คน ไม่ใช่ 6 หรือ 8 คนอย่างสมัยอดีตที่ผมมักให้ทีมละ 6 ถ้าทีมใหญ่ก็จะเป็น 8 นี่ก็เป็นความรู้ว่า ทีมสามารถลดขนาดได้ถ้าเราพัฒนาวิธีให้ดีขึ้นครับ

 

กลับมาที่รายการ Blown Away ทางช่อง TV Netflix ซีซันที่ 1 ตอนที่ 10 ซึ่งเป็นตอนจบของซีซันที่ 1 เป็นการแข่งขันชิงเงินรางวัล 60,000 เหรียญ US$

คุณแคทเทอลีน เกรย์เป็นกรรมการมาตั้งแต่ตอนที่ 1 จนขณะนี้ตอนที่ 10 ซึ่งเป็นตอนจบของซีซันที่ 1

 

ตอนที่ 10 นี้ได้เรียนเชิญคุณ Eric Meek จากคอนนิ่งมิวเซียมออฟกลาสมาเป็นกรรมการร่วมที่สำคัญ เนื่องจากเป็นตัวแทนของคอนนิ่งมิวเซียมออฟกลาส องค์กรที่สอนความรู้นี้แก่ประชาชนชาวอเมริกา เพื่อยกระดับช่างแก้วของเขาทั่วอเมริกาสู่มาตราฐานสากล

 

ผู้เข้าแข่งขันถูกกำจัดออกไปทีละคนสองคน ตอนที่สิบนี้เหลือผู้แข่งขันเพียง 2 คน คือ ยานุส กับ เดบบร้า

ตอนนี้สำคัญมาก คุณอีริคเชิญช่างแก้วที่เคยเป็นลูกมือให้กับเหล่าปรามาจารย์แก้วระดับโลกมาคนละหลายสิบปี ( ผมมองดูแต่ละคนอายุน้อยๆทั้งนั้น ถ้าทำมาหลายสิบปีแปลว่าทำมาตั้งแต่สิบกว่าขวบ ) จำนวนลูกมือ 6 คน เพื่อให้มาช่วยงานชิงชนะเลิศ

 

Deborah อายุ 57 ปี เคยผ่านงานปั้นแก้วมือเปล่าฟรีฟอร์มากว่า 35 ปี ( ถ้าผมฟังไม่ผิดนะครับ เพราะตอนนั้นไม่มีอักษรบรรยายบนจอ )

 

Deborah กับลูกทีม 3 คน รวมเป็น 4 คน ทีมนี้มี 4 คน ตรงตามที่ช่างแก้วแฮนด์เมดของยูไนเต็ดกลาสบอกผมว่า ปัจจุบันเขาใช้แค่ 4 คน

 

ยานุส อายุ 53 ปี ผ่านงานแก้วแฮนด์เมดหรือปั้นแก้วมือเปล่าฟรีฟอร์มนี้มากว่า 30 ปี

 

ยานุสก็ได้ลูกมือ 3 คน รวมตัวยานุสเอง ทีมนี้ก็ 4 คนเช่นกัน

 

ผลงานในตอนก่อนๆของซีรีส์ที่ 1 ของยานุส การวางฟองอากาศลงในเนื้อแก้วด้วยเทคนิคตาข่าย ทำให้ฟองอากาศถูกวางลงอย่างเป็นระเบียบ ซึ่งยานุสเลือกใช้เส้นสีค่อนข้างดำเป็นเส้นตาข่าย ความจริงตาข่ายจะเป็นสีใสซึ่งมองไม่เห็นก็ได้ ผู้คนก็จะแปลกใจว่า ฟองอากาศถูกจัดวางอย่างเป็นระเบียบได้อย่างไร ความจริงไม่ใช่เรื่องยากหากเป็นงาน

 

ตอนที่ 10 นี้ยานุสเลือกสร้างชิ้นงานแก้วตามในรูปนี้ โดยน่าจะมีลูกโลกแก้วกลมสีฟ้า มีแผนที่ที่ผิวแก้วด้วย

ลูกโลกมีแผนที่โลกติดผิวแก้วนี้ ถูกจัดวางอย่างตั้งใจด้วยเทคนิคการจัดวางแล้วกลิ้งแก้ว เป็นเทคนิคที่ไม่ยากหากคนชำนาญแล้ว แต่ในคนที่ยังไม่ชำนาญต้องทดลองฝึกอยู่หลายสิบครั้งจึงจะพอทำเป็น

สำหรับช่างแก้วแฮนด์เมดในไทยนั้น มีความสามารถทำได้แทบทุกคนหากได้รับการฝึกโดยต้องยอมเสียน้ำแก้วทิ้งเปล่าๆสักสิบๆครั้งครับ

กรรมการจากคอนนิ่งมิวเซียมออฟกลาสสนใจลูกโลกแก้วเป็นพิเศษ

 

ส่วน Deborah เลือกสร้างฮอตดอก ไข่ดาว ขาหมูทั้งขา

 

เมื่อประกาศผลผู้ชนะเลิศ ได้แก่ Deborah ซึ่งชนะใจกรรมการ

ผู้เข้าแข่งขัน 2 คนสุดท้าย เข้าสวมกอดแสดงความดีใจ ซึ่งถือเป็นปกติธรรมดา

Deborah ถึงกับน้ำตาไหล

 

กำลังสร้างไข่ดาวแก้วอยู่ครับ


และนี่คือการใช้ปึกหนังสือพิมพ์แช่น้ำจนเปียกชุ่มโชกทั้งปึก แล้วปั้นแก้วมือเปล่าฟรีฟอร์ม ตรงตามชื่อที่ผมเรียกเทคนิคนี้ว่า ปั้นแก้วมือเปล่าฟรีฟอร์ม ตรงเป๊ะๆเลยครับ

 

ไข่ดาวแก้ว สร้างได้เป็นธรรมชาติดี เด็กฝรั่งฝันเป็น ฝันเก่ง คนไทยก็ฝันเก่ง ฝันเป็นเช่นกัน เพียงแต่ไม่มีโอกาสได้ฝึก เพราะการฝึกก็ต้องเสียน้ำแก้ว เสียค่าใช้จ่าย ทางโรงงานในไทยไม่ให้ลูกน้องฝึกเพราะเสียน้ำแก้ว ช่างไทยที่ว่าเก่ง เราต้องช่วยเขาครับ

 

โต๊ะทำงานที่วางแก้วสีหลายๆเฉด เพื่อให้ช่างแก้วได้เปรียบเทียบสีและทำการนำแท่งแก้ว และ แก้วสีป่นนำมาใช้งานได้ถูกสี ถูกขนาด โต๊ะทำงานนี้สำคัญและจำเป็นมาก แสงตรงโต๊ะนี้ต้องใช้แสงสีขาวนวลอุณหภูมิแสงสีประมาณ 5,000 องศาเกลวินขึ้นไปถึง 6,000

 

ก่อตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2516 ที่นครปฐม ก็ปีเดียวกับโรงงานคุณพ่อผมนั่นเอง

สินค้าแก้วแฮนด์เมด



ที่ช่างแก้วที่มาพบผมทั้งสองคน บอกว่าเป็นช่างต่อขาแก้ว ก็คือแก้วแชมเปญ

ยินดีที่ได้พบช่างแก้ว 2 คนแรกที่ไม่ใช่ลูกน้องผม ทำให้รู้ได้ว่า ช่างแก้วแฮนด์เมดในไทยมีอยู่จริง และมีเยอะมากด้วยนับหมื่นคน เพราะเฉพาะโรงงานเดียวก็ร้อยกว่าคน ทั้งหมดมีร้อยกว่าโรงงานก็หมื่นกว่าคน ยังไม่นับคนที่ออกไปแล้วทั้งที่เข้ามาเดือนสองเดือนออกหรือหลายสิบปีแล้วออก ถ้านับแบบนั้นผมว่า เกิน 1 แสนคนแน่นอนครับ