สัมผัสที่ 6..ความแตกต่างระหว่าง..วิทยาศาสตร์ (IQ)..กับศาสนา (EQ)

ในทางการแพทย์..ประสาทสัมผัสของมนุษย์..มีเพียง 5 อย่างเท่านั้น
คือ ตา..หู..จมูก..ลิ้น..กาย (ผิวหนัง)..ตามระบบของเส้นประสาท

แต่ในทางพุทธศาสนานั้น..ประสาทสัมผัสมี 6 อย่าง (อยาตนะ 6)
คือเพิ่มประสาทสัมผัสทางใจ..ซึ่งไม่มีในระบบเส้นประสาทของร่างกาย

ความแตกต่างนี้..ทำให้ระบบการศึกษา..ในทางวิทยาศาสตร์
เน้นการพัฒนา..ความฉลาดของสมองมนุษย์..เฉพาะด้าน IQ เท่านั้น

ซึ่งต่างกับทางพุทธศาสนา..ที่ให้ความสำคัญกับ..ความฉลาดด้าน EQ
หรือความสามารถในการควบคุมอารมณ์..ซึ่งต้องใช้ประสาทสัมผัสทางใจ

ความสามารถในการควบคุมอารมณ์..ก็คือ..ความสามารถในการควบคุมตนเอง




ความฉลาดทางด้าน IQ และ EQ ปัญหาของระบบการศึกษา

ในทางพุทธศาสนานั้น..ไม่ได้ให้ความสนใจ..ความฉลาดหรือโง่..IQ ต่ำหรือสูง
แต่จะเน้นที่ความพากเพียร..ความพยายาม..ความมุ่งมั่นตั้งใจ
ศาสนาพุทธ..ให้ความสำคัญกับ..ความเพียร..และมัชฌิมาปฏิปทา..เท่านั้น

แม้ว่า..ในระบบการศึกษา..จะมีการเรียนด้านศิลปศาสตร์..และปรัชญาก็ตาม
ก็ไม่ได้ทำให้..มีความสามรถในการควบคุมอารมณ์ (EQ)..ควบคุมตนเองได้ดีพอ
เพราะว่ายังไม่ใช่..พื้นฐานของพัฒนา..การควบคุมอารมณ์ (EQ)..อย่างแท้จริง

การที่ระบบการศึกษา..ให้ความสำคัญกับวิทยาสาตร์..หรือ IQ เพียงด้านเดียวนั้น
มีผลทำให้..ความสามารถในการควบคุมอารมณ์ (EQ)..ของคนตกต่ำลง
ไม่ต่างอะไรกับ..รถยนต์ที่มีกำลังเครื่องยนต์สูง..แต่ระบบการควบคุมของรถต่ำ
ซึ่งนั่นเป็นสาเหตุ..ให้เกิดอุบัติเหตุได้ง่าย..เพราะรถที่แล่นเร็ว..ก็จะควบคุมได้ยาก

การที่ความรู้..ในทางวิทยาศาสตร์..มีการพัฒนาอย่ารวดเร็ว..ในหลายสิบปีมานี้
ทำให้เกิดความไม่สมดุลย์..ระหว่างการพัฒนา IQ และ EQ..ในระบบการศึกษา
โดยที่เราอาจลืมไปว่า..การศึกษานั้นคือ..การพัฒนาคนดี..ให้กับสังคม

ความฉลาดทางด้านอารมณ์ (EQ)..คือพื้นฐานของการเป็นคนดี




สัมผัสที่ 6 พื้นฐานของ..ความฉลาดทางด้านอารมณ์ (EQ)

สัมผัสด้วยหัวใจ..หรือสัมผัสที่ 6 ของมนุษย์นั้น..อาจเกิดขึ้นได้โดยธรรมชาติ
แต่ในทางพุทธศาสนา..เกิดขึ้นได้กับคนที่มีจิตใจสะอาด..จิตมีความละเอียด
หรือคนที่รักษาศีล 5..จนมีความสมบูรณ์ของศีล..ซึ่งเป็นพื้นฐานของการเป็นคนดี

การรวบรวมประสาทสัมผัส (Concentrated on Sense)..หรือการฝึกสมาธิ (Meditation)
ก็คือ..การฝึกประสาทสัมผัสที่ 6..หรือที่เราเรียกว่า..การสัมผัสด้วยหัวใจ..แต่ในทางพุทธศาสนา
คนที่ทำการฝึกสมาธิ..ต้องรักษาศีล 5..ให้มีความมั่นคง..ให้มีความสมบูรณ์ของศีล

การพัฒนา..การควบคุมอารมณ์ (EQ)..ในระบบการศึกษานั้น..อาจดูเป็นเรื่องยุ่งยาก
แต่ถ้าเราเข้าใจ..พื้นฐานของศีล 5 แลัว..อาจไม่ได้มีความลำบาก..อย่างที่คิด

พื้นฐานของศีล 5..เกิดจากการเห็นคุณ..เห็นโทษของสรรพสิ่ง
เมื่อสามารถมองเห็นคุณ..และโทษ..ได้พร้อมกัน..จะเกิดความละอายต่อบาป
ความละอายต่อบาป..จะก่อให้เกิดศีล..ซึ่งนั่นคือที่มา..ของศีลในจิตใจคน

การใช้ตารางข้อดี..ข้อเสีย..ในการฝึกเด็ก..ให้เกิดการคิด..เกิดการพิจารณา
ฝึกเด็กให้มีความสามารถ..มองเห็นคุณ..และโทษ..ได้พร้อม ๆ กัน..ซึ่งนั่นคือ..พื้นฐานของศีล
พื้นฐานของการ..สัมผัสด้วยหัวใจ..ของความสามารถในการควบคุมอารมณ์ (EQ)..นั่นเอง

การเห็นคุณ..เห็นโทษได้พร้อมกัน..พื้นฐานของการควบคุมอารมณ์ (EQ)


Remark : บทความนี้แปลมาจาก..ต้นฉบับภาษาลาว (Lao Language)

 

มาอ่านค่ะ................

 

โมทนา สาธุ ขอบพระคุณสำหรับอาหารสมองชั้นเยี่ยมค่ะ

 

เราสามารถพัฒนา E.Q. ของเด็กๆ โดยใช้ธรรมะของพระพุทธองค์ โดยเฉพาะ พรหมวิหาร 4