สาน"ประเพณีแซนโดนตา" สร้าง"สังคม-วัดปลอดเหล้า"

สาน"ประเพณีแซนโดนตา" สร้าง"สังคม-วัดปลอดเหล้า"

สดจากหน้าพระ



<TABLE cellSpacing=5 cellPadding=1 width="20%" align=left border=0><TBODY><TR bgColor=#400040><TD>
</TD></TR></TBODY></TABLE>การประชุมวิชาการสุราระดับชาติ ครั้งที่ 4 จัดขึ้นเมื่อเร็วๆ นี้ ในหัวข้อ "ยุติวิกฤตปัญหาสุรา...ด้วยกฎหมาย" โดยความร่วมมือของศูนย์วิจัยปัญหาสุรา (ศวส.) ร่วมกับ เครือข่ายกว่า 20 องค์กร ก็ได้มีการอภิปรายในหัวข้อ "มาตรการบำบัดรักษา และมาตรการทางสังคมในชุมชน" โดยมี "พระพิเชษฐ วิเชฏโฐ" จากศูนย์ทับทิมนิมิต จ.สุรินทร์ ร่วมให้ข้อมูลโดยหยิบยกกรณีตัวอย่างจากประเพณีที่มีเหล้าเป็นส่วนประกอบสูงสุดอย่าง "ประเพณีแซนโดนตา" ของชุมชนชาวสุรินทร์ ที่คนในชุมชนได้ให้ความร่วมมือและร่วมกันเปลี่ยนทัศนคติดังกล่าว

จนกลายเป็นอีกหนึ่งประเพณีปลอดเหล้าและวัดปลอดเหล้าได้สำเร็จในที่สุด

"แซนโดนตา" ถือเป็นประเพณีที่ว่าด้วยการบูชาบรรพบุรุษที่สำคัญของชาวไทยอีสานในจังหวัดสุรินทร์ โดยตามความเชื่อแล้ว "เหล้า" ถือเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุดในขั้นตอนของการบูชาบรรพบุรุษ ซึ่งจะใช้เหล้าเป็นเครื่องเซ่นหลักในการบูชาบรรพบุรุษทั้งที่ล่วงลับไปแล้วและที่ยังมีชีวิตอยู่ เพราะตามความเชื่อแล้วเหล้าถือเป็นน้ำบริสุทธิ์ที่ผ่านการกลั่นมาอย่างดี จึงเป็นการแสดงออกถึงความกตัญญูต่อบรรพบุรุษ <TABLE cellSpacing=5 cellPadding=1 width="20%" align=right border=0><TBODY><TR bgColor=#400040><TD>
</TD></TR></TBODY></TABLE>

ประเพณีดังกล่าวจะถูกจัดขึ้นในช่วงเดือน 10 ของทุกๆ ปี ซึ่งเป็นช่วงที่ชาวบ้านว่างเว้นจากการทำนา และเตรียมพร้อมสังสรรค์กับพิธีอย่างเต็มที่ โดยเฉพาะประเพณีแซนโดนตา จะมีเหล้ามากกว่าประเพณีอื่นๆ ซึ่งโดยเฉลี่ยแล้วพบว่า 1 คนสามารถดื่มเหล้าได้มากถึง 20 ลิตรเลยทีเดียว และปัญหาที่ตามมาทุกครั้งก็หนีไม่พ้นเรื่องของการทะเลาะวิวาท และปัญหาครอบครัว

พระพิเชษฐ กล่าวว่า ด้วยปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้นจากเหล้า จึงนำไปสู่การแก้ปัญหาของชุมชนโดยเริ่มต้นจากการร่วมปรึกษาหารือกับคนเฒ่าคนแก่ ซึ่งเป็นที่นับถือของคนในหมู่บ้านเพื่อหาวิธีในการแก้ไข และเปลี่ยนทัศนคติความเชื่อเหล่านั้น โดยในที่สุดแล้วก็สามารถค้นพบแนวทางในการแก้ไข โดยหาสิ่งมาทดแทนเหล้า ซึ่งถือเป็นหนึ่งในอบายมุขที่ร้ายแรง ผิดศีลข้อ 5 อันขัดต่อหลักคำสอนของพระพุทธศาสนา โดยพบว่าน้ำมะพร้าวก็เป็นน้ำที่มีความบริสุทธิ์เช่นกัน เพราะอยู่บนที่สูง และสามารถนำมาทดแทนเหล้าในประเพณีแซนโดนตาได้ ดังนั้น ในปี พ.ศ.2549 ชาวบ้านจึงได้ตกลงกันว่าจะไม่มีการนำเหล้าเข้ามาใช้ในประเพณีดังกล่าว

"แน่นอนที่สุดว่าเมื่อไม่มีเหล้าเข้ามาเกี่ยวข้องแล้วปัญหาต่างๆ ก็ค่อยๆ หายไป และแนวคิดในการไม่ดื่มเหล้าในประเพณีแซนโดนตาก็เริ่มขยายไปสู่ประเพณีและงานบุญต่างๆ จนถึงบัดนี้แนวคิดวัดปลอดเหล้า และประเพณีปลอดเหล้าก็ได้เริ่มขยายต่อไปยังหมู่บ้านอื่นๆ ด้วยในที่สุด ก่อนที่จะมี พ.ร.บ.ห้ามดื่มเหล้าในวัด ก็จะห้ามดื่มกันยากมาก เขาก็ทำกันตามความเชื่อของเขา พระก็จะพูดลำบาก แต่พอ พ.ร.บ.มีผลบังคับใช้ออกมา การดื่มหรือขายเหล้าในวัดก็ค่อยๆ หายไป ในส่วนของภาครัฐก็ช่วยให้ความรับรู้กับชาวบ้านด้วยการให้ความรู้ ประกาศซ้ำ คนก็ไม่กล้าทำเพราะกลัว และเกรงใจ พระก็สบายใจขึ้น เพราะการดื่มเหล้านั้นถือว่าผิดศีล 5"

นับเป็นจุดแข็งและข้อดีของประเทศไทยที่ศาสนาพุทธยังคงเป็นสิ่งยึดเหนี่ยวจิตใจให้คนไทยได้คิดและปฏิบัติในสิ่งที่ถูกต้อง ดีงาม และไม่ว่าเมื่อไหร่ วัดก็ยังคงเป็นสถานที่บริสุทธิ์ที่ปราศจากพิษภัยของแอลกอฮอล์ และพร้อมที่จะเผยแพร่คำสอนให้คนไทยได้ห่างไกลจากอบายมุข

ที่ก่อให้เกิดความสูญเสียทั้งทางด้านเศรษฐกิจ และสังคมไทยตลอดไป

ที่มา : ข่าวสด http://www.matichon.co.th/khaosod/v...ionid=TURNd053PT0=&day=TWpBd09DMHhNaTB4TVE9PQ==

 

ก็ประเพณีสาทรเขมรนั่นแหละ เราไหว้ผีบรรพบุรุษกัน เราจะทำกระท่อมตายายเล็กๆ จากใบตาลหรือใบมะพร้าวก็ได้ ทำเหมือนโรงผีตาประกำของส่วยเขา แต่ทำขนาดเล็ก เวลาลูฏหลานป่วย ก็ทำกระต๊วยยัยตา(กระท่อมหรือศาลยายตา) เป็นประธานรายล้อมด้วยเครื่องเซ่นไหว้ขอขมา(เซ่น ก็คือ แซน ออกเสียงใกล้เคียงกัน)

ส่วนมากเขาจะมีเหล้าขาวแค่ขวดเดียว...เขาหยาดลงพื้นหมดเลย

ไอ้ที่เมากันนั้น...

คนมันหาเรื่องกินกันเองหรอกนะคะ

อย่างประเพณีนี้เขาทำที่บ้าน

ถ้าเวลาที่ไปที่วัด ไม่มีใครหอบเหล้าไปหรอกค่ะ เขาเอาข้าวปลา ขนม อาหารความหวานนั่นแหละ ไปทำบุญเหมือนเราไปทำบุญสังฆทานให้กับวิญญาณญาติพี่น้องเรานั่นแหละจ๊ะ

คนเขมรแท้ๆ เขาไม่เอาของเซ่นไหว้มากินนะคะ ดังนั้นที่ว่าเมา เขาไปซื้อของมากินกันเอง ต้องไปดัดสันดานไอ้พวกนั้น

 

ว่าเรื่องการกินเหล้า การเล่นการพนันในวัด แม้จะออกเป็น พ.ร.บ. ก็ยังไม่มีคนเชื่อฟังหรอกนะคะ ที่หมู่บ้านยาย มันเมาและเล่นการพนันกันในวัดโจ่งครึ่ม ลูกชายเจ้าอาวาสเป็นเจ้ามือเอง เพราะเขาไม่กลัวเกรงใครอยู่แล้ว เป็นสารวัตรกำนันด้วย

คนชาวบ้านเขาคุ้นเคยกับการกระทำเช่นนี้ ถ้าอยากเปลี่ยนให้ชงัดก็คือ

ให้พวกนี้ตายให้หมด เริ่มสอนพวกใหม่ๆ โดยพวกใหม่ๆ ห้ามตามพ่อแม่ที่ทำเช่นนี้ไปวัดนะ

อิอิ...โหด แต่ดี พวกสิทธิมนุษยชนว่ยังไงจ๊ะกะความคิดบ้าๆ ของยายผีป่าง่ะ

ขนาดคนในหมู่บ้านยายผีป่าบวชกันวันพ่อ ยายบอกว่า "ถ้างานบวชมีเมา ไม่ไปนะ" เขาตอบว่า "พี่ไม่ไปนะดีแล้ว คนอื่นเขาจะได้กินอย่างไม่ลำบากใจ" ส่วนหลวงตาเจ้าอาวาสท่านก็บ่นว่า "ถ้าห้ามมัน มันก็ไม่มาวัด"