::สุทธาวาสพรหมภูมิ สำหรับพระอริยะเจ้าในพระพุทธศาสนาเท่านั้น::

สุทธาวาสพรหมภูมิ

พรหมโลกที่เรียกว่าสุทธาวาสภูมินี้ เป็นพรหมโลกชั้นพิเศษบริสุทธิ์ โดยเป็นที่สถิตอยู่แห่งพระ
พรหมอนาคามีอริยบุคคล และองค์พระพรหมอรหันตอริยบุคคล ซึ่งเคยเป็นอนาคามีอริยบุคคลมาก่อนแล้วเท่านั้น บุคลลจำพวกอื่นนอกจากนี้ แม้จะมีคุณวิเศษสักเพียงใดก็ตาม จะไปอุบัติเกิดและสถิตอยู่ในภูมินี้ไม่ได้เลยเป็นอันขาด ก็สุทธาวาสภูมินี้มีอยู่ ๕ ภูมิด้วยกัน ตั้งอยู่ท่ามกลางนภากาศ และตั้งอยู่เป็นชั้นๆ ขึ้นไปตามลำดับภูมิ จะได้ตั้งอยู่ในพื้นที่ระดับเดียวกันเช่นรูปพรหมภูมิชั้นต่ำๆ มีปฐมฌาณภูมิเป็นอาทิก็หามิได้ โดยที่ตั้งอยู่ห่างกันไปเป็นลำดับ ดังต่อไปนี้

อวิหาสุทธาวาสพรหมภูมิ
สูงขึ้นไปบนฟ้า ห่างจากพรหมโลกชั้นจตุตถฌาณภูมิขึ้นไปบนฟ้า ห่างจากพรหมโลกชั้นจตุตฌาณภูมิขึ้นไปไกลแสนไกล คณนาได้ ๕,๕๐๘,๐๐๐ โยชน์ ปรากฏเป็นที่ตั้งแห่งสุทธาวาสพรหมภูมิชั้นที่ ๑ ซึ่งมีนามว่าอวิหาภูมิ เป็นพรหมโลกที่ตั้งอยู่ท่ามกลางนภากาศ เป็นที่สถิตอยู่แห่งพระพรหมอนาคามีอริยบุคคลทั้งหลาย ผู้ไม่มีความเสื่อมคลายในสมบัติแห่งตน ฉะนั้นพรหมภูมินี้ จึงถูกขนานนามว่า อวิหาภูมิ= ภูมิเป็นที่สถิตอยู่ของผองพระพรหมอนาคามี ผู้ไม่มีความเสื่อมในสมบัติแห่งตน

อตัปปาสุทธาวาสพรหมภูมิ
สูงขึ้นไปบนฟ้า ห่างจากพรหมโลกชั้นอวิหาสุทธาวาสพรหมภูมิขึ้นไปแสนไกล คณนาได้ ๕,๕๐๘,๐๐๐ โยชน์ ปรากฏเป็นที่ตั้งแห่งสุทธาวาสพรหมภูมิชั้นที่ ๒ ซึ่งมีนามว่าอตัปปาภูมิ เป็นพรหมโลกที่ตั้งอยู่ท่ามกลางนภากาศ เป็นที่สถิตอยู่แห่งพระพรหมอนาคามีอริยบุคคลทั้งหลาย ผู้ไม่มีความความเดือดร้อนใจ ฉะนั้นพรหมภูมินี้ จึงถูกขนานนามว่า อตัปปาภูมิ= ภูมิเป็นที่สถิตอยู่ของผองพระพรหมผู้ไม่มีความเดือดร้อนใจ

พระพรหมแต่ละองค์ ซึ่งสถิตอยู่ในอตัปปาพรหมภูมินี้ ล้วนแต่เป็นพระพรหมผู้บริสุทธฺ์ทรงคุณวิเศษในบวรพระพุทธศาสนา คือนอกจากจะมีรูปวจรกุศลกรรมแล้ว ยังสำเร็จเป็นพระอนาคามีอริยบุคคลผู้มี วิริยินทรีย์ ดีเด่นแก่กล้ายิ่งกว่าอินทรีย์อื่นอีกด้วย ท่านจึงได้มาอุบัติเกิดเป็นพระพรหม อนาคามี เสวยพรหมสมบัติเป็นสุขอยู่ในพรหมโลกแห่งนี้ จนกว่าจะถึงชีพิตักษัย ซึ่งนับเป็นเวลานานได้ถึง ๒,๐๐๐ มหากัป


สุทัสสาสุทธาวาสพรหมภูมิ
สูงขึ้นไปบนฟ้า ห่างจากพรหมโลกชั้นอตัปปาสุทธาวาสพรหมภูมิขึ้นไปไกลแสนไกล ๕,๕๐๘,๐๐๐ โยชน์ ปรากฏเป็นที่ตั้งแห่งสุทธาวาสพรหมภูมิชั้นที่ ๓ ซึ่งมีนามว่าสุทัศศนาภูมิ เป็นพรหมโลกที่ตั้งอยู่ท่ามกลางนภากาศ เป็นที่สถิตอยู่แห่งพระพรหมอนาคามีอริยบุคคลทั้งหลาย ผู้ทรงไว้ซึ่งความเห็นอันแจ่มใส ฉะนั้นพรหมภูมินี้ จึงถูกขนานนามว่า สุทัสสาภูมิ = ภูมิเป็นที่สถิตอยู่ของผองพระพรหมผู้ทรงไว้ซึ่งความเห็นอันแจ่มใส

พระพรหมแต่ละองค์ ซึ่งสถิตย์อยู่ในสุทัสสาภูมินี้ ล้วนแต่เป็นพระพรหมผู้บริสุทธิ์ ทรงคุณวิเศษในบวรพุทธศาสนา คือคือนอกจากจะมีรูปวจรกุศลกรรมแล้ว ยังสำเร็จเป็นพระอนาคามีอริยบุคคลผู้มี สตินทรีย์ ดีเด่นแก่กล้ายิ่งกว่าอินทรีย์อื่นอีกด้วย ท่านจึงได้มาอุบัติเกิดเป็นพระพรหมอนาคามี เสวยพรหมสมบัติเป็นสุขอยู่ในพรหมโลกแห่งนี้ จากว่าจะถึง ชีพิตักษัย ซึ่งนับเป็นเวลานานได้ถึง ๔,๐๐๐๐ มหากัป


สุทัสสีสุทธาวาสพรหมโลก
สูงขึ้นไปบนฟ้า ห่างจากพรหมโลกชั้นอตัปปาสุทธาวาสพรหมภูมิขึ้นไปไกลแสนไกล ๕,๕๐๘,๐๐๐ โยชน์ ปรากฏเป็นที่ตั้งแห่งสุทธาวาสพรหมภูมิชั้นที่ ๔ ซึ่งมีนามว่าสุทัสสีภูมิ เเป็นพรหมโลกที่ตั้งอยู่ท่ามกลางนภากาศ เป็นที่สถิตอยู่แห่งพระพรหมอนาคามีอริยบุคคลทั้งหลาย ผู้ทรงไว้ซึ่งความเห็นอันชัดเจนแจ่มใสมากกว่า ถ้าจะถามว่าทรงไว้ซึ่งความเห็นอันชัดเจนแจ่มใสมากกว่าใคร ก็ตอบว่า ทรงไว้วึ่งความเห็นอันชัดเจนแจ่มใสมากกว่าพระพรหมอนาคามี ใน สุทัสสาสุทธาวาสพรหมภูมิที่กล่าวมาแล้วนั้นเอง ฉะนั้นพรหมภูมินี้จึงถูกขนานนามว่า สุทัสสีภูมิ= ภูมิซึ่งเป็นที่สถิตอยู่ของผองพระพรหม ผู้ทรงไว้ซึ่งความเห็นอันชัดเจนแจ่มใสมากกว่า

พระพรหมแต่ละองค์ ซึ่งสถิตย์อยู่ในสุทัสสาภูมินี้ ล้วนแต่เป็นพระพรหมผู้บริสุทธิ์ ทรงคุณวิเศษในบวรพุทธศาสนา คือคือนอกจากจะมีรูปวจรกุศลกรรมแล้ว ยังสำเร็จเป็นพระอนาคามีอริยบุคคลผู้มี สมาธินทรีย์ ดีเด่นแก่กล้ายิ่งกว่าอินทรีย์อื่นอีกด้วย ท่านจึงได้มาอุบัติเกิดเป็นพระพรหมอนาคามี เสวยพรหมสมบัติอยู่ในพรหมโลกแห่งนี้ จนกว่าจะถึง ชีพิตักษัย ซึ่งนับเป็นเวลานานได้ถึง ๘,๐๐๐ มหากัป


อกนิฏฐสุทธาวาสพรหมภูมิ
สูงขึ้นไปบนฟ้า ห่างจากพรหมโลกชั้นอตัปปาสุทธาวาสพรหมภูมิขึ้นไปไกลแสนไกล ๕,๕๐๘,๐๐๐ โยชน์ ปรากฏเป็นที่ตั้งแห่งสุทธาวาสพรหมภูมิชั้นที่ ๕ ซึ่งมีนามว่าอกนิฏฐภูมิ อกนิฏฐภูมิ นี้เป็นสุทธาวาสพรหมภูมิชั้นสูงสุด เป็นพรหมโลกที่ตั้งอยู่ท่ามกลางนภากาศ เป็นที่สถิตอยู่แห่งพระพรหมอนาคามีอริยบุคคลทั้งหลาย ผู้ทรงไว้ซึ่งพรหมสมบัติและสุขอันวิเศษโดยไม่เป็นรองใคร ในบรรดาสัตว์ที่เป็นรูปทั้งหลาย ฉะนั้นพรหมภูมินี้ จึงถูกขนานนามว่า อกนิฏฐภูมิ= ภูมิเป็นที่สถิตอยู่ของผองพระพรหม ผู้ทรงไว้ซึ่งพรหมสมบัติและความสุขอันวิเศษโดยไม่เป็นรองใคร

พระพรหมแต่ละองค์ ซึ่งสถิตย์อยู่ในสุทัสสาภูมินี้ ล้วนแต่เป็นพระพรหมผู้บริสุทธิ์ ทรงคุณวิเศษในบวรพุทธศาสนา คือคือนอกจากจะมีรูปวจรกุศลกรรมแล้ว ยังสำเร็จเป็นพระอนาคามีอริยบุคคลผู้มี ปัญญินทรีย์ ดีเด่นแก่กล้ายิ่งกว่าอินทรีย์อื่นอีกด้วย ท่านจึงได้มาอุบัติเกิดเป็นพระพรหมอนาคามี เสวยพรหมสมบัติเป็นสุขอยู่ในรูปภูมิพรหมโลกอันสูงสุดแห่งนี้จนกว่าจะถึงชีพิตักษัยซึ่งนับเป็นเวลานานได้ถึง ๑๖,๐๐๐ มหากัป


สำหรับพระพรหมอนาคามีที่สถิตอยู่ในอกนิฏฐภูมินี้ ซึ่งเป็นสุทธาวาสภูมิชั้นที่ ๕ นี้ นับว่าเป็นพระพรหมที่มีความวิเศษยิ่งกว่าบรรดาพระพรหมทั้งหมด ทั้งนี้โดยเหตุผลที่ว่าบรรดาพระพรหมอนาคามีที่สถิตอยู่ในสุทธาวาสภูมิ ๑-๔ ซึ่งได้แก่ อวิหา อตัปปา สุทัสสา สุทัสสี
พระพรหมเหล่านี้ เมื่อเวลาที่ยังไม่ได้สำเร็จเป็นพระพรหมอรหันตบุคคลแล้ว จะต้องเคลื่อนแคล้วไปอุบัตเกิดในสุทธาวาสภูมิที่ต่ำกว่า สาวกพระพรหมอนาคามีในอกนิฏฐภูมินี้ย่อมไม่ไปอุบัติเกิดในภูมิอื่นอีกเลย จะต้องสำเร็จเป็นพรหมอรหันต์ และดับขันธ์เข้าสู่พระปรินิพาน ณ อกนิฏฐภูมินี้เอง


ที่มาหนังสือ : กรรมทีปนี
พระพรหมโมลี(วิลาศ ญาณวโร)