เสียงธรรม หนึ่งเพชรล้านนา ล้านนาบารมี

​

​

พระราชชายา เจ้าดารารัศมี (๒๖ สิงหาคม๒๔๑๖ - ๙ ธันวาคม๒๔๗๖) เจ้าหญิงแห่งราชวงศ์ฝ่ายเหนือผู้มีบทบาทสำคัญยิ่งต่อการรวมล้านนาเข้ากับสยาม เจ้าหญิงผู้เป็นดั่งดวงประทีปแห่งล้านนา ผู้มากด้วยพระอัจฉริยภาพ เจ้าหญิงผู้ทรงพลิกฟื้นศิลปะวัฒนธรรมแห่งแผ่นดินล้านนา เจ้าหญิงผู้เสด็จลงมาถวายตัว สมเด็จพระพุทธเจ้าหลวง ด้วยเหตุทางการเมือง ก่อเกิดเป็นตำนานรักอันยิ่งใหญ่ระหว่างสองพระองค์ที่ยากจะพรรณนา
​

พระราชชายา เจ้าดารารัศมี มีพระนามเดิมว่า "เจ้าหญิงดารารัศมี" พระนามลำลองเรียกกันในหมู่พระประยูรญาติว่า "เจ้าอึ่ง" ประสูติเมื่อวันอังคาร ขึ้น ๔ ค่ำ เดือน ๘ ปีระกา (หากนับทางเหนือ เป็นเดือน ๑๐) หรือตรงกับวันที่ ๒๖ สิงหาคม พ.ศ. ๒๔๑๖ เมื่อเวลา ๐๐.๓๐ น.เศษ ณ คุ้มหลวงกลางเวียง นครเชียงใหม่ (ที่ตั้งของ "ศาลากลางจังหวัดเชียงใหม่หลังเดิม) เป็นพระราชธิดาใน พระเจ้าอินทวิชยานนท์ กับ แม่เจ้าเทพไกรสรพระมหาเทวี ซึ่งแม่เจ้าเทพไกรสรนั้นทรงเป็นพระราชธิดาใน พระเจ้ากาวิโลรสสุริยวงศ์ และพระมหาเทวี เจ้าหญิงดารารัศมี มีพระพี่นางร่วมพระโสทรหนึ่งพระองค์ คือ เจ้าหญิงจันทรโสภา
เมื่อทรงพระเยาว์ เจ้าหญิงดารารัศมีทรงพระอักษรทั้งฝ่ายล้านนา สยาม และภาษาอังกฤษ จนแตกฉาน ทั้งยังได้ทรงศึกษาขนบธรรมเนียมประเพณีต่างๆจนนับได้ว่าทรงเป็นผู้รอบรู้ในด้านขนบประเพณีอันเก่าแก่เหล่านั้น ดีที่สุดคนหนึ่งทีเดียว ในด้านการกีฬานั้นเล่า ก็ทรงโปรดการทรงม้าเป็นอย่างยิ่ง

วันที่ 26 สิงหาคมเวียนมาบรรจบอีกวาระหนึ่ง ซึ่งเป็นวันคล้ายวันพระราชสมภพของพระราชชายา เจ้าดารารัศมี คุณโมเยได้น้อมจิตกตัญญูแต่งเพลงถวายพระองค์ท่านเพื่อเทิดพระเกียรติ ขออนุโมทนาค่ะ​

หนึ่งเพชรล้านนา ล้านนาบารมี ​

บทเพลงแห่งศรัทธา
ชุด หนึ่งเพชรล้านนา
สงวนลิขสิทธิ์ มีนาคม 2552​

กัญญนัทธ์ ศิริ / ขับขาน
​

เผยแพร่เพื่อเป็นธรรมทาน
สงวนลิขสิทธ์ ในการใช้หาผลประโยชน์ส่วนตน​

​

ทางสายธาตุขอนำมาเผยแพร่ในห้องนี้ เพื่อเป็นสาธารณประโยชน์ตามเจตนารมณ์ของผู้ขับขานค่ะ​

<!-- google_ad_section_end -->
​

 

พระราชชายา เจ้าดารารัศมี


<TABLE style="WIDTH: 562px; HEIGHT: 193px" cellSpacing=2 cellPadding=2 border=0><TBODY><TR><TD style="FONT-WEIGHT: bold">วันประสูติ</TD><TD>26 สิงหาคม พ.ศ. 2416</TD></TR><TR><TD style="FONT-WEIGHT: bold">วันสวรรคต</TD><TD>9 ธันวาคม พ.ศ. 2476</TD></TR><TR><TD style="FONT-WEIGHT: bold">พระ อิสริยยศ</TD><TD>พระราชชายา</TD></TR><TR><TD style="FONT-WEIGHT: bold">พระราชบิดา</TD><TD>
พระเจ้าอินทวิชยานนท์, พระเจ้าผู้ครองนคร
เชียงใหม่ องค์ที่ ๗



</TD></TR><TR><TD style="FONT-WEIGHT: bold">พระราชมารดา</TD><TD>แม่เจ้าเทพไกรสร</TD></TR><TR><TD style="FONT-WEIGHT: bold">พระราชสวามี</TD><TD>พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว</TD></TR><TR><TD style="FONT-WEIGHT: bold"></B>
ราชวงศ์



</TD><TD></B>

ราชวงศ์จักรี
(ราชวงศ์ทิพย์จักราธิวงศ์ (เจ้าเจ็ดตน)



</TD></TR></TBODY></TABLE></B>
เจ้าหญิงแห่งราชวงศ์ฝ่ายเหนือผู้มีบทบาทสำคัญยิ่งต่อการรวมล้านนาเข้ากับสยาม เจ้าหญิงผู้เป็นดั่งดวงประทีปแห่งล้านนา ผู้มากด้วยพระอัจฉริยภาพ เจ้าหญิงผู้ทรงพลิกฟื้นศิลปวัฒนธรรมแห่งแผ่นดินล้านนา เจ้าหญิงผู้เสด็จลงมาถวายตัว สมเด็จพระพุทธเจ้าหลวง ด้วยเหตุทางการเมือง ก่อเกิดเป็นตำนานรักอันยิ่งใหญ่ระหว่างสองพระองค์ที่ยากจะพรรณนา



แม่ศรีนครพิงค์ แม่ญิงมิ่งล้านนา

ขอกราบแทบพระบาทา ไหว้สามิ่งบารมี



ไหว้สาวันทาเจ้า
ไหว้สาวันทาเจ้า
ไหว้สาวันทาเจ้า

บารมีพระแม่เจ้า ปกคุ้มเกศา<!-- google_ad_section_end -->

 

อนุโมทนา กับคุณพี่ทางสายธาตุ ด้วยค่ะ

 

อนุโมนา.......ตวยเจ้า
พระแม่มิ่งเมืองล้านนา ด้วยพระเมตตาแห่งพระปิยะราชา

 

น้อมจิตรำลึกพระราชชายาเจ้าดารารัศมี


...ณ ปีจอ วันจันทร์ ขึ้น 3 ค่ำ เดือน 3 เหนือ ตรงกับวันที่ 19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2429 เจ้าหญิงดารารัศมีได้ตามพระบิดาลงไปเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท ณ กรุงเทพฯ ซึ่งขณะนั้น มีพระชนมายุได้ 13 พรรษา และได้อยู่รับราชการฝ่ายในตั้งแต่บัดนั้น
เจ้าหญิงดารารัศมี ได้รับโปรดเกล้าฯ ให้เลื่อนฐานันดรศักดิ์เป็นฯพระสนมเอก หลังจากที่ประสูตรพระธิดา พระธิดาองค์นั้นพระนามว่า “พระเจ้าลูกยาเธอพระองค์เจ้าหญิงวิมลนาคนพีสี” แต่เสียดายนักที่ พระธิดาองค์น้อยได้สิ้นพระชนม์ไปก่อนเวลาอันควร ขณะที่มีพระชนม์เพียงแค่ 4 พรรษาเท่านั้นเอง
ในปลายปี พ.ศ. 2451 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สถาปนาพระอิสริยยศขึ้นเป็น “พระราชชายา”
ระหว่างประทับอยู่ที่พระตำหนักที่ได้รับพระราชทานนั้น พระองค์ทรงโปรดให้ผู้ที่ติดตามพระองค์จากเชียงใหม่ แต่งกายตามขนบธรรมเนียมประเพณีวัฒนธรรมของชาวเหนือ คือโปรดให้นุ่งผ้าซิ่นพื้นเมือง สวมเสื้อแขนกระบอกห่มสะไบเฉียงและไว้ผมยาวเกล้าเป็นมวยแบบพื้นเมือง ทั้งนี้ก็เพื่อที่จะเผยแพร่ขนบธรรมเนียมอันดีงามของชาวเหนือให้ชาววังทั้งหลายตระหนักว่า “กุลสตรีชาวเหนือมิได้ต่ำต้อยหรือด้อยความเจริญไปกว่าขนบธรรมเนียม จารีตประเพณีและวัฒนธรรมของชาวเมืองหลวงแต่อย่างใดเลย” เพราะสิ่งเหล่านี้เป็นเอกลักษณ์ประจำท้องถิ่นที่ดีงามซี่งบรรพบุรุษก็รักษากันมา และพระองค์เองก็ทรงแต่งพระองค์เป็นผู้นำแก่ผู้ติดตามพระองค์จากเชียงใหม่ตลอดเวลา..


ขอกราบแทบพระบาทา ไหว้สาวันทาเจ้า แม่ศรีนครพิงค์

 

พระราชชายา เจ้าดารารัศมี เป็นพระมเหสีเจ้า ลำดับที่ ๘ ใน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ แห่งพระบรมราชจักรีวงศ์ ทรงมีบทบาทสำคัญยิ่ง ในการผนวกอาณาจักรล้านนาเข้ากับสยามประเทศ ทรงเป็นบุคคลที่เคารพยิ่งของชาวเชียงใหม่และล้านนา ด้วยมิใช่ทรงพระยศพระราชชายาแห่งพระพุทธเจ้าหลวงเท่านั้น หากด้วยพระเมตตาที่ทรงมีต่อราษฎรล้านนาทุกระดับชั้น โดยเฉพาะพระวิริยะอุตสาหะในการบำเพ็ญพระกรณียกิจเพื่อฟื้นฟูศิลปะวัฒนธรรมล้านนาให้ดำรงอยู่ตราบเช่นปัจจุบัน
เข้าวังหลวง ในเวลานั้นนครเชียงใหม่ยังเป็นประเทศราชของกรุงรัตนโกสินทร์ ขณะเดียวกันอังกฤษซึ่งได้เข้าครอบครอง พม่า ก็ยังส่งอิทธิพลปลายๆ มายังเชียงใหม่ด้วย และเล่ากันว่าได้มีทูตจากพม่าตอนใต้ มาเจรจาทาบทามเจ้าอินทวิชยานนท์ พระบิดา ว่าสมเด็จพระบรมราชินีนาถแห่ง ประเทศอังกฤษ ทรงมีพระประสงค์จะขอรับพระธิดาไว้ในพระบรมราชินูปถัมถ์ แต่ไม่ปรากฏหลักฐานว่าได้ทรงตอบไปอย่างไร ครั้นเวลาผ่านไปไม่นาน มีหลักฐานว่า เมื่อ พ.ศ. ๒๔๒๖ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นพิชิตปรีชากร (เวลานั้นดำรงตำแหน่งเทียบ ได้กับผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ในภาคพายัพ) ได้อัญเชิญพระกุณฑล (ตุ้มหู) และพระธำมรงค์เพชรไปพระราชทานเป็นของขวัญแด่เจ้าดารารัศมี และระบุว่า การพระราชทานของขวัญดังกล่าวเป็นการหมั้นหมาย และในที่สุดเจ้าดารารัศมีได้เสด็จลงไปถวายตัวในอีกสามปี เมื่อพ.ศ. ๒๔๒๙


ไหว้สาวันทาเจ้า แม่ญิงมิ่งล้านนา

 

เป็นเหตุการณ์ที่พระองค์ท่านมีส่วนอย่างสำคัญในการทำให้ประเทศไทยดำรงอยู่อย่างมีเอกภาพและอิสรภาพตราบเท่าทุกวันนี้

ข้าพระบาทขอถวายราชสดุดี แด่ยอดขัตติยะนารีพระราชชายา เจ้าดารารัศมี

 

พระราชประวัติบางส่วนในพระราชชายา เจ้าดารารัศมี

ตอนปลาย พ.ศ. ๒๔๕๑ เมื่อพระองค์เสด็จไปเยี่ยมนครเชียงใหม่เป็นครั้งแรก พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้สถาปนาพระอิสริยยศขึ้นเป็น “พระราชชายา”

เจ้าดารารัศมีทรงปฏิบัติหน้าที่เป็นที่ต้องพระราชหฤทัยของพระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าหลวงเป็นอย่างดีตลอดมา นอกเหนือไปจากนั้นก็ยังทรงสนิทสนมกับพระบรมวงศ์เจ้านายชั้นผู้ใหญ่ในราชวงศ์จักรีอีกหลายพระองค์ เป็นที่รักใคร่ในประดาเจ้าจอมมารดา และเจ้าจอมอื่นๆ ตลอดจนกระทั่งข้าราชการชั้นผู้ใหญ่ผู้น้อยทั่วไปด้วยพระอัธยาศัยละมุนละม่อม เต็มไปด้วยไมตรีต่อบุคคลทั่วไปนั่นเอง ซึ่งช่วยให้ความสัมพันธ์อันดีงาม และเชื่อมโยงระหว่างทางกรุงเทพฯ กับเชียงใหม่ให้ใกล้ชิดต่อกันโดยปริยาย

เจ้าดารารัศมีมีพระวรกายค่อนข้างสูง วงพักตร์อันงดงามนั้นแย้มสรวลอยู่เนืองนิตย์ เมื่อดำรงตำแหน่งพระสนมเอก และประทับอยู่ในวังดุสิตนั้น ทรงไว้พระเกศายาว ปรากฏว่าพระเกศาของพระองค์เมื่อปล่อยแล้วจะสยายยาวถึงข้อพระบาททีเดียว ทรงเกล้าตามแบบฉบับเมืองเหนือ และรักษาประเพณีการแต่งพระองค์ไว้อย่างเคร่งครัด จึงทรงฉลองพระองค์ตามแบบเจ้านายฝ่ายเหนือทุกประการ บรรดาพวกข้าหลวงที่ติดตามพระองค์มาจากเมืองเหนือ คงแต่งกายตามแบบชาวเชียงใหม่ กล่าวคือนุ่งซิ่นและไว้ผมยาวเกล้ามวย





<CENTER>
เสด็จเจ้าน้อย พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าวิมลนาคนพีสี

</CENTER>พระราชธิดาของพระองค์ คือพระองค์เจ้าหญิงวิมลนาคนสีพี ซึ่งประสูติเมื่อวันที่ ๒ ตุลาคม พ.ศ. ๒๔๓๒ และสิ้นพระชนม์เมื่อพระชันษาได้เพียง ๔ พรรษา


<CENTER>
</CENTER>

 

ขอไหว้สาวันทาแทบพระบาทองค์พระพุทธเจ้าหลวง และพระราชชายาเจ้าดารารัศมี

ไพเราะมากๆ ค่ะ ขอความกรุณาเจ้าของกระทู้ช่วยนำบทเพลงขององค์พระพุทธเจ้าหลวง มาให้ฟังเพิ่มเป็นธรรมทานจะเป็นพระคุณอย่างยิ่งค่ะ
อนุโมทนาสาธุด้วยอย่างยิ่งค่ะ

 

คุณโมเยเสียงไพเราะ ฟังแล้วเย็นๆ สบายๆ ดีจังค่ะ เคยฟังอีกสองเพลงของคุณโมเยผ่านเวบพลังจิตค่ะ แต่จำชื่อเพลงไม่ได้แล้วค่ะ อนุโทนาค่ะ

 

ยินดีค่ะ คุณโมเยเคยนำมาเผยแพร่แล้วค่ะเชิญรับชมรับฟังได้ที่กระทู้นี้ค่ะ

เพลง ในความจงรักภักดี เทิดพระบารมี ปิยะมหาราชา - PaLungJit.com

 

น้อมไหว้สา เจ้าดารารัศมี

ขออนุโมทนาค่ะ

 

<โดยคุณ khungrai>
"ขอไหว้สาวันทาแทบพระบาทองค์พระพุทธเจ้าหลวง และพระราชชายาเจ้าดารารัศมี
และ....Artist: อ. กัญญนัทธ์ ศิริ (โมเย)
Album: หนึ่งเพชรล้านนา ล้านนาบารมี

<เพลงไพเราะมากๆเลยครับคุณ โมเย>
ขออนุโมทนาบุญครับ
"ภูทยานฌาน"
ก็ชอบอะไรๆที่เกี่ยวกับทางเหนือๆครับ ตั้งแต่เด็กแล้ว ไม่ทราบว่าเป็นเพราะอะไร....ป่านนี้ยังคงหาคำตอบไม่ได้
อาจจะเป็นเพราะว่า เป็นเมืองสวรรค์แห่งมนต์เสน่ห์มั้ง...หุหุ (บั้นปลายชีวิตคงจะได้ไปจบที่นั่นแน่นอน)
ขอให้ทุกคนมีความสุขมากๆนะครับ (ที่เหมือนฟังเพลงนี้)

 

ศรัทธารัก สาน แผ่นดิน

 

ขอขอบคุณเป็นอย่างยิ่งนะคะคุณทางสายธาตุและคุณโมเย
สำหรับบทเพลงสรรเสริญองค์พระพุทธเจ้าหลวง
ไพเราะและเยือกเย็นมากๆ คะ

อนุโมทนา สาธุ สาธุ สาธุ บุญกับทุกๆท่านในกระทู้นี้นะคะ

 

ซาบซึ้ง..ประทับใจในความรักของสองพระองค์ ยิ่งนำมาลำนำผ่านบทเพลงที่เนื้อหาและทำนองไพเราะ หวาน เย็นชื่นใจดีจัง
ฟังวนไม่รู้กี่ 1 รอบ ยิ่งฟังยิ่ง..บอกไม่ถูก ชอบมาก ๆ ตรง

'".เลิศงามน้อมนำใจ.ยอดหทัยพระปิยะราชา..
กุหลาบงามผูกสัญญามอบสัจจาถวายในภักดี"

และ "..ทั่วแคว้นสุดแดนนี้ดุจราตรีเพราะระวีดารา...".

แม้ชาตินี้มิใช่คนล้านนา แต่มั่นใจว่าชาติหนึ่งเป็นคนล้านนาแน่ จึงผูกพันล้านนามาก ดังนั้นอยากขออธิษฐานจิตให้พระพุทธเจ้าหลวง ทรงได้พบรักเฉพาะพระราชชายาเจ้าดารารัศมีเพียงพระองค์เดียวทุกภพ

ขอบคุณเจ้าของกระทู้ที่หาสิ่งดีมาเผื่อแผ่ อยากขอให้นำเพลงล้านนาไทย ของไม้เมือง และเพลงพิณเปี๊ยะมาลง ไพเราะม๊ากมาก อยากนำมาลงแต่สารภาพทำไม่เป็น่

ขอไหว้สา..แทบบาทเจ้าจอมกษัตรา และ พระราชชายาขัติยะนารี

 

อนุโมทนากับคุณ ดอกไม้เมืองบน ครับ ฟอร์ทเองก็ชอบเพลงของล้านนา

มากครับ ฟอร์ทอยากจะแนะนำให้ลองฟังเพลง มนต์เจียงใหม่ นะครับ อยู่

ในอัลบั้มเดียวกันของพี่โมเยนี่แหละขอรับ(โปรดใช้วิจารณญานในการอ่าน)

 

อนุโมทนา สาธุ กับคุณ ดอกไม้เมืองบน ด้วยค่ะ

เพลงนี้ โมเยตั้งใจประพันธ์ ขึ้นมาเพื่อ

เทิดพระเกียรติ พระราชชายาเจ้าดารารัศมี

พระองค์เปรียบเสมือนดั่ง หนึ่งเพชรล้านนา ค่ะ

 

อนุโมทนา ด้วยนะจ๊ะ น้อง