อดีตชาติของพระอานนท์

อดีตชาติของพระอานนท์​

ในคัมภีร์อปทานบอกไว้ว่า ท่านเคยเกิดเป็นท้าวสักกเทวราชมาแล้ว๓๔ ชาติ เคยเกิดเป็นพระเจ้าจักรพรรดิมาแล้ว ๕๘ ชาติ เป็นพระเจ้าแผ่นดิน ๘๐๐ ชาติ
ในชาดกได้กล่าวถึงชาติกำเนิดในอดีตชาติของท่านไว้มากมายทั้งที่เป็นมนุษย์ เทวดาและสัตว์เดรัจฉาน คือ
ก. เคยเกิดเป็นเทวดาและมนุษย์ เช่น (๑) เป็นสุริยกุมาร (ในเทวธัมมชาดก) (๒) เป็นจุฬโลหิตะ (ในมุฌิกชาดก) (๓) เป็นปัชชุนะ(ในมัจฉชาดก) (๔) เป็นกาฬกัณณิ (ในกาฬกัณณิชาดก) (๕) เป็นราธะ (ในราธชาดก) (๖) เป็นโปฏฐปาทะ (ในราธชาดก ๒) (๗) เป็นคามณิจัณฑะ (ในคามณิจัณฑชาดก) (๘) เป็นจุลลโลหิตะ (ในสาลูกชาดก) (๙) เป็นทุพภิเสนะ (ทัพพเสนะ) (ในเอกราชชาดก) (๑๐) เป็นโปฏฐปาทะ (ในกลาพุชาดก) (๑๑) เป็นพาราณสีเศรษฐี(ในปีฐชาดก) (๑๒) เป็นวิเทหดาบส (ในคันธารชาดก) (๑๓) เป็นสุมังคละ (ในสุมังคชาดก) (๑๔) เป็นอนุสิสสะ (ในอินทรียชาดก) (๑๕) เป็นมัณทัพยะ (ในกัณหทีปายนชาดก) (๑๖) เป็นโปติกะ (ในนิดครธชาดก) (๑๗) เป็นปัญจสิขะ (ในพิฬารโกสิยชาดก) (๑๘)เป็นโรหิเนยยะ (ในฆตชาดก) (๑๙) เป็นยุธิฏฐิละ (ในยุวัญชนชาดก) (๒๐) เป็นภรตกุมาร (ในทสรถชาดก) (๒๑) เป็นมาตลิ (ในมหากัณหาชดก, สุธาโภชนชาดก, เนมีราชชาดก, กุลาวกชาดก, สาธินราชชาดกา) (๒๒) เป็นกาลิงคะ (ในกาลิคโพธิชาดก, สาธินราชชกดก) (๒๓) เป็นวิสสุกัมมะ (ในสุรุจิชาดก) (๒๔) เป็นสัมภูตดาบส (ในจิตตสัมภูตชาดก) (๒๕) เป็นจิตตมิคะ (ในโรหนมิคชาดก) (๒๖) เป็นสุมุขะ (ในหังสชาดก) (๒๗) เป็นอนุสิสสดาบส (ในสรภังคชาดก) (๒๘) เป็นโสมทัตตกุมาร (ในจุลลสุตโสมชาดก) (๒๙) เป็นสุนันทสารภี (ในอุมมทัสตีชาดก) (๓๐) เป็นชยัมบดีราชกุมาร (ในกุสชาดก) (๓๑) เป็นนันทะ (ในโสณนันทชาดก) (๓๒) เป็นสุมุขะ (ในจุลหังสชาดก มหาหังสชาดก) (๓๓) เป็นนันทพราหมณ์ (ในมหาสุตโสมชาดก) (๓๔) เป็นโสมทัตตะ (ในภูมิทัตตชาดก) (๓๕) เป็นช่างตัดผม (ในมฆเทวชาดก) (๓๗) เป็นศิษย์ของอาจารย์ทิศาปาโมกข์ (ในอสาตมันตชาดก) (๓๗) เป็นหัวหน้าโจร(ในตัตถชาดก) (๓๘) เป็นพราหมณ์ (ในสารัมภชาดก, นานาฉันทชาดก,ปลาสชาดก, ชุณหชาดก สาลิเกทารชาดก, เสนกชาดก, นันทิวิสาลชาดก,ปีฐชาดก, คามมณีจันทชาดก) (๓๙) เป็นรุจาเทวดา (ในกุสนาฬิชาดก) (๔๐) เป็นนายหัตถาจารย์ (ในสุเมธชาดก) (๔๑) เป็นน้องชายของพระโพธิสัตว์ (ในมณิคัณฐชาดก) (๔๒) เป็นคนชาวปัจจันตชนบท (ในมหาอัสสาโรหชาดก) (๔๓) เป็นอุปัฏฐาก (ในสังขชาดก) (๔๔) เป็นชายคนหนึ่งในจำนวนพี่น้อง ๗ คน (ในภสกชาดก) (๔๕) เป็นนายแพทย์สีวกะ(ในสีวิราชชาดก) (๔๖) เป็นช่างศร (ในมหาชาดก) (๔๗) เป็นปุโรหิต(ในปรันตปชาดก)
ข. เคยเกิดเป็นสัตว์เดรัจฉานหลายชาติ เช่น (๑) เป็นนกแขกเต้า(ในสังจังกีรชาดก, มโหสถชาดก, ราธชาดก) (๒) เป็นสุนัขจิ้งจอก(ในคุณชาดก) (๓) เป็นหงษ์บิดา (ในวีนีลกชาดก) (๔) เป็นเต่า (ในกัจฉปชาดก) (๕) เป็นพญาเหี้ย (ในจุลลปทุมชาดก) (๖) เป็นนาก(ในสสบัณฑิตชาดก) (๗) เป็นหงษ์หนุ่ม (ในเนรุชาดก) (๘) เป็นปู(ในสุวรรณกักกฏกชาดก) (๙) เป็นพญานาค (ในมหาปทุมชาดก) (๑๐) เป็นสุนัขสีเหลือง (ในมหาโพธิชาดก) (๑๑) เป็นพญาแร้ง (ในกุณาลชาดก) (๑๒) เป็นวานรจุลลนันทิยะ (ในจุลลนันทิยชาดก) (๑๓) เป็นโปฏฐปาทวานร (ในกาฬพาหุชาดก) (๑๔) เป็นช้างโอฏฐิพยาธิ (ในทัฬหธรรมชาดก)
ค. เคยเกิดเป็นพระราชาหลายชาติ ซึ่งมีปรากฏอยู่ในชาดกต่างๆ เหล่านี้ คือ (๑) ในนิโครธมิคชาดก (๒) ในกุกกุรชาดก (๓) ในโภชาชานียชาดก (๔) ในอาชัญญชาดก (๕) ในติฏฐชาดก (๖) ในมหิฬามุขชาดก (๗) ในอภิณหชาดก (๘) ในมหาสุปินชาดก (๙) ในกุททาลชาดก (๑๐) ในอีลลีสชาดก (๑๑) ในมหาสารชาดก (๑๒) ในสาลิตตกชาดก (๑๓) ในพันธนโมกขชาดก (๑๔) ในภัคคชาดก (คัคค) (๑๕)ในชุหนุชาดก (๑๖) ในโมรชาดก (๑๗) ในสุสิมชาดก (๑๘) ในธังกชาดก (๑๙) ในเอกปัณณชาดก (๒๐) ในกัลยาณธัมมชาดก (๒๑) ในติริติวัจฉชาดก (๒๒) ในสังคามาวจรชาดก (๒๓) ในวาโลกทกชาดก (๒๔) ในคิริทันตชาดก (๒๕) ในปัพพตูปัตถรชาดก (๒๖) ในปุณณนทีชาดก (๒๗) ในกัจฉปชาดก (๒๘) ในโกสิยชาดก (๒๙) ในคุตติลชาดก (๓๐) ในสังกัปปราคชาดก (๓๑) ในกุณฑกกุจฉิสินธชาดก (๓๒) ในสิริชาดก (๓๓) ในเอกราชชาดก (๓๔) ในสุปัตตชาดก (๓๕) ในฉวกชาดก (๓๖) ในสัยหชาดก (๓๗) ในพรหมทัตตชาดก (๓๘) ในราโชวาทชาดก (๓๙) ในเกสวชาดก (๔๐) ในสุสันธีชาดก (๔๑) ในตุณฑิลชาดก (๔๒) ในนันทิยมิคชาดก (๔๓) ในอหริตจชาดก (๔๔) ในอัฏฐสัททชาดก (๔๕) ในอัฏฐานชาดก (๔๖) ในจุลลโพธิชาดก (๔๗) ในมาตุโปสกชาดก (มาติโปสกชาดก) (๔๘) ในภัททสาลชาดก (๔๙) ในมิตตามิตตชาดก (๕๐) ในอัมพชาดก (๕๑) ในชวนหังสชาดก (๕๒) ในทูตชาดก (๕๓) ในรุรุชาดก (๕๔) ในสรภชาดก (๕๕) ในอุททาลกชาดก (๕๖) ในอุททาลกชาดก (๕๖) ในทสพราหมณชาดก (๕๗) ในภิกขาปรัมปรชาดก (๕๘) ในสัตติคุมพชาดก (๕๙) ในกุมภชาดก (๖๐) ในเตสกุณชาดก (๖๑) ในสามชาดก (๖๒) ในเสยยชาดก (๖๓) ในอัพภันตรชาดก (๖๔) เคยเกิดเป็นพระเจ้ากรุงพาราณสี มีปรากฏในชาดกต่าง ๆ เช่น ในกากชาดก ในตจสารชาดก ในสังเขปชาดก ในอาวาริยชาดก ในกุกกุชาดก ในสุตนชาดก ในอัฏฐิเสนชาดก ในมหากปิชาดก (๖๕) เป็นพระเจ้ามัลลิกะ (๖๘) เป็นพระเจ้าวังกะ ในฆตชาดก (๖๙) เป็นพระเจ้าโกรัพยะ ในธูมการีชาดก (๗๐) เป็นพระเจ้าอัฑฒมาสกะในคังคมาลชาดก (๗๑) เป็นพระเจ้าชนัญชนะ ในสัมมภวชาดกและวิธูรปัณฑิตชาดก
ง. เคยเป็นหญิงก็มี เช่น ในมหานารทกัสสปชาดก
ในธรรมปทัฏฐกถา เล่าไว้ว่า ท่านพระอานนท์เคยเกิดเป็นหญิงบาทบริจาริกาของชายอื่นอยู่ถึง ๑๔ ชาติ ทั้งนี้ เพราะชาติก่อนหน้านั้น ท่านได้เกิดในตระกูลช่างทอง แล้วทำชู้กับภริยาของชายอื่น ครั้นตายจากนั้นไปเกิดในนรก จากนั้นจึงไปเกิดเป็นหญิง ถึง ๑๔ ชาติ และในชาติที่ ๑๗ ท่านถูกเขาตอน

 

ถ้าในคัมภีร์ไม่บอกไว้คงไม่เชื่อเลยนะว่าคนเรานี่
จะสามารถเกิดเป็นอะไรมาได้เป็นหลายร้อยชาติ
แค่ชาตินี้ชาติเดียวก็ดูยาวไกลนัก

 

ชอบอ่านเรื่องขององค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้าและพระอานนท์ มากค่ะ
ยิ่งบทสนทนาธรรม เวลาที่พระอานนท์สงสัย พระพุทธองค์ก็ทรงตอบพระอานนท์ได้อย่างไม่มีข้อสงสัย

อนุโมทนาค่ะ

 

ชอบอ่านเรื่องราวของพระอานนท์ พุทธอุปัฏฐาก

<dl><dd>"อานนท์ เธอได้อุปัฏฐากตถาคตด้วยกายธรรม วจีกรรมมโนกรรม อันประกอบด้วยเมตตา ซึ่งเป็นประโยชน์เกื้อกูล เป็นความสุข ไม่มีสอง หากประมาณมิได้มาช้านานแล้ว เธอได้ทำบุญไว้มากแล้วอานนท์ เธอจงประกอบความเพียรเถิด จักเป็นผู้ไม่มีอาสวะโดยฉับพลัน"</dd></dl> แล้วตรัสประกาศเกียรติคุณของพระอานนท์ให้ปรากฏแก่ภิกษุทั้งหลายว่า
<dl><dd>“ดูกรภิกษุทั้งหลาย พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าทั้งหลายเหล่าใดที่มีมาแล้วในอดีตกาล ภิกษุผู้เป็นอุปัฏฐากของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าเหล่านั้นอย่างยิ่งก็เหมือนกับอานนท์ของเราเท่านั้น พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าทั้งหลายเหล่าใดที่จักมีอนาคตกาล ภิกษุผู้เป็นอุปัฏฐากของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าเหล่านั้นอย่างยิ่ง ก็เพียงอานนท์ของเราเท่านั้น อานนท์เป็นบัณฑิตย่อมรู้ว่า นี่เป็นกาลเพื่อจะเข้าเฝ้าพระตถาคตนี่เป็นกาลของพวกภิกษุ นี่เป็นกาลของพวกภิกษุณี นี่เป็นกาลของพวกอุบาสก นี่เป็นกาลของพวกอุบาสิกา นี่เป็นกาลของพระราชา นี่เป็นกาลของพวกอำมาตย์ราชเสวก นี่เป็นกาลของพวกเดียรถีย์ นี่เป็นกาลของพวกสาวกของพวกเดียรถีย์”</dd></dl>

อนุโมทนาค่ะ

 

โมทนาบุญด้วยครับ เป็นปัจจัยที่จะทำให้เราเชื่อในเรื่องบุญ กรรม และการเวียนว่ายตายเกิด
ขอให้เจริญในธรรมยิ่ง ๆ ขึ้นไป ทุกท่านครับ

 

เวรกรรมไล่ล่า ห้ำหั่นเราอยู่ตลอดเวลา