87.เก็บเรื่องมาเล่า : คำชะโนด

​

ก่อนเข้าสู่เกาะคำชะโนด ขอเช็คอินห้องน้ำให้เรียบร้อยก่อน เพราะไม่รู้ว่าใช้เวลาเดินนานไหม เช็คอินเรียบร้อยออกมารวมตัวกันถ่ายรูปหมู่หน้าป้าย แล้วก็เดินไปที่ร้านค้าสวัสดิการ เพื่อไปเช่าพานไหว้ พานไหว้นี้มีหลายขนาด หลายราคา สร้อยฟ้าฯ ใช้พานเล็กพอ เพราะคิดว่าคงได้มาอีก ส่วนพานเมื่อไหว้แล้วจะไว้ที่ศาลหรือนำกลับบ้านก็ได้

 

​

แต่ก่อนที่จะถึงร้านสวัสดิการ พวกเราต้องเดินผ่านดงล็อตเตอรี่ พ่อค้าแม่ค้ากำลังตั้งแผง บางแผงที่ตั้งเสร็จแล้วก็เรียกบอกว่า น้องๆ น้องคนนั้นหน่ะ เสื้อสีชมพู น้องกำลังโชคดี มาดูรางวัลที่พี่ บลาๆๆๆ ฯลฯ... ชิ ฉันหยิ่ง ไม่ซื้อหรอก แผงไหนสงบเสงี่ยม ฉันถึงจะเดินไปดู...แต่ตอนนี้ ขอเข้าไปไหว้พ่อปู่ แม่ย่า ก่อน...

 

มาว่าเรื่องตำนานกันหน่อย ก็ลอกมาจากป้ายไวนิลหน้าที่ทำการส่วนบริการนักท่องเที่ยวนั่นแหล่ะ....


ในตำนานอุรังคธาตุ
ได้กล่าวถึงพญานาคในตอนหนึ่งว่า มีพญานาคสองตน ชื่อ “พระยาสุวรรณนาค” และ “พระยาสุทโธนาค” ได้ครอบครอง “หนองแส” อยู่คนละส่วน วันหนึ่ง พญานาคทั้งสองเกิดขัดข้องหมองใจกัน เรื่องแบ่งปันอาหาร จึงก่อสงครามต่อสู้กัน ทั้งสองฝ่ายต่างสู่รบกันอยู่นานถึง ๗ ปี ๗ เดือน ๗ วัน เป็นเหตุให้เดือนร้อนไปทั้งสามภพ ทั้งภพบาดาล ภพมนุษย์ และภพสวรรค์

การสู้รบของพญานาคทั้งสอง บังเกิดความเดือดร้อนไปถึงพระอินทร์ พระอินทร์จึงได้เสด็จมายังหนองแสแล้วเข้าห้ามปรามมิให้รบพุ่งกัน จากนั้น พระอินทร์จึงตั้งกติกาให้พญานาคทั้งสองแข่งขันกัน ขุดแม่น้ำโขงและแม่น้ำน่าน ใครขุดถึงทะเลก่อนกันพระอินทร์จะมอบปลาบึกให้เป็นรางวัล ในที่สุดก็ปรากฏว่าพระยาสุทโธนาคเป็นฝ่ายชนะ จึงเป็นผู้ได้ปลาบึกมาไว้ยังแม่น้ำโขงแต่เพียงผู้เดียว ดังนั้น ปลาบึกจึงปรากฏมีเพียงในแม่น้ำโขงเพียงแห่งเดียวเท่านั้นในโลก

นอกจากนี้ พระยาสุทโธนาค ยังได้ร้องขอเอาปากปล่องประตูทางขึ้นลงจากพระอินทร์ เพื่อติดต่อกับเมืองมนุษย์ และสวรรค์ไว้สามแห่ง

ปากปล่องพญานาคแห่งที่หนึ่ง อยู่ที่บริเวณ “พระธาตุหลวง” ใจกลางกำแพงนครเวียงจันทน์ประเทศลาว บางตำนานเล่าว่า บริเวณใต้ฐานพระธาตุหลวง จะมีลักษณะเป็นปากปล่องมีโพรงลึก เป็นอุโมงค์ขนาดใหญ่ลงไปใต้ดิน ซึ่งต่อมา ได้สร้างพระธาตุครอบไว้ ปากปล่องพญานาคแห่งที่สองอยู่บริเวณ “ดอนจันทร์” ของประเทศลาว ดอนจันทร์เป็นเกาะขนาดใหญ่กลางแม่น้ำโขง ตรงข้ามกับอำเภอศรีเชียงใหม่ จังหวัดหนองคาย ผู้คนลุ่มน้ำโขงแถบนี้เชื่อว่า บริเวณหาดดอนจันทร์ มีประตูพญานาค ที่พระยาสุทโธนาคร้องขอไว้อีกแห่งหนึ่ง

ปากปล่องพญานาคแห่งที่สามอยู่ที่ “เมืองคำชะโนด” ซึ่งตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของอำเภอบ้านดุง จังหวัดอุดรธานี “คำชะโนด” มีลักษณะเป็นเกาะขนาดใหญ่โผล่ขึ้นกลางน้ำ ทั่วอาณาบริเวณคำชะโนดมีต้นไม้ลักษณะประหลาดชนิดหนึ่ง เกิดขึ้นเต็มบริเวณ ต้นไม้ชนิดนี้มีชื่อเรียกว่า “ต้นชะโนด” จากหลักฐานข้อมูล ลักษณะต้นไม้ชนิดนี้ได้รับการยืนยันว่ามีอยู่เฉพาะที่นี่แห่งเดียวในโลก

.​

 

ต้นชะโนด
มีลักษณะคล้ายต้นมะพร้าว ต้นหมาก และต้นตาลผสมกัน แต่มีขนาดเล็กกว่าต้นตาล ลำต้นเท่ากับต้นมะพร้าว มีกาบห่อหุ้ม ตามกาบรอบต้นจะมีหนามยาวแหลมคมน่าเกรงขาม เมื่อยามต้นชะโนดต้องลมจะมีเสียง วืดๆ หวือๆ ฟังแล้วน่าสะพรึงกลัวยิ่งนัก บริเวณด้านในของเกาะคำชะโนดมีบ่อน้ำศักดิ์สิทธิ์ หรือ ปล่องพญานาค ปรากฏอยู่

วังนาคินทร์ คำชะโนดแห่งนี้ ปรากฏตำนานลี้ลับ และเรื่องราวมหัศจรรย์มากมายให้กล่าวขาน ตามตำนานเล่าว่า พระอินทร์ให้พระยาสุทโธนาค มาตั้งบ้านเรือนอยู่ถิ่นนี้ซึ่งมีต้นชะโนดขึ้น และพระอินทร์ได้กำหนดไว้ว่าในหนึ่งเดือนเมื่อถึงข้างขึ้น ๑๕ วัน ให้พระยาสุทโธนาคกลายร่างเป็นมนุษย์ พระยาสุทโธนาคเมื่อกลายร่างเป็นมนุษย์จะมีชื่อเรียกว่า “เจ้าพ่อพระยาศรีสุทโธ” มีวังนาคินทร์ คำชะโนดเป็นถิ่นพำนัก ส่วนอีก ๑๕ วันในข้างแรม พระอินทร์กำหนดให้พระยาสุทโธนาคและบริวารกลายร่างเป็นนาค เมื่อพระยาสุทโธนาคกลายร่างเป็นนาค มีชื่อเรียกว่า “พระยานาคราชศรีสุทโธ” และให้อาศัยอยู่ในเมืองบาดาล ชาวบ้านที่ทำมากินอยู่ละแวกนั้น มักจะพบเห็นสิ่งมหัศจรรย์ในมิติลี้ลับอยู่เสมอ เช่น เห็นชาวเมืองชะโนดเที่ยวงานบุญบ้าง เห็นผู้หญิงไปยืมเครื่องมือทอผ้าจากชาวบ้านบ้าง หรือ บางครั้งชาวเมืองคำชะโนดจัดงานบุญประจำปี และว่าจ้างเอาภาพยนตร์เข้าไปฉายที่กลางเมืองคำชะโนดก็เคยมี เป็นที่กล่าวขานกันจนหน่วยฉายหนังเร่เมืองอุดรหวาดผวาไปตามๆ กัน หรือแม้เวลาที่เกิดน้ำท่วมใหญ่บริเวณรอบๆ ส่วนเกาะเมืองชะโนดก็ยกตัวลอยตัวขึ้นทั้งเกาะ น้ำจึงท่วมไม่ถึงตัวเกาะคำชะโนด ครั้นเมื่อเวลาน้ำลด ตัวเกาะก็จะลดลงเหมือนเดิมเป็นที่อัศจรรย์ยิ่ง

เขาว่ากันว่า ตรงนี้เป็นรอยต่อระหว่างเขตมนุษย์กับวังนาคินทร์
เพราะสะพานตรงนี้เชื่อมต่อกันไม่ได้
ความเชื่อส่วนบุคคล

ส่วนหลักทางวิทยาศาสตร์ ธรณีวิทยา อุทกศาสตร์ บวก พฤกษศาสตร์ ชีววิทยา ฯลฯ ก็ไปอีกอย่างนึง แล้วแต่จะจับมาอ้างอิง เนอะ....


​

 

​

ตำนานที่ ๒ สาวยืมฟืม

ก่อนปี พ.ศ.๒๕๐๐ มีสองสาวจากเมืองคำชะโนดมาขอยืมฟืม(อุปกรณ์ทอผ้า) จากชาวบ้านเมืองไพร ครั้งพอจะกลับก็ค่ำเสียก่อน จึงได้นอนพักค้างคืนกับชาวบ้าน พอตกเย็นาสองสาวจึงกลายร่างเป็นงูนอนอยู่ในตะเพียด(อุปกร์ดีดฝ้าย) จนรุ่งเช้าทั้งสองจึงได้ขอลากลับไปทางบ่อน้ำใกล้หมู่บ้าน อีก ๗ วันต่อมาก็ได้นำฟืมมาส่งชาวบ้าน พร้อมเดินทางหายไปทางบ่อน้ำเช่นเคย ซึ่งเชื่อว่าเปนทางขึ้น - ลง เชื่อมต่อของเมืองพญานาค

.​

 

​

ผีจ้างหนัง

เรื่องเกิดขึ้นในราวเดือนมกราคม พ.ศ.๒๕๓๒ มีคนมาว่าจ้างหนังเร่ไปฉายที่บ้านวังทอง อำเภอบ้านดุง ห่างจากตัวเมืองอุดรธานีประมาณ ๑๐๐ กิโลเมตร โดยค่าจ้างตกลงกันไว้ที่ ๔,๐๐๐ บาท มีหนังฉาย ๓ - ๔ เรื่อง แต่มีข้อตกลงกันว่า ให้ฉาย ๓ ทุ่มถึงแค่ตี ๔ เท่านั้น ห้ามฉายถึงสว่าง พอตี ๔ ให้รีบเก็บข้าวของออกจากสถานที่ฉาย ซึ่งทางเจ้าของหนังเร่ไม่ได้ทักท้วงอะไร เพราะเห็นว่าเป็นความต้องการของผู้มาว่าจ้าง ทางเจ้าของก็ส่งให้เจ้าหน้าที่ไปตามวันและเวลาที่ได้นัดหมาย หนังเริ่มฉายตั้งแต่ ๓ ทุ่ม ในตอนหัวค่ำไม่เห็นผู้คน ก็ยังสงสัยว่าหายไปไหนกันหมด แต่พอ ๓ ทุ่ม ก็มีคนมาเป็นจำนวนมาก และที่แปลกคือผู้หญิงที่นุ่งขาวห่มขาวจะนั่งอยู่ด้านหนึ่ง ส่วนผู้ชายใส่เสื้อผ้าสีดำจะนั่งอีกข้างหนึ่ง และคนทั้งหมดก็นั่งกันสงบเงียบเรียบร้อยเหมือนจะไม่เคลื่อนไหวตัว และที่ยิ่งกว่านั้นคือไม่ว่าจะฉายหนังอะไร ก็ไม่มีการส่งเสียงหรือแสดงความรู้สึกเหมือนกับฉายหนังกลางแปลงทั่วๆ ไป ฉายหนังบู๊ก็เฉย ฉายหนักตลกก็เฉย คนเราอย่างน้อยถึงเป็นคนจริงจังยังไงก็ต้องแสดงออกมาบ้างว่าชอบหรือไม่ชอบ แต่นี่กลับอยู่ในอาการสงบ ที่น่าสังเกตอีกอย่างคือปกติเวลามีการฉายหนังกลางแปลงในต่างจังหวัดก็เหมือนกับมีงานเทศกาลสร้างความคลึกคลื้นให้คนในหมู่บ้านเป็นอย่างมาก ร้านค้า ร้านอาหาร ต่างพากันมาเปิดเพื่อซื้อขายกันมากมาย งานนี้กลับไม่มีเลย บรรยากาศโดยรอบดูเย็นยะเยือกไปหมด พอถึงตี ๔ มีคนมาบอกว่าให้เก็บข้าวของไปได้แล้ว อีกทั้งยังสั่งว่าเมื่อเก็บข้าวของเสร็จแล้ว ห้ามเหลียวหลังกลับมาดูเด็ดขาด พอทางเจ้าหน้าที่เก็บของและจัดการทุกอย่างเรียบร้อยก็ออกเดินทางออกจากที่ทำการฉายหนัง แต่ก็เอะใจในคำสั่งเลยหันกลับไปดูเท่านั่นแหล่ะพวกคนดูไม่รู้หายไปไหนกันหมด หายไปอย่างรวดเร็ว ทำเอาต่างฉงนสงสัยอีกทั้งพื้นที่ตรงนั้นกลับเป็นป่าทึบที่แม้ที่ๆ จะเอาจอหนังขึงยังแทบจะไม่มี พอขับรถมาถึงหมู่บ้านวังทองอตนเช้าก็แวะซื้อของที่ร้านค้า ชาวบ้านเลยถามว่าไปฉายหนังที่ไหนมา เจ้าหน้าที่ก็บอกว่าฉายในหมู่บ้านวังทอง แต่ชาวบ้านกลับยืนยันว่าไม่มีหนังฉายในหมู่บ้านเลย แม้กระทั่งเสียงยังไม่ได้ยินเรื่องก็เลยยุ่งว่าเมื่อคืนไปฉายหนังที่ไหนมา ในที่สุดเมื่อสอบถามกันจนเป็นที่เข้าใจ ไปฉายที่ในดงคำชะโนด ซึ่งเป็นสถานที่ลี้ลับที่ชาวบ้านเชื่อว่าเป็นเมืองพญานาค มีภูตผีปีศาจสิงสถิตอยู่ ซึ่งอยู่ใกล้ๆ กับหมู่บ้านวังทองนี่เอง ก็เลยเชื่อว่า ถูกผีจ้างไปฉายหนังจริงอย่างที่ชาวบ้านว่า

.​

 

ตอนเข้าไปที่เกาะคำชะโนด อากาศในนั้นเย็นสบาย แต่กลิ่นค้างคาวแรงมาก ต่างคนต่างเดินไปไหว้ตามอัธยาศัย

สร้อยฟ้าฯ เดินมาช้า กลุ่มที่เขากำลังถวายพานที่ศาลมีผู้กล่าวนำถวายกำลังเริ่มทำพิธี เดินมาถึงพอดีได้ถวายเลย แต่ด้วยคนเยอะจึงอยู่รอบๆ นอกของศาล พอกล่าวคำถวายจบ ต่างคนต่างนำพานไหว้ไปถวายในศาล แต่เนื่องจากอยู่รอบนอกได้เข้าไปทีหลังคนอื่น จึงได้ถวายหลังสุด แต่คนที่รอกล่าวคำถวายรอบต่อไปก็กรูกันเข้ามาจองที่นั่งในศาล จึงทำให้ถูกบล็อกติดแหงกอยู่หน้ารูปปั้นพ่อปู่กับแม่ย่า ออกไม่ได้ ผู้กล่าวคำถวายก็เริ่มพิธีอีกรอบ จึงได้ถวายพานไปสองรอบ...

.​

 

​

 

พ่อปู่​

 

แม่ย่า​

 

​

 

​

 

​

 

​

 

​

 

​

 

​

 

​

 

​

ภายในตัวเกาะ มีพื้นที่สะพานทางเดินทำไว้ให้เดินไม่ไกลมาก เดินวนรอบนิดเดียวก็จบทาง ถ้าใครเดินออกนอกสะพานทางทางเดินระวังจมลงข้างล่างเพราะพื้นดินเป็นคล้ายๆ ป่าพลุมีเศษซากใบไม้ที่เกาะยึดด้วยรากของต้นชะโนดส่วนด้านล่างเป็นน้ำ สะพานทางเดินอีกด้านหนึ่งเป็นบ่อน้ำศักดิ์สิทธิ์ ไปยืนอธิษฐานหายโรคหายภัย ใช้น้ำปะพรมหัว ลูบหน้า แล้วเดินกลับออกมา

 

​