เรื่องของศีล

ย่อ มาให้อ่านครัฟ เพราะเห็นว่าดี
จาก http://84000.org/tipitaka/book/bookpn02.html

ศีล ๕ ข้อ คือ<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-comfficeffice" /><o></o>

๑. ปาณาติปาตา เวรมณี งดเว้นจากการทำชีวิตสัตว์ให้ตกล่วงไป<o></o>

๒. อทินนาทานา เวรมณี งดเว้นจากการถือเอาของที่เจ้าของมิได้ให้<o></o>

๓. กาเมสุ มิจฉาจารา เวรมณี งดเว้นจากการประพฤติผิดในกาม<o></o>

๔. มุสาวาทา เวรมณี งดเว้นจากการกล่าวเท็จ<o></o>

๕. สุราเมรยมัชชปมาทัฏฐานา เวรมณี งดเว้นจากการดื่มสุราและเมรัย <o></o>

อันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท<o></o>

<o> </o>

องค์ของศีล <o></o>

<o> </o>

ศีลข้อ ๑ มีองค์ ๕ คือ<o></o>

๑. <SUP>*</SUP>ปาโณ สัตว์มีชีวิต<o></o>

๒. ปาณสญฺญิตา รู้ว่าสัตว์มีชีวิต<o></o>

๓. วธกจิตฺตํ จิตคิดจะฆ่า<o></o>

๔. อุปกฺกโม เพียรเพื่อจะฆ่า<o></o>

๕. เตน มรณํ สัตว์ตายด้วยความเพียรนั้น<o></o>

------------------------------------------------------<o></o>

<SUP>*</SUP> อรรถกถาบางแห่งใช้ว่า ปรปาโณ คือสัตว์อื่นที่มีชีวิต มิได้หมายถึงตัวเอง เพราะฉะนั้น<o></o>

การฆ่าตัวเองจึงไม่ล่วงกรรมบถ เพราะไม่ครบองค์ของศีลข้อนี้<o></o>

<o> </o>

ศีลข้อ ๒ มีองค์ ๕ คือ<o></o>

๑. ปรปริคฺคหิตํ ของมีเจ้าของหวงแหน<o></o>

๒. ปรปริคฺคหิตสญฺญิตา รู้ว่ามีเจ้าของหวงแหน<o></o>

๓. เถยฺยจิตฺตํ จิตคิดจะลัก ( ทั้งโดยคิดลักเอง หรือใช้ให้ผู้อื่นลักแทน )<o></o>

๔. อุปกฺกโม เพียรเพื่อจะลัก<o></o>

๕. เตน หรณํ นำของมาด้วยความเพียรนั้น<o></o>

<o> </o>



ศีลข้อ ๓ มีองค์ ๔ คือ<o></o></PRE>

๑. อคมนียวตฺถุ วัตถุที่ไม่ควรถึง (คือชาย หรือหญิงที่มีเจ้าของ หรือมีผู้คุ้มครองดูแลรักษา)<o></o></PRE>

๒. ตสฺมึ เสวนจิตตํ จิตคิดจะเสพในวัตถุนั้น<o></o></PRE>

๓. เสวนปฺปโยโค พยายามที่จะเสพ<o></o></PRE>

๔. มคฺเคน มคฺคปฺปฏิปตฺติ อธิวาสนํ ทำมรรคต่อมรรคให้ถึงกัน

<o></o></PRE>

ศีลข้อ ๔ มีองค์ ๔ คือ<o></o></PRE>

๑. อตถํ วตฺถุ เรื่องไม่จริง<o></o></PRE>

๒. วิสํวาทนจิตฺตํ จิตคิดจะพูดให้ผิด<o></o></PRE>

๓. ตชฺโช วายาโม พยายามพูดออกไป<o></o></PRE>

๔. ปรสฺส ตทตฺถวิชานนํ คนอื่นเข้าใจเนื้อความนั้น<o></o></PRE>

<o> </o></PRE>

ศีลข้อ ๕ มีองค์ ๔ คือ<o></o></PRE>

๑. มทนียํ ของทำให้เมามีสุราเป็นต้น<o></o></PRE>

๒. ปาตุกมฺยตาจิตฺตํ จิตใคร่จะดื่ม<o></o></PRE>

๓. ตชฺโช วายาโม พยายามดื่ม<o></o></PRE>

๔. ปีตปฺปเวสนํ ดื่มให้ไหลล่วงลำคอเข้าไป<o></o></PRE>

<o> </o></PRE>

ศีลทั้ง ๕ ข้อนี้ เมื่อผู้ใดล่วงเข้า ถือว่าล่วงกรรมบถมีโทษมาก จัดเป็นเวร คือก่อให้<o></o></PRE>

เกิดผลร้ายทั้งในปัจจุบัน และอนาคต<o></o></PRE>

<o> </o></PRE>

เพราะฉะนั้นจึงควรเว้นสิ่งที่มีเวรมีโทษเสีย<o></o></PRE>

<o> </o></PRE>

เพราะเหตุที่ ศีล มีความหมายว่า ปกติ คือปกติของกาย วาจา ใจ ศีลจึงมี <SUP>*</SUP> ๓ อย่าง<o></o></PRE>

คือ กุศลศีล อกุศลศีล และอัพยากตศีล<o></o></PRE>

<SUP>*</SUP>ขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรค ญาณกถา ข้อ ๘๙<o></o>
​

<o> </o></PRE>

ปกติของกาย วาจา ใจ ที่เป็นกุศล มีกุศลจิตเป็นเหตุให้เกิด ชื่อว่า กุศลศีล<o></o></PRE>

ปกติของกาย วาจา ใจ ที่เป็นอกุศล มีอกุศลจิตเป็นเหตุให้เกิด ชื่อว่า อกุศลศีล<o></o></PRE>

ปกติของกาย วาจา ใจ ที่มิใช่กุศล และอกุศล มิได้มีกุศลจิต หรืออกุศลจิตเป็นเหตุให้เกิด <o></o></PRE>

หากมีอัพยากตจิต คือ กิริยาจิตเป็นเหตุให้เกิด ชื่อว่า อัพยากตศีล

<o></o></PRE>

ปาปชน มีอกุศลศีลเป็นส่วนมาก มีกุศลศีลเป็นส่วนน้อย<o></o></PRE>

กัลยาณชน มีกุศลศีลเป็นส่วนมาก มีอกุศลศีลเป็นส่วนน้อย<o></o></PRE>

พระอริยบุคคลที่ยังเป็นเสกขบุคคล ๓ จำพวก คือพระโสดาบัน พระสกทาคามี และพระ<o></o></PRE>

อนาคามี มีกุศลศีลเพียงอย่างเดียว เพราะท่านเป็นผู้มีศีลบริบูรณ์แล้ว<o></o></PRE>

พระอริยบุคคลที่เป็นอเสกขบุคคล คือพระอรหันต์มีอัพยากตศีลเพียงอย่างเดียว

<o></o></PRE>

ใน กิมัตถิยสูตร อังคุตตรนิกาย ทสกนิบาต ข้อ ๑ พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า <o></o></PRE>

ทรงแสดงอานิสงส์ของศีลที่เป็นกุศล คือ กุศลศีล ที่มีกุศลจิตเป็นสมุฏฐาน แก่ท่านพระอานนท์ไว้ ๑๐ <o></o></PRE>

ประการ คือ<o></o></PRE>

๑. ศีลที่เป็นกุศลมีอวิปปฏิสาร คือความไม่เดือดร้อนใจเป็นผล เป็นอานิสงส์<o></o></PRE>

๒. ความไม่เดือดร้อนใจมีความปราโมทย์เป็นผล เป็นอานิสงส์<o></o></PRE>

๓. ความปราโมทย์มีปีติเป็นผล เป็นอานิสงส์<o></o></PRE>

๔. ปีติมีปัสสัทธิ คือความสงบใจเป็นผล เป็นอานิสงส์<o></o></PRE>

๕. ปัสสัทธิ มีสุข คือความสุขใจเป็นผล เป็นอานิสงส์<o></o></PRE>

๖. สุขมีสมาธิเป็นผล เป็นอานิสงส์<o></o></PRE>

๗. สมาธิมียถาภูตญาณทัสสนะ คือความเห็นด้วยญาณตามความเป็นจริงเป็นผล เป็นอานิสงส์<o></o></PRE>

๘. ยถาภูตญาณทัสสนะ มีนิพพิทาวิราคะ คือความหน่ายความคลายเป็นผล เป็นอานิสงส์<o></o></PRE>

๙. นิพพิทาวิราคะ มีวิมุตติญาณทัสสนะ คือความเห็นด้วยญาณเป็นเครื่องหลุดพ้นเป็นผล <o></o></PRE>

เป็นอานิสงส์<o></o></PRE>

๑๐. ศีลที่เป็นกุศลย่อมถึงอรหันต์โดยลำดับ ด้วยประการฉะนี้<o></o></PRE>

<o> </o></PRE>

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงไว้ในมหาปรินิพพานสูตรทีฆนิกาย มหาวรรค ว่า <o></o></PRE>

ผู้มีศีลย่อมได้รับอานิสงส์ ๕ ประการ คือ<o></o></PRE>

๑. ย่อมได้รับโภคทรัพย์ใหญ่ เพราะความไม่ประมาทเป็นเหตุ ( ดังที่พระท่านแสดง<o></o></PRE>

อานิสงส์ของศีลในเวลาให้ศีลว่า สีเลน โภคสมปทา )<o></o></PRE>

๒. เกียรติศัพท์อันงามของผู้มีศีล ย่อมฟุ้งขจรไปไกล<o></o></PRE>

๓. ผู้มีศีลเข้าไปสู่สมาคมใดๆ ย่อมเข้าไปอย่างองอาจไม่เก้อเขิน<o></o></PRE>

๔. ผู้มีศีลย่อมไม่หลงทำกาละ ( คือไม่หลงในเวลาตาย )<o></o></PRE>

๕. ผู้มีศีล ตายแล้วย่อมเข้าถึงสุคติโลกสวรรค์ ( สีเลน สุคตึ ยนฺติ )<o></o></PRE><o> </o>