แบบทดสอบความมี วิปัสสนาญาณ 16 ข้อ

ข้อความจาก หนังสือ ถึงโสดาบันในชาตินี้
กล่าวว่า วิปัสสนาญาณ 16 ข้อ ที่ควรพิจารณา ว่าบังเกิดขึ้นแล้วหรือยัง
1. ญาณกำหนดแยกรูป นาม (นามรูปปริจเฉทญาณ)
2. ญาณกำหนดจับปัจจัยแห่งรูปนาม (ปัจจัยปริคคหญาณ)
3. ญาณพิจารณารูปนามตามไตรลักษณ์(สัมมสนญาณ)
4. ญาณเห็นการเกิดดับ(อุทยัพพยญาณ)
5. ญาณห็นความดับเด่นชัด (ภังคญาณ)
6. ญาณเห็นสังขารเป็นของน่ากลัว (ภยตูปัฏฐานญาณ)
7. ญาณคำนึงเห็นโทษ (อาทีนวญาณ)
8. ญาณคำนึงเห็นความเบื่อหน่าย(นิพพิทาญาณ)
9. ญาณที่ปราถนาไปให้พ้น (มุญจิตุกัมยตาญาณ)
10. ญาณทบทวนหาทางพ้น (ปฏิสังขาญาณ)
11. ญาณวางใจเป็นกลางต่อสังขาร (สังขารุเปกขาญาณ)
12. ญาณน้อมไปสู่การหยั่งรู้อริยสัจ(สัจจานุโลมิกญาณ)
13. ญาณครอบโคตรหรือหัวต่อที่ข้ามพ้นภาวะปุถุชน(โคตรภูญาณ)
14. ญาณในอริยมรรค (มัคคญาณ)
15. ญาณในอริยผล (ผลญาณ)
16. ญาณทบทวนกิเลสที่ละได้และกิเลสที่เหลือ(ปัจจเวกขณญาณ)

 

พิจารณา กาย เวทนา จิต ธรรม
กาย พิจารณาคือ จิต มองกาย การเคลื่อนไหวของกาย ความทนไม่ได้ของกาย การเปลี่ยนแปลงของกาย แม้อริยาบทเล็กน้อย กายก็ตั้งอยู่ได้ไม่นาน หากฝืนให้กายตั้งอยู่ ทุกข์ก็จะเกิด เมื่อกายมีการเปลี่ยนแปลงไป ทุกข์ก็ดับ จิตดวงเก่าก็ดับ เมื่อเปลี่ยนเป็นอริยาบทใหม่ ตั้งอยู่ได้สักพัก ทุกข์ก็เกิด ก็ต้องเปลี่ยนแปลงไปเรื่อย ดังนั้นจึงมองเห็นว่า แม้กายก็ไม่เที่ยง ไม่ใช่ตัวตนของเราเลย ไม่สามารถตั้ง หรือบังคับให้เป็นไปตามความต้องการของเราได้
เวทนา หากนั่งกรรมฐานแล้วมีเวทนา ไม่ว่าสุข หรือทุกข์ จิตดวงที่เกิดซึ่งอาจจะเป็นสุข หรือทุกข์ก็ตามแต่ เกิดขึ้นได้สักพัก ก็ดับไป ไม่สามารถตั้งอยู่ได้นาน ไม่สามารถบังคับให้ตั้งอยู่ได้
จิต จิตเกิดดับตลอดเวลา จิตดวงเก่าดับ ดวงใหม่เกิด ดวงหนึ่งร้องเพลง ดับไป ดวงใหม่บ่นพึมพัมก็เกิดขึ้น เกิดดับตลอดเวลา ขึ้นอยู่กับว่าอายตนะ หรือสัญญาใดเกิดขึ้น จิตดวงเดิมเป็นพุทธะ เพียงแต่ถูกห่อหุ้มพันธนาการด้วยกิเลสมากมายนับล้านชาติ สัญญาเก่ามีมากมาย ตามพิจารณาไป จะเห็นการเกิดดับของจิตแต่ละดวงอย่างชัดเจน แม้กระทั่งกลางคืน กลางวัน จิตไม่หยุดเลย
ธรรม พิจารณาสภาวะธรรมที่เกิดขึ้น ธรรมใดเกิดขึ้น ณ ปัจจุบันขณะนี้ พิจารณาโดยใช้ภูมิธรรมที่เรามีอยู่ พิจารณาเป็นกฏไตรลักษณ์ พิจารณาให้เห็นถึงโทษของขันธ์ 5 ทุกอย่างในทางพระพุทธศาสนา ไม่ใช่เรื่องบังเอิญ เป็นตรรกะ มีเหตุ-ผลของมันทุกอย่าง กฏแห่งกรรม ผลกรรมที่เราได้รับในชาตินี้ในปัจจุบันขณะนี้ มีความยุติธรมที่สุดแล้ว หากเราศีลคลุมใจ มีสมาธิที่แน่วแน่ แล้วยกจิตสู่การพิจารณาวิปัสสนาญาณ ความหลุดพ้นคงเป็นไปได้ไม่ยาก....ขอเป็นกำลังให้ตัวข้าพเจ้าเองและทุกๆท่านที่ปราถนาความหลุดพ้นทุกท่านนะค่ะ เชื่อว่าพระนิพพานพร้อมและคงไม่ยากเกินไปนัก หากเรายึดมั่นในพระรัตนตรัย ปฏิบัติตามหลักธรรมคำสอนของพระพุทธองค์ ซึ่งไม่ความชัดเจนและบริบูรณ์ที่สุดแล้ว ไม่ว่ายุคสมัยใน ธรรมก็ย่อมคุ้มครองผู้ปฏิบัติธรรมเสมอค่ะ...ขอให้เจริญในธรรมทุกๆท่านค่ะ

 

เอาข้อ 13 ข้อเดียวก็พอครับ เพราะทีเหลือคือญานสนับสนุนข้อนี้ครับ

 

อาการ แต่ละญาณ รวมทั้งอารมณ์ และการปฏิบัติจะไม่เหมือนกันเลย

 

ช่วยอธิบายความหมายหน่อยครับ

 

แต่ก่อนตอนผมฝึกวิปัสสนากรรมฐาน พระวิปัสสนาจารย์บอกว่า เรียนไว้ให้รู้ไว้ แต่ตอนปฏิบัติจริงให้วางไว้ก่อน....ไม่งั้นมันจะเป็นพะวง....

โสฬสญาน นี่ พระวิปัสสนาจารย์ ต้องท่องกันเลยนะครับนี่...

 

ปฏิบัติญาน 11 สังขารุเบขาญานได้คล่อง ได้ถูกส่วนดี ก็ไม่ต้องพึ่งครูบาอาจารย์แล้วครับ รอมรรคปหานได้เลยถ้ามรรคสามคีก็เป็นพระโสดาบันอย่างน้อย

 

ญาณที่12 อนุโลมญาณ เป็นญาณที่แก่กล้า จะรวบรวมกำลังลง
โพธิปักขิยธรรม 37 ประการ ฝ่ายกุศลธรรมที่มีกำลังแก่กล้า เรียกว่า มัคคสมังคี สติปัฏฐาน4 สัมมัปปธาน4 อิทธิบาท4 อินทรีย์5 พละ5 โพชฌงค์7 องค์แห่งปัญญาที่จะเข้าหาเครื่องตรัสรู้ เมื่อรวบรวมได้และมีกำลังแก่กล้า
ก็จะขึ้นโครตภูญาณ ญาณที่ทำลายโครตปุถุชน ก้าวเข้าสู่โลกุตตระธรรม
ซึ่งเป็นปัจจัตตัง เวทิตัพโพ วิญญูหิติ รู้เฉพาะตัว รู้ว่าเราเกิดใหม่เท่านั้นเอง
ไม่ใช่คนเก่าแล้ว

หลวงปู่มั่น กล่าวว่า

กระทำพิจารณาสติให้เป็นสติปัฏฐาน เพราะสติมาที่เคยเป็นสมถะกัมมัฏฐาน
น้อมตรึกนำสู่ความสงบตามภาวะสงบกายสงบใจ เกิดวิเวกส่งต่อให้ใจเกิดวิปัสสนา เข้าสู่ภวังค์ เป็นภวังค์บาท สงบเงียบจวนจะสุดภวังค์ สติปัฏฐานที่เป็นตัวนำทางจึงเกิดขึ้นตัดกระแสภวังค์ เป็นตื่นในภวังค์ ย้อนถอยคืนมาตั้งสงบเป็นเอกัคคตาจิตที่ศูนย์กลางภวังค์ พร้อมครบองค์ปฐมฌาน มีองค์ 5 ผู้ปฏิบัติได้ฌานนี้แล้วจะต้องเจริญสติปัฏฐานต่อให้สติปัฏฐานเจริญขึ้นในที่เดิมที่เดียว ฌานนี้เป็นฌานพุทธเกิดในสติปัฏฐานเป็นทางเดียวไม่เข้าต่อ ทุติยฌาน หรืออรูปฌาน

พิจารณากายในกาย พอกายในดับ กายเดิมจะชัดแจ้ง ตามเห็นเวทนาในเวทนา พอเวทนาในดับ จิตจะวางภายในกายและเวทนาในเวทนา เป็นจิตสงบเข้าสู่ภวังค์เข้าสู่รูปฌานเป็นปฐมฌาน ยืนอยู่ที่เวทนาเดิม เป็นเอกัคตาจิต เป็นการตามเห็นจิตในจิต ตลอดครบถ้วน แล้วจิตในจิตก็ดับเป็นจิตรวมใหญ่เข้าถึงจิตเดิม เข้าถึงฐีติภูตัง เป็นจิตตาธิปติอิทธิบาท เป็นบาทเข้าสู่จิตเดิม ฌานนี้เป็นฌานพุทธที่พระพุทธเจ้าค้นพบในวันตรัสรู้เป็นฌานโลกุตระ ฌานนี้เมื่อเข้าถึงแล้ว จะไม่มีกาลถอย เพราะเข้าแล้วจะมีขั้นตอนต่อเนื่องทันที

ขอให้เจริญในธรรม