โรคเลือดข้น(Polycythaemia Vera)

โรคเลือดข้น(Polycythaemia Vera)
​

#โรคเลือดข้น #PolycythaemiaVera #HealthyMe
โรคเลือดข้น (โพลีไซทีเมีย เวอรา Polycythaemia Vera) คือโรคที่มีเม็ดเลือดแดงปริมาณมากกว่าปกติ (มากกว่า 6.5 ล้านเซลล์/ลูกบาศก์มิลลิลิตร)
.
อาการของเลือดข้น
- ระยะเริ่มแรกไม่มีแสดงอาการ
- ระยะแสดงอาการ
วิงเวียน ปวดศีรษะ รู้สึกไม่สบายท้อง(ปวดท้องใต้ชายโครงขวา) ตาพร่า หน้าแดง(ผิวหนังทั่วไปเป็นสีแดงมากกว่าปกติ) อ่อนเพลีย ความดันโลหิตสูง เลือดกำเดาไหล ฟกช้ำ เจ็บหน้าอก หายใจเร็ว หายใจไม่สะดวก เมื่อนอนราบจะหายใจลำบาก อ่อนเพลีย คันตามผิวหนังโดยเฉพาะหลังอาบน้ำอุ่น มือเท้ามีสีแดงคล้ำ รู้สึกแน่นบริเวณใต้ชายโครงซ้าย (ม้ามโต)
.
ภาวะแทรกซ้อนจากเลือดข้น
ภาวะเลือดข้นหรือเลือดหนืดสามารถนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ ซึ่งเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ เช่น ส่งผลต่อระบบไหลเวียนโลหิต ทำให้เกิดลิ่มเลือด ซึ่งเป็นอันตรายต่อชีวิต มีความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน โรคลิ่มเลือดอุดกั้นในปอด ถ้าอุดตันที่หลอดเลือดหัวใจ อาจทำให้หัวใจวาย ภาวะม้ามโต ภาวะหลอดเลือดดำอุดตัน หรือโรคหลอดเลือดสมองได้(ใบหน้าเบี้ยว อ่อนแรง แขนขาชาหรืออ่อนแรงซีกเดียว พูดไม่ชัด พูดไม่ได้ พูดไม่รู้เรื่อง ระยะทีมีอาการต้องรักษาภายใน 3 ชม)มัยอีโลไฟโบรซิส (Myelofibrosis) ซึ่งเป็นภาวะที่ไขกระดูกทำงานลดลงไม่สามารถผลิตเซลล์เม็ดเลือดได้ตามปกติ โรคนี้อาจเปลี่ยนแปลงไปเป็นเซลล์มะเร็งในไขกระดูก มะเร็งเม็ดเลือดขาวเฉียบพลัน หรือลูคีเมีย (Leukemia) ได้ เป็นต้น ภาวะแทรกซ้อนเหล่านี้ อาจทำให้เสียชีวิตได้ก่อนวัยอันควร
.
เป็นโรคเลือดข้น ควรปฏิบัติตัวอย่างไร
- ดื่มน้ำในปริมาณที่เหมาะสม คำนวณได้จาก น้ำหนัก x 2.2 x 30/2 = ปริมาณน้ำ(มล.) (ระหว่างวันควรจิบน้ำเรื่อยๆ จะช่วยในการรักษาระดับความเข้มข้นของเลือด) ไม่ควรดื่มน้ำมากเกินไป เพราะเป็นการเพิ่มภาระให้กับไต
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอและหลากหลาย เพื่อช่วยกระตุ่นการไหลเวียนเลือดและลดความเสี่ยงของการเกิดลิ่มเลือด รวมถึงการยืดร่างกาย(เน้นการเหยีดขา หรือข้อเท้า) เพื่อให้เลือดไหลเวียนในร่างกายได้ดีขึ้น
- ดูแลบำรุงผิวให้ชุ่มชื้น(ทาโลชั่นหลังอาบน้ำทุกครั้ง)
- หลีกเลี่ยงมลพิษต่างๆ (เช่น ควันรถ ควันบุหรี่ เป็นต้น) ซึ่งมลพิษนี้จะมีผลต่อหลอดเลือดของผู้ป่วยทำให้แคบลง การสูดดมคาร์บอนมอนอกไซด์เป็นประจำทำให้ฮีโมโกลบินในเลือดจับกับคาร์บอนมอนอกไซด์แทนที่จะจับกับออกซิเจน ออกซิเจนในร่างกายต่ำ จึงเกิดภาวะเลือดข้นขึ้นได้
- หลีกเลี่ยงการอยู่ในท่าเดียวนานๆ ควรมั่นเปลี่ยนอิริยาบถ เพื่อให้เลือดไหลเวียนไม่ติดขัดและ ป้องกันกล้ามเนื้อเกร็งตัว
- หลีกเลี่ยงการอาบน้ำอุ่น เพื่อป้องกันการระคายเคืองของผิวและอาการคันตามผิวหนัง หากเกิดอาการคันสามารถทาครีมบำรุงหรือใช้ยาต้านฮีสตามีนได้ และไม่ควรเกาเพราะอาจทำให้เกิดแผลหรือเพิ่มความเสี่ยงต่อการติดเชื้อทางผิวหนัง
- ดูแลไม่ให้เกิดบาดแผล
- หลีกเลี่ยงสถานที่ที่ทำให้ร่างกายหนาวหรือร้อนมากเกินไป เพราะจะส่งผลต่อการไหลเวียนของเลือด
.
วิธีลดปัจจัยเสี่ยงต่าง ๆ
- การตรวจสุขภาพประจำปี (ตรวจเลือดซีบีซี)
- ออกกำลังกายอย่าสม่ำเสมอ
- เลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์
- หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่
- หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์
- ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยาชนิดต่างๆ
- ปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด
.
การรักษา
จุดมุ่งหมายคือเพื่อลดความหนืดของเลือดหรือ ลดจำนวนเซลล์เม็ดเลือดแดงที่ร่างกายผลิตออกมามากผิดปกติ และ ป้องกันการเกิดลิ่มเลือด รวมถึงภาวะแทรกซ้อนและบรรเทาอาการต่าง ๆ จากภาวะเลือดข้น (ปัจจุบันยังไม่มีวิธีรักษาให้หายขาด)
--------------------------------------------------------------------------------------
Credit: Healthy Me
https://www.facebook.com/Good.Healthy.Me/​