๕. เว้นอบายมุข

บันไดขั้นที่สามที่จะกรุยทางไปสู่ความสุข ที่นับว่า "สำคัญสุดยอด" ที่ต้องปฏิบัติให้ได้เด็ดขาด คือการละเว้นจาก "อบายมุข" หรือ "ทางแห่งความฉิบหาย" ให้ได้อย่างเด็ดขาด ถ้ายังละไม่ได้ หรือทำให้เบาบางไม่ได้ก็อย่าหมายเลยว่า จะได้พบความสุขกับเขาในชาตินี้

อบายมุข คือ ช่องทางแห่งความเสื่อม หรือเหตุแห่งความพินาศหรือฉิบหาย ใครก็ตามถ้าลุ่มหลงกับสิ่งเหล่านี้แล้ว นอกจากจะหาความสุขไม่พบแล้ว ยังจะต้องพบกับความพินาศล่มจม แม้ที่จะซุกหัวนอนก็ไม่มี และบางทีก็จะต้องตายด้วยคมอาวุธ

อบายมุข มี ๖ ประการ คือ

๑. เป็นคนขี้เหล้าเมายา

๒. เจ้าชู้ไม่เลือกลูกเขาเมียใคร

๓. ชอบเที่ยวเตร่ดูการเล่นเป็นนิจ

๔. ชอบเล่นการพนันขันต่อ

๕. ชอบคบคนชั่วเป็นมิตร

๖. เกียจคร้านการงาน

ผู้หวังความสุขอันไพบูลย์ จะต้องพยายามละเว้นทางฉิบหาย ๖ ทางนี้ให้ได้ แม้เลิกเด็ดขาดไม่ได้ ก็อย่าได้ส่องเสพเป็นประจำ แต่การไม่แตะต้องส้องเสพได้เลยจะเป็นการดีและปลอดภัย

เพราะขึ้นชื่อว่าอบายมุข ไม่ว่าประเภทใด มันย่อมจะมีเสน่ห์ ใครมั่วสุมกับมันแล้วมักจะเลิกละยาก ตกนรกทั้งเป็นกันมามากแล้ว ดังนั้น ผู้ที่ยังไม่เคยเสพก็อย่าได้ไปหัดทดลองเลย

วิธีที่จะปลอดภุยจากอบายมุขทั้งปวง ก็คือการงดเว้นอย่าคบหากับคนที่มั่วสุมอบายมุข ไม่ควรร่วมกินร่วมนอนหรือร่วมทางกับคนพวกนี้ เพราะการได้เห็นสถานอบายมุขบ่อย ๆ ก็ย่อมจะเกิดความเคยชิน หนักเข้าก็จะไม่รังเกียจจนถึงอาจจะหัดทดลองดู แล้วก็เลยตกเป็นทาสของมันไปในที่สุดจนเสียคนเสียอนาคตไปชั่วชีวิต

ทุกชีวิตเป็นสิ่งที่มีค่าสูงสุด ไม่ควรที่จะให้เสื่อมเสียไปกับสิ่งที่หาสาระไม่ได้ การได้เกิดมาเป็นคนทั้งที ถือว่าเป็นลาภอันประเสริฐสุด ควรที่จะแสวงหาสิ่งที่ดีงามเข้ามาพอกพูนให้ชีวิตมีความสุขมีสาระ และมีแก่นสารถึงที่สุด

ถ้าเราพ่ายแพ้แก่อบายมุข เราก็จะได้ชื่อว่า เลวกว่าสัตว์เสียอีก เพราะสัตว์ต่าง ๆ มันเสพอบายมุขไม่เป็น ผู้ที่ได้หลงลืมตัวไปแล้ว ก็ควรที่จะคิดกลับตัวกลับใจเสียเดี๋ยวนี้ ไม่มีสายเกินไปสำหรับผู้ที่คิดจะกลับตัว

เกิดมาเป็นคนทั้งทีควรจะมีความดีติดตัว เพื่อเพิ่มศักดิ์ศรีของความเป็นคนด้วยการทำประโยชน์ตน และประโยชน์ของผู้อื่นให้คุ้มค่าของการที่ได้เกิดมาเป็นคนกับเขาชาติหนึ่ง

http://www.dhammajak.net/book/sukha/sukha05.php