‘วันลอยกระทง’ ประเพณีที่อยู่คู่คนไทยมาช้านาน

อ๊ะ อ๊ะ อ๊ะ ลอยกระทงปีนี้มีคู่ลอยกันหรือยังจ๊ะ ว่าแต่เพื่อนๆ รู้หรือไม่ว่า “วันลอยกระทง” มีประวัติ และความเป็นมาอย่างไร เริ่มต้นขึ้นในสมัยใด และมีความสำคัญอย่างไรบ้าง ถ้าสงสัยอยู่.. วันนี้ “เดลินิวส์ออนไลน์” มีคำตอบให้จ้า

ลอยกระทง ประเพณีที่มีมาแต่โบราณ ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 12 ของทุกปี ปีนี้ตรงกับวันที่ 11 พ.ย. 62 ปัจจุบันประเพณีลอยกระทงได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก แต่ละพื้นที่จะจัดงานอย่างยิ่งใหญ่ โดยจะมีความเชื่อแตกต่างกันออกไปในแต่ละพื้นที่ อาทิ ลอยกระทงเพื่อขอขมาพระแม่คงคาที่ล่วงเกินโดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์ ลอยทุกข์ลอยโศกโรคภัยต่างๆ ให้ลอยไปกับกระทง เป็นต้น



ประเพณีลอยกระทง แม้จะไม่มีปรากฏหลักฐาน ชัดเจนว่าเริ่มต้นในสมัยไหน แต่เท่าที่ปรากฏกล่าวได้ว่ามีมาตั้งแต่สุโขทัยเป็นราชธานี พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงสันนิษฐานว่า เดิมทีเดียวเป็นพิธีของพราหมณ์ กระทำเพื่อบูชาพระผู้เป็นเจ้าทั้งสาม คือ พระอิศวร พระนารายณ์ และพระพรหม ต่อมาได้ถือตามแนวทางพระพุทธศาสนา มีการชักโคมเพื่อบูชาพระบรมสารีริกธาตุพระจุฬามณีในชั้นดาวดึงส์ และลอยโคมเพื่อบูชารอยพระพุทธบาท ซึ่งประดิษฐาน ณ หาดทรายแม่น้ำนัมมทา ในสมัยสุโขทัย นางนพมาศพระสนมของพระร่วงได้คิดทำกระทงถวาย เป็นรูปดอกบัวและรูปต่างๆให้ทรงลอยตามสายน้ำไหล

พระร่วงเจ้าทรงพอพระราชหฤทัยกระทงดอกบัวของนางนพมาศมาก จึงโปรดให้ถือเป็นเยี่ยงอย่าง และปฏิบัติสืบต่อกันมา จนถึงสมัยกรุงศรีอยุธยาและสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ ด้วยเหตุนี้ กระทงรูปดอกบัวจึงปรากฏมาจนทุกวันนี้ แต่เปลี่ยนชื่อเรียกว่า “ลอยกระทงประทีป” ครั้นถึงสมัยรัชกาลที่ 4 ได้ทรงตัดพิธีต่าง ๆ ที่เห็นว่าสิ้นเปลืองออก ต่อมาในรัชกาลที่ 5 และรัชกาลที่ 6 ได้ทรงฟื้นฟูพระราชพิธีนี้อีก ปัจจุบันนี้ การลอยพระประทีปของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงกระทำเป็นการส่วนพระองค์ตามพระราชอัธยาศัย แต่พิธีของชาวบ้านยังทำกันอยู่เป็นประจำตลอดมา



การลอยกระทง เป็นประเพณีที่อยู่คู่กับคนไทยมาช้านาน แต่สิ่งที่สำคัญอย่างยิ่งก็คือ เป็นการสร้างความสัมพันธ์อันดีของคนในครอบครัวและชุมชน ที่ร่วมกันจัดงานลอยกระทงขึ้น เพื่อให้รู้จักบุญคุณของน้ำ และดูแลรักษาทรัพยากรของประเทศให้ยั่งยืนสืบต่อไป.

ขอขอบคุณที่มา
https://www.dailynews.co.th/article/740417