กาลามสูตร 10 ประการ หลักแห่งความเชื่อที่พระพุทธองค์ทรงแสดงแก่ชาวกาลามะ

กาลามสูตร คือ พระสูตรที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงแก่ชาวกาลามะ หมู่บ้านเกสปุตติยนิคม แคว้นโกศล (เรียกอีกอย่างว่า เกสปุตติยสูตร หรือเกสปุตตสูตร ก็มี) กาลามสูตรเป็นหลักแห่งความเชื่อที่พระพุทธองค์ทรงวางไว้ให้แก่พุทธศาสนิกชน ไม่ให้เชื่อสิ่งใด ๆ อย่างงมงายโดยไม่ใช้ปัญญาพิจารณาให้เห็นจริงถึงคุณโทษหรือดีไม่ดีก่อนเชื่อ มีอยู่ 10 ประการ ได้แก่

มา อนุสฺสวเนน - อย่าเพิ่งเชื่อโดยฟังตามกันมา
มา ปรมฺปราย - อย่าเพิ่งเชื่อโดยถือว่าเป็นของเก่าเล่าสืบๆ กันมา
มา อิติกิราย - อย่าเพิ่งเชื่อเพราะข่าวเล่าลือ
มา ปิฏกสมฺปทาเนน - อย่าเพิ่งเชื่อโดยอ้างคัมภีร์หรือตำรา
มา ตกฺกเหตุ - อย่าเพิ่งเชื่อโดยคิดเดาเอาเอง
มา นยเหตุ - อย่าเพิ่งเชื่อโดยคิดคาดคะเนอนุมานเอา
มา อาการปริวิตกฺเกน - อย่าเพิ่งเชื่อโดยตรึกเอาตามอาการที่ปรากฏ
มา ทิฎฐินิชฺฌานกฺขนฺติยา - อย่าเพิ่งเชื่อเพราะเห็นว่าต้องกับความเห็นของตน
มา ภพฺพรูปตา - อย่าเพิ่งเชื่อว่าผู้พูดควรเชื่อได้
มา สมโณ โน ครูติ - อย่าเพิ่งเชื่อว่าผู้พูดนั้นเป็นครูของเรา

เมื่อใดสอบสวนจนรู้ได้ด้วยตนเองว่า..ธรรมเหล่านั้นเป็นอกุศลหรือมีโทษเมื่อนั้นพึงละเสีย และเมื่อใดสอบสวนจนรู้ได้ด้วยตนเองว่า..ธรรมเหล่านั้นเป็นกุศลหรือไม่มีโทษ เมื่อนั้นพึงถือปฏิบัติ

ปัจจุบันแนวคิดและหลักสูตรที่สอนให้คนมีเหตุผลไม่หลงเชื่องมงาย ในทำนองเดียวกับคำสอนของพระพุทธองค์เมื่อ 2500 ปีก่อน ได้รับการบรรจุเป็นวิชาบังคับว่าด้วยการสร้างทักษะการคิดหรือที่เรียกว่า "การคิดเชิงวิจารณ์" (Critical thinking) ไว้ในกระบวนการเรียนรู้ในมหาวิทยาลัยของประเทศพัฒนาแล้ว

โดย กาลามสูตร - วิกิพีเดีย

 

ควรวิเคราะห์พระสูตรนี้ด้วย ศรัทธาและปัญญา ที่เสมอกันนะครับ
และไม่ควรมีแนวคิด, ความเชื่อหรืออคติใดๆ มาชี้นำคำตอบก่อน
ด้วยปัญญาทางโลกของปุถุชนบางครั้งก็ยากที่จะตัดสินถูกผิดได้

ศรัทธามากเกิน เป็น งมงาย
ปัญญามากเกิน เป็น ปรามาส

ทุกเรื่องมองได้หลายแง่จึงควรพินิจพิจารณาให้ดีก่อนตัดสินว่า
สิ่งใดนั้นถูกหรือผิดประการใด มีเหตุผลใดรองรับบ้าง

เป็นเพียงความเห็นส่วนตัวนะครับ, หากไม่สอดคล้องกับความคิดเห็น
ท่านผู้ใด ผมขอรับผิดแต่เพียงผู้เดียว และขออโหสิกรรมไว้ล่วงหน้า
เพื่อมิให้กลายเป็นบาปติดตัวกันต่อไป

ขอเจริญในธรรมทุกท่านนะครับ

 

อือม... ควรจะแก้ในวิกินิดหนึ่งนะ

ทรงตรัสกับกาลามชน ไม่ได้ตรัสกับพระพุทธสาวก