เรื่องเด่น ขมวดท้ายเป็นไปนิพพานได้ทุกกอง(พระอาจารย์เล็ก สุธมฺมปญฺโญ)

ขมวดท้ายเป็นไปพระนิพพานได้ทุกกอง

ถาม : มาฝึกกสิณตอนนี้รู้สึกว่าจะสายไปหรือเปล่า ?
ตอบ : ไม่มีคำว่าสาย พร้อมจะเริ่มเมื่อไรก็เอาเลย การปฏิบัติทุกอย่างลงมือเมื่อไรก็เป็นคุณแก่ตัวเมื่อนั้น

ถาม : ถ้าเราตั้งใจปฏิบัติเพื่อการหลุดพ้น แล้วการที่มาเล่นกสิณนี่จะถูกทางไหมครับ ?
ตอบ : กรรมฐานทุกกองในกรรมฐาน ๔๐ หรือมหาสติปัฏฐานก็ตาม ถูกทางทั้งนั้น เพียงแต่ว่าเราจะขมวดปลายเป็นไหม ? เราเล่นกสิณพอถึงวาระสุดท้ายเราก็พิจารณาเป็นวิปัสสนาญาณว่า รูปภาพกสิณจริง ๆ ก็มีความไม่เที่ยง เปลี่ยนแปลงไปเรื่อย ๆ แรก ๆ ก็เป็นภาพของอุคหนิมิตคือ เป็นรูปกสิณตามนั้น หลังจากนั้นมาก็ค่อย ๆ เปลี่ยนไป จากสีเดิมก็เปลี่ยนไปเรื่อย ๆ กลายเป็นสีขาวจากสีขาวก็เจิดจ้าไป ถึงวาระสุดท้ายก็อธิษฐานให้มาก็ได้ให้ไปก็ได้ ไม่มีความเที่ยงแท้แน่นอนแม้แต่อย่างเดียว

ถ้าเราตั้งความปรารถนาว่าจะให้ดำรงอยู่ตลอดกาลสมัย เราก็ประกอบไปด้วยความทุกข์ แล้วในที่สุดแม้กระทั่งตัวเราเองที่เป็นผู้ทรงกสิณอยู่เราก็ตาย ภาพกสิณที่เราเห็นก็สลายตัวได้ วัตถุที่เราเอามาทำเป็นดวงกสิณ ก็สลายตัวได้ ไม่มีอะไรเหลืออยู่ ในเมื่อทุกสิ่งทุกอย่างไม่มีอะไรดำรงอยู่ได้ เกิดมาเมื่อไหร่ก็ต้องเจอกับสภาพเช่นนี้ มีความไม่เที่ยง มีความเป็นทุกข์ ไม่มีอะไรยึดถือมั่นหมายได้เป็นปกติ แล้วเราจะเกิดมาให้ทุกข์ทำไม ขมวดท้ายเป็นก็ไปพระนิพพานได้ทุกกอง เอากองไหนดีล่ะ ?

ถาม : เตโชกสิณนี่เขามองเปลวไฟหรือว่าเขามองแสงไฟครับ คือว่าหาอะไรมาครอบจนเป็นจุดเป็นแสง ?
ตอบ : ถ้าหากว่าเป็นกองไฟใหญ่สมัยก่อนเขาให้ใช้ผ้าตัดเป็นวงกลม แล้วก็วางให้ตรงกับกองไฟให้ลักษณะเป็นวงกลมไว้ สนใจแต่สภาพของไฟในวงกลมนั้น จะเป็นแสงอย่างไร มีสีอย่างไร มีขีดอย่างไร มีเส้นอย่างไรไม่เอา เอาแค่ว่าเป็นแสงไฟเท่านั้น

แต่ถ้าหากว่าเราเพ่งเทียนหรือเพ่งตะเกียง ก็ให้จำลักษณะของดวงไฟเอาไว้เท่านั้น เปลวไฟจะมีลักษณะอย่างไร ขอบจะเป็นอย่างไร สีสรรจะเป็นอย่างไร ไม่ต้องไปใส่ใจ จำเฉพาะดวงไฟเท่านั้น พอคล่องตัวมาก ๆ แล้วอะไรก็ได้

สมัยที่ทำอยู่เด็ก ๆ นี่โอ๊ย….สนุกมากเลยเพราะว่าบ้านอยู่ต่างจังหวัด ไฟฟ้าไม่มี ก็เอาตะเกียงไปจุดในมุ้ง ถ้าจุดตะเกียงโดยไม่มีเหตุผล เจอไม้เรียวแน่ ๆ เพราะว่าเปลืองน้ำมัน ก็เอาหนังสือมากาง นั่งตัวตรงแหน็วเลย แต่ตาไม่ได้ดูหนังสือหรอก ดูตะเกียงแล้วก็จำภาพเอา แล้วถึงเวลาต้องไปทำหน้าที่หุงข้าว ไฟทั้งเตาก็เป็นดวงกสิณของเราได้ ถ้าหากว่าจับคล่องตัวแล้วไม่มีปัญหาอะไรเลย ใช้ได้ทุกอย่าง

สนทนากับพระอาจารย์เล็ก สุธมฺมปญฺโญ
เดือนมีนาคม ๒๕๔๕ ณ บ้านอนุสาวรีย์ฯ

ที่มา วัดท่าขนุน