ข้อคิด จากพระ บ้านนอก เรื่อง ศีลเกิดก่อนธรรม หรือ ธรรมเกิดก่อนศีล

ศีลเกิดก่อนธรรม หรือ ธรรมเกิดก่อนศีล

โอวาทธรรมจากพระอาจารย์ต่างๆนั้นอาจจะมีการแตกต่างกัน ที่มีความแตกต่างกันนั้นหาใช่เพราะมีเจตนาแตกต่าง เพียงแต่ละท่านพยายามสะท้อนแง่คิดเพื่อสะกิดใจในแต่ละด้าน เป็นการมองต่างมุม เมื่อผู้ฟังได้ปฏิบัติตาม จนเข้าถึงภาวะธรรมอันแท้จริงแล้ว จะมองเห็นจุดเชื่อมโยงกันในวาทะคำสอนนั้นๆอย่างน่าอัศจรรย์

จุดสังเกตุ

1.ศีลทำให้เกิดธรรม
2.เมื่อคนมีธรรมจึงมีศีล

ทั้งสองข้อนั้น หากผู้ที่ศึกษาเพียงแค่คิดวิเคราะห์ โดยที่ไม่ได้กลืนกินตามแนวทางใดแนวทางหนึ่งเลย จะต้องมานั่งถกเยงกันจนตารายเป็นแน่

แท้ที่จริงแล้ว ทั้งสองคือสิ่งเดียวกัน เพียงแต่ พู้ที่ถ่ายทอดธรรมะนี้จะสามารถเข้าถึงภูมิจิตของผู้ที่จะฟังธรรมได้มากน้อยเพียงใดเท่านั้น

มีบางท่าน มีความวุ่นวายใจอันเกิดจาการไม่มีขอบเขตของการดำเนินชีวิต จึงต้องเดือดร้อนใจอยู่เนืองนิจ เมื่อได้รับคำสั่งสอน ว่า จงมีศีล ที่ท่านเป็นแบบนี้มีทุกข์แบบนี้นั้นก็เพราะท่านไม่มีขอบเขตให้กับตนเอง ไม่มีวินัยให้กับตัวเอง

เพียงเท่านั้น เขาผู้นั้นอาจจะตื่นจากหลับ รีบปฏิบัติตามข้อห้าม เพียงเพื่อต้องการพ้นภัยจากความอับจน และทุกข์ที่แผดเผาใจ

เมื่อเขาปฏิบัติอย่างตั้งใจนั้น เขาเข้าเสพอารมณ์ธรรมที่เกิดแต่การปฏิบัติได้เมื่อใดเมื่อนั้นเขาก็จะพบศีลแท้อันปราณีตเยือกเย็นอิ่มเอิม

แต่ คนประเภทนี้ เขาต้องเคยฟังธรรมมาบ้างสร้างความดีมาบ้าง คือ เขาต้องมีคุณธรรมอยู่ในใจเขามาบ้างไม่มากก็น้อย เขาจึงจะยอมฟังธรรมะ ยอมทำตามหลวงพ่อเทศได้ คุณธรรมดั้งเดิมอันมีอยู่ในจิตเขานั้นนั่นเอง เป็นตัวแปรสำคัญที่ทำให้เขาเปลี่ยนไป

มาดูในทางกลับ หากเด็น้อยที่ไม่เคยได้รับการอบรมเลี้ยงดู ไม่เคยปลูกฝังความดีงามเขาสู่จิตใจเลย จนเขาเห็นผิดเป็นชอบ จิตใจด้านชาในความดี เขาจะยินยอมรักษาศีลหรือไม่

ทำอย่างไรเราถึงจะทำให้คนอื่นๆมีศีลโดยที่ไม่ต้องบีบบังคับ ยินยอมรักษาศีลโดยความตั้งใจของเขาเอง

นั่นคือจุดเริ่มต้นของคำว่า การศึกษาเพื่อสร้างศีลธรรม ทำให้คนมีธรรรมแล้วเขาจะยินดีในการรักษาศีลเองอย่างไม่ต้องบ่นมากไป

เราท่านทั้งหลายจงหาจุดรวมของทั้งสองด้านให้พบ วิธีการเพียงวิธีเดียวคือ การปฏิบัติตามศีลจนเกิดธรรม

เมื่อนั้นจุดรวมของทั้งสองแง่มุมมองนั้น จะเกิดที่ปัญญาของเราเอง

สิ่งสำคัญ ที่ต้องจดจำ ธรรมของพระศาสดา ย่อมไม่ทับถมกันเอง ย่อมเป็นไปตามลำดับขั้น เพื่อความพ้นทุกข์โดยสิ้นเชิง ธรรมของพระศาสดา ไม่มีทางจะลบล้างกันเอง

แต่ที่มารบล้างกันอยู่ในหลายๆครั้งนั้นก็เพราะ ต่างคนต่างเพียงรู้ธรรม เป็นนักคิด ไม่ใช่นักปฏิบัตินั่นเอง

สาธุ ฝากไว้ให้คิด เพื่อเตือนสตินักคิด ที่ไม่ยอมปฏิบัติ