เรื่องเล่าในพระธรรมบท ตอน นางลาชเทวธิดาผู้ทำทานแล้วไปสวรรค์

เรื่องเล่าในพระธรรมบท ตอน นางลาชเทวธิดาผู้ทำทานแล้วไปสวรรค์

พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ในพระเชตวัน ทรงปรารภนางลาชธิดา ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า ปุญญญฺเจ ปุริโส กยิรา เป็นต้น

มีหญิงชาวนาเข็ญใจผู้หนึ่ง ถวายข้าวตอกแก่พระมหากัสสปะที่เพิ่งออกจากฌานสมาบัติ หลังถวายข้าวตอกแล้วได้ทำความปรารถนาว่า “ท่านเจ้าข้า ขอดิฉันพึงเป็นผู้มีส่วนแห่งธรรมที่ท่านเห็นแล้ว” พระเถระได้กล่าวอนุโมทนาว่า “ ความปรารถนาอย่างนั้น จงสำเร็จ” นางไหว้พระเถระแล้วนึกถึงทานที่ตนถวายหันหลังเดินกลับมา ในระหว่างที่นางเดินมาบนคันนาเพื่อกลับมาที่กระท่อมนั้น นางถูกงูพิษกัดตาย ไปเกิดในสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ อยู่ในวิมานทอง ประมาณ 30 โยชน์ มีร่างกายประมาณ 3 คาวุต(ประมาณ 100 เส้น)เพราะอานิสงส์ถวายข้าวตอกเป็นทานด้วยศรัทธา นางจึงได้ชื่อว่าลาชเทวธิดา(เทวธิดาข้าวตอก) นางต้องการจะเพิ่มพูนบุญกุศลให้แก่ตน ได้ลงจากสวรรค์มาเก็บกวาดบริเวณที่พักของพระมหากัสสปเถระในตอนเช้าๆ ถูกพระเถระห้ามปรามไม่ให้ทำ เพราะเกรงว่าคนจะนำไปติเตียนได้ นางเทวธิดาเสียใจร้องไห้ที่ถูกขัดขวางมิให้ทำความดี พระพุทธเจ้าทอดพระเนตรเห็นด้วยพระเนตรทิพย์ ได้เนรมิตพระวรกายไปปรากฏประหนึ่งว่าอยู่เบื้องหน้าของนาง แล้วรับสั่งกับนางว่า ความสำรวมระวังเป็นหน้าที่ของกัสสปะ การกระทำบุญเป็นหน้าที่ของผู้ต้องการบุญ การกระทำบุญเป็นสุขทั้งในโลกนี้และโลกหน้า

จากนั้น พระศาสดาได้ตรัสพระธรรมบท พระคาถานี้ว่า

ปุญญญฺเจ ปุริโส กยิรา
กยิราเถนํ ปุนปฺปุนํ
ตมฺหิ ฉนฺทํ กยิราถ
สุโข ปุญฺญสฺส อุจฺจโย.

หากบุคคลจะทำบุญ
ก็ควรทำบุญนั้นบ่อยๆ
ควรทำความพอใจในบุญนั้น
เพราะการสั่งสมบุญ
เป็นเหตุให้เกิดสุข.

เมื่อพระธรรมเทศนาจบลง นางเทวธิดานั้น ซึ่งยืนอยู่ห่างไกลออกไปถึง 45 โยชน์ ได้บรรลุโสดาปัตติผลแล้ว.