เรื่องเด่น “พญายม” องค์พญาเทพ-นรก ศรัทธายิ่งใหญ่ชาวบางพระ

“บางพระ” เป็นตำบลขึ้นกับ อ.ศรีราชา จ.ชลบุรี อยู่ระหว่างพัทยากับหาดบางแสน สถานพักผ่อนยอดนิยมคนไทยมาแต่ครั้งปู่ย่ายังครองรุ่นหนุ่มสาว



บางพระเป็นชุมชนชายทะเลที่คนท้องถิ่นทำอาชีพประมง มีห้วยสุครีพเป็นแหล่งพักเรือ กับมีคลองบางพระที่เกิดจากน้ำทะเลกัดเซาะเข้ามาเป็นทางเชื่อมสู่ทะเล ปิ่นนาถ เจริญผล ผอ.การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) สำนักงานพัทยา เล่าให้ฟังว่า บางพระยังเป็นแหล่งสืบสานงานประเพณีบูชาพญายม ซึ่งมีมากว่า 100 ปี โดยจะมีขึ้นในระหว่างวันที่ 17-18 เมษายน หลังสิ้นสุดเทศกาลสงกรานต์ประจำปี

“งานนี้จะเริ่มบวงสรวงบูชาพญายมที่ริมทะเลบางพระ วันที่ 17 วันที่ 18 จะแห่ออกจากชุมชนคอเขาพัฒนาสู่ชายทะเลบางพระระยะทาง 3 กิโลเมตร ก่อนนำหุ่นจำลองพญายมลงลอยไปกับคลื่นทะเลในยามพลบค่ำ …บรรจุอยู่ในปฏิทินท่องเที่ยว ททท.”



O O O O

“พญายม”…ผู้มาจากองค์พญาภาคเทพและนรกคู่ชาวบางพระ นฤดี จรัลชล วัย 54 ปี รองประธานสภาเทศบาลตำบลบางพระ เล่าว่า พญายมเกิดขึ้นจากกาลครั้งหนึ่ง ซึ่งบางพระยังเป็นแค่ชุมชนระดับหมู่บ้านเล็กๆ อยู่คู่กับบ้านไร่ดินแดง มีพื้นที่ส่วนหนึ่งติดทะเลกับอีกฟากเป็นป่าเขาและแหล่งชุกชุมสัตว์ป่า…

ที่…มักเกิดอาเพศชาวบ้านล้มป่วยด้วยโรคห่ากันระนาว อีกทั้ง…การประกอบอาชีพก็ล้มเหลวโดยไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด “คนสมัยนั้นเชื่อว่า เหตุร้ายที่เกิดขึ้นน่าจะมาจากภูตผีปีศาจที่เข้ามาเป็นมารรบกวนชาวบ้าน เมื่อคิดได้จึงหาทางแก้ไขด้วยการเฟ้นหาสิ่งศักดิ์สิทธิ์มาขจัดปัดเป่ามารร้ายให้หมดไป”

กระทั่งปี 2442 เมื่อมีมารมาคอยรังควานเช่นนี้ ก็ต้องอาศัยพญายมที่เหล่ามารร้ายต่างเกรงกลัวมาช่วยกำราบ จึงลงมือร่วมกันสร้างหุ่นพญายมขึ้นมาตามคติความเชื่อที่ว่า พญายมคือองค์เทพผู้ควบคุมและปราบปรามซาตานเหล่านี้ได้สำเร็จ แล้วก็สำเร็จจริงๆ ด้วย สิ่งชั่วร้ายทั้งหลายได้มลายหายไปจากถิ่นนี้ได้โดยพลัน



กาลเวลาล่วงมา…ต่อมาก่อนการลงมือสร้างหุ่นพญายมทุกครั้ง จะต้องมีการทำพิธีตามบรรพบุรุษ โดยการตั้งพานไหว้ครูด้วยขันธ์ 5 เงิน 12 บาท หรือ 36 บาท พร้อมดอกไม้ธูปเทียน เพื่อบอกกล่าวครูบาอาจารย์ผ่านทางจิตวิญญาณให้รับทราบ เมื่อได้หุ่นเป็นรูปร่างแล้ว ก็จะถึงขั้นตอนการเบิกเนตร ด้วยคาถาที่เดิมเป็นความลับซึ่งถูกปกปิด แต่เปิดเผยกันในเวลาต่อมา สำหรับการเบิกเนตรหุ่นพญายมทุกครั้ง จะเริ่มด้วยการตั้ง “นโมฯ 3 จบ” แล้วตามด้วยคำกล่าวที่ว่า “อมพระเนตรแก้ว เบิกพระเนตรแล้ว ด้วยนโมพุทธายา”

ระหว่างนั้นจะมีการวางเครื่องบวงสรวง ประกอบด้วยหัวหมู หมูสามชั้นรองบนใบตอง ไก่ ไข่ต้ม เครื่องบายศรี ประทัด ผลไม้ 5 อย่าง ได้แก่ ส้ม มะพร้าว แตงโม สับปะรด กล้วย เหล้าขาว 1 ขวด บุหรี่ 1 ซอง ขนมต้มแดง-ขาว กุ้งพล่าปลายำ หมากพลู อาหารคาวหวาน 1 ชุด เงินไหว้ครู 36 บาท และผ้าขาวประกอบพิธี

O O O O

การสร้างหุ่นจำลองพญายมเพื่อใช้ในการแห่แต่ละปี ไม่จำเป็นต้องมีพิธีรีตองใดๆ เพียงแต่ผู้ดำเนินงานจะหารือตกลงกันถึงคุณลักษณะพญายมในปีนั้นๆว่า จะอุปมาให้ดำรงเป็นองค์เทพหรือเทพผู้มาจากนรกเพื่อพิชิตมารปางใด และถือศาสตราวุธชนิดใด อาทิ พระขรรค์ กระบองหัวกะโหลก หรือถือเชือกในปางนั้น

ส่วนการแห่จะเริ่มกันวันต่อมา ที่บริเวณชุมชนบ้านคอเขาพัฒนา ลงมาตามถนนสุขุมวิท ไปสิ้นสุดที่ปากคลองบางพระเชื่อมต่อกับทะเล ตรงนั้นชาวบ้านจะพร้อมใจกันนำข้าวปลาอาหารมากองรวมกัน เพื่อเซ่นไหว้บรรดาสัมภเวสีหรือวิญญาณที่ล่องลอย กับเหล่าเจ้าที่เจ้าทาง ตามประเพณีกองข้าวของชาวบางพระ



ความเชื่อถือและศรัทธาของชาวท้องถิ่น รวมถึงผู้คนที่เลื่อมใสใน “องค์เทพพญายม” จึงได้มีการปั้นรูปพญายมในท่านั่งหันหน้าออกสู่ทะเล ด้วยใบหน้าดูน่าเกรงขาม มือขวาถือกระบองหัวกะโหลกยันไว้ ปรากฏอยู่ในศาล ศาลามีแท่นบูชาตรงหน้า กลางสวนเฉลิมพระเกียรติ ร.9 ริมหาดบางพระ

เพื่อให้ผู้คนมากราบไหว้ขอพร ขอความคุ้มครอง และบนบานในสิ่งที่ตนปรารถนา

“เคยมีคนมาบนขายที่ 130 ล้าน” นฤดี ว่า “แล้วพอขายได้ถึงนำเบียร์มาแก้บนวันละลังนานร่วมเดือน” นฤดีเองก็มีพี่สาวเป็นลูกพี่ลูกน้องกัน เกิดลื่นล้มในห้องน้ำถึงขั้นช่วยตัวเองไม่ได้ หมอบอกด้วยว่าถ้าผ่าก็ตาย จึงไปร้องขอชีวิตพญายมแล้วอยู่รอดมาได้ถึงวันนี้ ด้วยการแก้บนไก่กับเบียร์ที่เชื่อกันว่าพญายมชอบ



ทุกวันนี้…เรือประมงลำไหนที่จะแล่นลำออกทำประมงกลางทะเล คนเรือจะไม่ลืมจุดประทัดเป็นสัญญาณถึงพญายม ให้คุ้มครองความปลอดภัยในการเดินเรือออกทำประมง และประสบกับโชคลาภ ได้สินค้าประมงกลับมาเลี้ยงชีพเลี้ยงครัวเรือนให้อยู่เย็นเป็นสุข…สิ่งเลวร้ายที่เคยเกิดกับชุมชนบางพระมาก่อนกลับสูญหายไปได้ด้วยความเชื่อที่ว่า มาจากพลังแห่งเมตตาที่องค์เทพพญายมประทานให้นั่นเอง!

“ศรัทธา” นำมาซึ่ง “ปาฏิหาริย์” เชื่อไม่เชื่อ อย่างไรโปรดอย่าได้ลบหลู่.

รัก-ยม


ขอขอบคุณที่มา
https://www.thairath.co.th/content/1371746

 

สาธุคับ