ลมหายใจติดขัด

ถามท่านผู้รู้ทุกๆท่านครับ เวลาผมภาวนาดูลมหายใจเข้าพุทธ หายใจออกโธ ดูไปเรื่อยๆครับ แล้วผมก็ไปหยุดกลั้นดูลมอยู่ตรงกลั้นลมนั้นครับ บางทีก็นานหน่อย ช่วงจังหวะนั้นลมหายใจจะแผ่วๆครับ ผมติดอยู่ตรงนี้นานแล้วครับ ผมต้องแก้ไขอย่างไรครับ ขอขอบคุณมากครับ

 

ผมว่า อย่าไปกลั้น สิครับ เข้า ออก ธรรมชาติ

 

สุดหายใจเข้าลึกๆ สักสามสี่ครั้ง ก่อนทำสมาธิ

 

เวลานักภาวนา ไปเกยตื้น คือ ติดโดยไม่รู้ตัว ก็มักจะมีเหตุจาก

ความอยากภาวนาให้ ชัดๆ รู้ชัดๆ

แต่ความที่ เราเคยสดับมาว่า ต้องนิ่งๆ สงบๆ ถึงจะรู้ได้ ชัดๆ ก็เลย
ทำให้ ตัวทิฏฐิที่บงการให้เรานิ่ง เพื่อให้รู้ชัดๆ มันพาเราไปเกยตื้น

ทำไมเกยตื้น เพราะเรามา รู้อีกทีว่า ลมหายใจขัด แต่ ก็ไม่รู้ว่า ทำอะไร
ผิด เพราะ ที่สดับมาก็ต้องเน้น รู้ชัดๆ และ ต้อง สงบ เท่านั้น จึงจะเกิด
ปัญญารู้เห็น

ตรงนี้ลำบาก แต่ ถ้าหากว่า เคยเลี้ยงตัวบนจักรยาน จะทราบว่า การ
อยากให้ ทรงตัวได้แม่นๆ ทรงตัวได้ชัดๆ แล้ว เราไปเน้นทำตัวนิ่งๆ แข็งๆ
จะเห็นทันทีเลยว่า มันเป็นอุปสรรค มากกว่า การบริหาร

เพียงแค่เราปล่อยให้มันเอียงซ้ายบ้าง เอียงขวาบ้าง เดินหน้านิดนึงบ้าง
ถอยหลังบ้าง แล้ว เราใช้ สติระลึกถึงความสัดส่าย รู้ไปซื่อๆ รู้บ่อยๆ
รู้ซ้ำๆ ถึงอาการซัดส่ายนั้น แล้ว สัมปชัญญะ คอยแกะร่างกายที่แข็งทื่อ
พยายามจะแข็งทื่อออก ให้พริ้ว ให้ไหว

จากการอาศัย เอียงซ้ายบ้าง เอียงขวาบ้าง เดินหน้าบ้าง ก็จะเป็นแค่
รู้ลงมาที่กาย สัมปชัญญะบริบูรณ์ก็จะรู้ได้ทั้งกาย โดยไม่เกร็ง แข็ง ทื่อ
แต่ ร่างกายจะพริ้วไหว แทนการเอียงตัวรถ หรือ เคลื่อนตัวจักรยาน

พอ สติ และ สัมปชัญญะ บริบูรณ์ เพียงแค่ขยับศอก โน้มหน้า เอนหลัง
นิดหน่อย ตัวจักรยานก็นิ่งสนิท

พอบริหารชำนาญมากๆ ร่างกายแค่นิดเดียว ส่ายแก้มก้นนิดหน่อย ก็ดูเหมือน
จะเพียงพอแล้วที่จะทำให้ จักรยานนิ่ง

ซึ่งกว่าจะมาถึงตรงนี้ได้ จะทราบว่า เรามี สติ และ สัมปชัญญะ คอยใคร่
ครวญแกะร่างกายที่มันล๊อคค้างไปทีละส่วน ซึ่งระหว่างนั้น ก็คอยตัด
กังวล(วิจิกิจฉา) ตัดความรำคาญกลัวไม่สำเร็จ(กุกกุจจะ) ตัดความห่วง
หิวห่วง(กามฉันทะ)เล่นอย่างอื่น ตัดแม้กระทั่ง กลเม็ดเคล็ดลับ(อุธธัจจะ)
ที่เราสดับมาจนพาไปกายล๊อค ปอดล๊อค เส้นลมล็อค จมูกล๊อก ระหว่างคิ้วล๊อค
ขาล๊อค แขนล๊อค สารพัด

ลองพิจารณาดูครับ ไม่ต้องรีบ

หากมัน ล็อค มันแข็ง มันกระด้างขึ้นมา เราก็ค่อยๆ ปลดไปทีละจุด

แล้วจะค่อยๆเห็น ตัวเหตุ สาวมาที่เหตุ แล้ว ข้ามมันได้ ก็จะ คลาย
ล๊อคได้โดยไม่ต้องออกแรงใคร่ครวญแกะออกอีก

พอสาวไปเจอตัว "อยากรรู้ให้ชัดๆ" ปั๊ป แหม หากเห็นมันถนัด ก็จับมันโยน
ทิ้งไปเลย เหลือแต่ ปฏิปทาที่บริสุทธิแต่ส่วนเดียว "ไม่เพียร ไม่พัก จึงข้าม
โอฆะได้"

 

การดูลมหายใจไม่จำเป็นต้องบังคับแต่อย่างใด ให้เฝ้าดูอยู่เช่นนั้น

ซึ่งลมหายใจที่หยาบนั้นจะมีความรุนแรง เฝ้าดูไปจนกว่าลมหายใจจะเบาลงไปเรื่อยๆ

โดยปกติมนุษย์ต้องหายใจอยู่แล้ว ถึงแม้จะไม่บังคับ ก็ต้องหายใจ

เฝ้าดูจนเกิดความชัดเจน รับรู้ถึงสภาวะของลม ที่เข้าออก อยู่ทุกขณะ

เมื่อเฝ้าดูจนเป็นสมาธิดีแล้ว ทั้งคำภาวนา และ ลมหายใจ จะยิ่งเด่นชัดมาก

เมื่อนั้น วิตก วิจารณ์ เกิดขึ้นแล้วครับ แล้วหลังจากนั้น สติจะเป็นสิ่งที่ดำเนินเองครับ

 

กราบขอบคุณท่านผู้รู้และอาจารย์ทุกๆท่านมากครับ ที่ได้นำพระธรรมคำสั่งสอนที่มีคุณค่าหาที่เปรียบไม่ได้นี้ มาเป็นทานแก่ผู้ไม่รู้ ข้าพเจ้าขอกราบอนุโมทนาสาธุ กับท่านผู้รู้และอาจารย์ทั้งหลาย และขอให้ท่านทั้งหลายมีแต่ความเจริญในธรรมยิ่งๆ ขึ้นไปเทอญ อนุโมทนาสาธุ...สาธุ...สาธุ...

 

ส่วนมากอาการแบบนี้มักเกิดจากความเร่งรีบ ใจร้อน อยากให้มันสงบเร็วๆ มันก็เลยอึดอัด ให้ปล่อยตามสบาย คิดว่าเราเป็นเพียงผู้ดู ลมหายใจจะหยาบหรือละเอียด สั้นหรือยาว ก็ช่างมัน ไม่ต้องบังคับลมหายใจ ปล่อยตามธรรมชาติ มีสติอยู่ที่ลมหายใจเพียงเท่านั้น ลองสังเกตุตัวเองว่าหลังจากนั่งสมาธิเสร็จมีอาการปวดหัว หรือรู้สึกตึงที่หน้าผาก ท้ายทอยหรือไม่ ถ้ามีอาการประมาณนี้ มักจะเกิดจากความเครียด อยากได้ผลจากการปฏิบัติเร็วๆ ผมเองเมื่อก่อนถ้ามีอาการแบบนี้จะหยุดภาวณาแล้วสูดหายใจลึกๆ ผ่อนคลายร่างกายและจิตใจ แล้วจึงทำสมาธิต่อ ถ้ามีอาการมากๆจะอ้าปากแล้วหายใจออกยาวๆ เป็นวิธีคลายความกดดันของอวัยวะในช่องอกและช่องท้อง จะทำให้รู้สึกโล่งที่หน้าอกอย่างรวดเร็ว แล้วค่อยภาณาต่อตามอัธยาศัย นักปฏิบัติบางท่านก็ว่าเกิดจากการตีกันของลมหยาบและลมละเอียด เนื่องจากไม่ได้ไล่ลมหยาบออกจากร่างกายก่อนที่จะนั่งสมาธิ ยังไงก็ขอให้ประสบความสำเร็จอย่างที่ตั้งใจไว้นะครับ แต่อย่าไปเครียดกับมันมาก มันไม่ได้อย่างใจ(กิเลส)ของเราไปทุกครั้งหรอกครับ ต้องทำใจยอมรับความเป็นจริงของธรรมชาติด้วยครับ

 

ลมหายใจติดขัด เคยเป็นตอนทำกรรมฐานแรกๆ ค่ะ

มีสองวิธีที่จะผ่านได้คือ
1. ให้ขยันฝึกไป คือนั่งสามาธิและ ก็กำหนดรู้ลมหายใจ แต่นั้งไปก็อึดอัด เพราะเราไม่เคยสังเกตุ อาจารย์ให้ทนเอาค่ะ พอเราชำนาญก็หายเอง
2. คือ ให้รู้เฉยๆ รู้ว่าลมหายใจเป็นอย่างไร หายใจเข้าหรือออก สั้น หรือยาว
อันนี้นั่งไปไม่เครียด ค่ะ

 

ถ้าลมหายใจหายติดขัดแล้ว ก็ขอโมทนาในบุญกุศลด้วยนะครับ

 

ขอกราบอนุโมทนาในธรรมทาน อันเป็นทานที่เป็นประโยชน์อย่างยิ่งนี้มากครับ ขออนุโมทนาสาธุ...

 

การบังคับลมหายใจเป็นอานาปานุสสติกรรมฐาน

การไม่บังคับลมหายใจเป็นอานาปานบรรพ์

____________________
เชิญร่วมกันพัฒนาประเทศไทยให้สามารถอยู่ร่วมกันได้ทุกเชื้อชาติทุกศาสนาและทุกลัทธิการเมือง ตามพระเมตตาธรรมอันเป็นเครื่องค้ำจุนโลกของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๙
<!-- google_ad_section_end --><!-- google_ad_section_end --><!-- google_ad_section_end -->

 

ผมก็คนหนึ่งที่กลั้นลมหายใจครับ แต่จะกลั้นลมหายใจเมื่อเกิด"ปิติ"ครับ เพื่อลดอาการต่างๆ เช่น รู้สึกว่ามีอะไรวิ่งไปตามร่างกายนะครับ และในขณะที่กลั้นลมหายใจอยู่นั้นผมจะอธิษฐานว่าจะทำอะไรด้วยครับ เช่น ต้องการถอดกายทิพย์ออก หรือไม่ก็อยากรู้อยากเห็นอะไรทำนองนั้นนะครับ ผมว่าคุณกลั้นลมหายใจนานไปหน่อยเท่านั้นเองครับ ลองกลั้นไม่นานดูครับ แล้วจิตคุณจะละเอียดขึ้นกว่าเดิมมากครับ

ขอให้เจริญในธรรมครับ