การพิจารณาว่าพระรูปไหนเป็นพระอรหันต์

จากหนังสือ "พระพุทธเจ้าเสวยเนื้อหรือไม่และปกิณณกธรรม" โดยคุณสุจินต์ บริหารวนเขตต์


เคยได้ยินบางท่านบอกว่า ท่านผู้นี้เป็นพระอรหันต์เพราะท่านเดินกลางแดดแล้วท่านไม่หยีตา เพราะฉะนั้นพระอรหันต์ของแต่ละท่านอบรมเจริญปัญญาอย่างไร ท่านรู้อะไรและท่านแสดงธรรมข้อปฏิบัติของท่านอย่างไร มีคนหนึ่งพยายามทำเป็นพระอรหันต์อยู่ 3 วัน ไม่ยิ้ม ไม่หัวเราะ เฉยๆ ไม่ตกใจ ไม่ทำอะไร มองดูอาการภายนอกคนอื่นก็เชื่อว่าพระอรหันต์คืออย่างนั้น แต่พระอรหันต์ไม่ใช่อยู่ที่ไม่หัวเราะ หรือว่าไม่ยิ้ม หรือว่าไม่หยีตากลางแดด แต่พระอรหันต์นั้นท่านหมดกิเลสเพราะอบรมเจริญปัญญารู้อะไร ท่านปฏิบัติอย่างไร และท่านแสดงหนทางที่ท่านปฏิบัติอย่างไร เพื่อให้บุคคลอื่นได้เกิดปัญญาด้วย พระอรหันต์ต้องเป็นผู้ที่สมบูรณ์ด้วยปัญญา เพราะก่อนที่จะเป็นพระอรหันต์นั้นต้องเป็นปุถุชนซึ่งเต็มไปด้วยกิเลส ความไม่รู้ และความเห็นผิดในสภาพธรรม ถ้าไม่อาศัยพระธรรมที่พระผู้มีพระภาคทรงแสดงโดยละเอียด ก็ไม่มีทางที่ใครสักคนหนึ่งจะมีปัญญาดับกิเลสได้

ที่จะกล่าวว่าผู้นั้นผู้นี้รู้ขึ้นมาเองในเรื่องธรรมทั้งหลาย เรื่องจิต เรื่องเจตสิก เรื่องรูป เรื่องรูปขันธ์ เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ วิญญาณขันธ์ เรื่องสังขารธรรมไม่เที่ยง เกิดดับ เรื่องการอบรมเจริญหนทางที่จะให้รู้แจ้งอริยสัจจธรรมนั้นเป็นไปไม่ได้เลย ฉะนั้น จึงต้องพิจารณาว่า ถ้าผู้ที่ท่านเข้าใจว่าเป็นพระอรหันต์นั้นเป็นพระอรหันต์จริง ท่านก็ต้องแสดงหนทางปฏิบัติที่ถูกต้อง ที่จะทำให้ผู้ฟังสามารถพิจารณาแล้วก็เกิดปัญญาได้ด้วย ไม่ควรที่จะเชื่อหรือคิดว่าบุคคลหนึ่งบุคคลใดเป็นผู้รู้แจ้งธรรม จนกว่าจะได้พิจารณาธรรมที่บุคคลนั้นกล่าวว่าถูกต้องตามเหตุผลหรือไม่

 

จะพิจารณาทำไมอ่ะ เคยได้ยินมาว่าจะรู้ว่าใครเป็นพระอรหันต์ มีเพียงพระพุทธเจ้ากับพระอรห้นต์ด้วยกันเท่านั้นไม่ใช่เหรอ

 

เราไม่รู้หรอกว่าองค์ไหนเป็นอรหันต์จากการพิจารณาเพราะภูมิธรรมเราต่ำกว่าเยอะ ลำพังพิจารณาตัวเราเองก็ยากอยู่แล้วลองตัดขันธ์ห้ากับสังโยชน์สิบสักสามข้อดูซิเราตัดได้ตลอดเวลาหรือยัง ดังนั้นการจะไปพิจารณาอะไรที่สูงกว่าที่เราทำได้นั้นไม่เกิดประโยชน์ไม่ได้คำตอบที่ถูกต้องนอกจากคาดเดากันไป จิตเราปรุงแต่งเข้าไปอีกเท่าใด ลำพังพิจารณาแค่โสดาบันนี่ก็ยากมากแล้วเราเห็นแต่ต่อหน้าว่าแสดงอย่างไรแต่ลับหลังและใจเขาเป็นอย่างไรเราไม่รู้เกินวิสัยคนธรรมดาทั่วไป บางท่านอาจบอกว่าทูลถามตามนิมิตได้ก็ต้องดูว่าเราละอนุสัยการปรุงแต่งออกไปได้หรือ สวัสดีครับ

 

พระอริยสงฆ์ในอดีตบางรูปมีวัตรปฏิบัติแปลกประหลาด เช่นหลวงพ่อเนียม วัดน้อย อาจารย์หลวงพ่อปาน โสนันโท วัดบางนมโค คนทั่วไปบอกว่าท่านเป็นพระบ้า แต่ท่านไม่ได้บ้าเพราะถ้าท่านเป็นบ้าก็คงบวชไม่ได้และคงไม่เป็นที่เคารพอย่างมากในฐานะอาจารย์ของหลวงพ่อปาน ท่านมรณภาพในอริยาบถเดียวกับพระพุทธองค์ ภายหลังหลวงพ่อปานท่านทราบว่าชาวบ้านได้ทำการฌาปนกิจสังขารท่านไปแล้วหลวงพ่อปานยังพูดว่า ชาวบ้านพวกนี้ไม่รู้จักของดีกลับเอาไปเผาเสียได้