ขันธมาร:องค์หลวงปู่น้อย ญาณวโร วัดป่าห้วยริน ต.หัวนาคำ อ.กระนวน จ.ขอนแก่น

“...ถ้าใครฝึกจิตไม่ได้ก็จะต้องหลงในจิตตลอดๆมันปรุง
มันแต่งก็ตามมัน บังคับจิตคือตัวจิตบังคับใจหลวงปู่
จะแยกเป็นสองมันง่ายดีตัวปรุงตัวแต่งตัวจิตบังคับใจ
แตกแยกมาในธรรมคือสังขารบังคับใจต้องไปตามมัน
มันปรุงมันแต่งมันคิดถึงคนนั้นรักคนนี้ก็ตามมัน หลวงปู่
เวลาที่ออกบรรพชามาคือไม่ มึงจะตายก็เรื่องของมึง
มึงคิดถึงใครก็เรื่องของมึง กูไม่ไปกับมึงกูจะไปพระนิพพานโน่นความสลดหดหู่หรือความที่มันขัดมันขืนใหม่ๆถึงจะต้องสลบมันไม่ยอมให้กินข้าวถ้าไม่ยอมให้ไปตามความรู้สึกนึกคิดของมันใหม่ๆถึงขั้นสลบที่กลางบ้านเหล่านาดีนั่นที่เคยเล่าให้ฟังก็เพราะฝืนมันเหยียบมันประกาศสงครามกับมาร

แต่พวกเราไม่ประกาศสงครามกับมารตามแต่มารมันก็ได้แค่นั้นมันไม่มีอะไรดี ร้อยปี หมื่นปี แสนปี ร้อยชาติ หมื่นชาติ แสนชาติ ล้านชาติมันก็เท่าเก่า ไม่สามารถที่จะลงเอยกันด้วยดี ถ้าไม่อาจไม่หาญไม่มีสัจจะความจริงใจก็เท่านี้ไม่มีอะไรดีขึ้นมาหลงนั่นหลงนี้ รักนั้นรักนี้ ชังนั้นชังนี้อยู่นั้น เร่ไปตามความรู้สึกนึกคิดของตัวเองมันก็ได้แค่นั้นมันไม่มีอะไรได้แค่ไปตามความรู้สึก ไปโน่นไปนี่ ไปอยู่อย่างนั้นไม่มีที่สิ้นสุดไปที่ไหนละมันดีไปที่ไหนก็ไม่ดีถ้ามีกิเลสหนาตัณหามืด ถ้าไม่มีกิเลสหนาตัณหามืดไปที่ไหนก็ดี
อยู่ที่ไหนก็ดี นั่น

เป็นบุคคลที่พร้อมเพรียงหมดสามารถที่จะสอนจิตสอนใจตัวเองได้ จิตก็สอนได้ ใจก็สอนได้ สังขารขันธ์ที่ปรุงที่แต่งนั้นแหละก็สอนได้หมดแต่สอนไม่ได้อย่างเดียวก็คือขันธ์ ขันธมาร เวลามันแก่มันสอนไม่ได้ สอนไม่ให้มันแก่ไม่ได้ก็รู้ตามความจริง เวลามันเจ็บไข้ได้ป่วยก็สอนไม่ได้มันก็เจ็บ เวลามันหิวมันก็หิวไปตามขันธ์อันนี้สอนมันไม่ได้ เวลามันปวดขี้ก็ต้องพามันไปขี้ เวลามันปวดเยี่ยวก็ต้องพามันไปเยี่ยว เวลามันง่วงก็ต้องพามันนอนอันนี้สอนไม่ได้เพราะเป็นเรื่องขันธ์ เวลาแก่ เวลาเจ็บ เวลาตาย
ก็สอนไม่ได้อีกก็เป็นของมันอยู่แบบนั้นอันนี้สอนไม่ได้

แต่จิตฝึกได้สอนได้เมื่อสอนได้ถึงที่สุดแล้วท่านเรียกจิตอรหันต์นั่น งั้นหลวงปู่เคยเทศน์ให้พวกเราฟังอยู่ตามป่าตามเขาสว่างไสวโร่เรื่อยๆที่หลวงปู่ได้รู้ได้เห็น พวกเราน่าจะฝึกจิตฝึกใจให้เป็นจิตอรหันต์บ้าง ฝึกจิตฝึกใจให้ตัวเองได้ดีแล้วมันก็ได้ดีทั้งนั้น ถ้าไม่ฝึกจิตฝึกใจจิตใจก็เป็นเปรตจะเป็นหันก็หันหาทางเลว ก็ได้แค่นั้นไม่มีอะไรดีขึ้นมา ก็เพียงสี่ปีเท่านั้นหลวงปู่ก็เหยียบมันได้หมด

ต้องกล้าบ้าบิ่นประกาศสงครามกับมาร โสเป็น โสตาย จริงๆไม่งั้นก็ได้แค่นี้ไม่มีอะไรดีขึ้นถ้าไม่อาจไม่หาญไม่มีสัจจะความจริงร้อยทั้งร้อย พันทั้งพัน หมื่นทั้งหมื่น แสนทั้งแสน ล้านทั้งล้าน เท่าเก่า ไม่ว่ามนุษย์ไม่ว่าเทวดาเหลวแหลกแค่นั้นจะเป็นพระก็ตาม เป็นอุบาสก อุบาสิกา
ผู้บวชเนกขัมมะอยู่ก็ตาม บวชแม่ชี ผ้าขาว นั่น เท่าเก่าไม่มีประโยชน์ ยังไม่สามารถจะฝึกตนเองได้”

โอวาทธรรม:องค์หลวงปู่น้อย ญาณวโร
วัดป่าห้วยริน ต.หัวนาคำ อ.กระนวน จ.ขอนแก่น
๒๕๕๔ (๑๓๕)