‘น้ำพระราชหฤทัย’ยิ่งใหญ่ ชุบชีวิต’ชาวกัมพูชา’ลี้ภัย

ใครที่ชื่นชอบท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ คงคุ้นชื่อสถานที่แห่งนี้ “ศูนย์ราชการุณย์ฯ” หนึ่งน้ำพระราชหฤทัยอันยิ่งใหญ่หาที่เปรียบมิได้ ของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ 9 ที่มีต่อ “ชาวกัมพูชาลี้ภัย”

โดยพระองค์ทรงเป็น

“แม่ของแผ่นดิน” และทรงแบ่งเบาพระราชกรณียกิจ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ในหลวงรัชการที่ 9 มาโดยตลอด ดังกระแสพระราชดำรัสในการที่อุทิศพระองค์ช่วยเหลือชาวกัมพูชาที่อพยพเข้ามาพึ่งพระบารมีว่า “ฉันตัดสินใจที่จะช่วยเหลือเพื่อนมนุษย์เหล่านี้ เท่าที่กำลังความสามารถของฉันจะมี”







เมื่อย้อนกลับไปในครั้งอดีต เหตุการณ์ในวันที่ 26 พ.ค. 2522 นับได้ว่าเป็นพระมหากรุณาธิคุณอันสูงสุด…

“นายสุวรรณ พิมลแสงสุริยา” ผจก.ศูนย์ราชการุณย์สภากาชาดไทย เขาล้าน เล่าให้ฟังว่า ศูนย์ราชการุณย์สภากาชาดไทย เขาล้าน จ.ตราด เกิดจากพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ ได้พระราชทานความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมชาวกัมพูชาอพยพ จำนวนนับแสนคนที่หนีภัยสงครามในประเทศ เข้ามาพึ่งพระบรมโพธิสมภาร บริเวณบ้านเขาล้าน ต.ไม้รูด อ.คลองใหญ่ จ.ตราด





“พระองค์ท่าน ได้เสด็จพระราชดำเนิน ไปทรงเยี่ยมและพระราชทานความช่วยเหลือผู้อพยพเหล่านั้น เมื่อวันที่ 26 พ.ค. 2522 และทรงรับสั่งให้ตั้งศูนย์ฯ นี้ ถือเอาวันที่ 26 พ.ค. เป็นวันสถาปนาศูนย์ฯ”

ด้วยเหตุที่มีชาวกัมพูชา อพยพเป็นจำนวนมาก พวกเขาเหล่านั้นล้วนอดอยาก หิวโหย และเจ็บป่วย เกินกำลังความสามารถของทางจังหวัดที่จะดูแลช่วยเหลือได้ เมื่อความทราบฝ่าละอองธุรีพระบาท พระองค์ทรงตรัสสินพระราชหฤทัยพระองค์เอง จะเสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยี่ยม และพระราชทานความช่วยเหลือชาวกัมพูชาอพยพ จากพระราชวังไกลกังวน อ.หัวหิน จ.ประจวบคิรีขันธ์ โดยมิได้ทรงคำนึงถึงความปลอดภัยส่วนพระองค์ เนื่องจากผู้อพยพที่บ้านเขาล้าน เป็นสถานที่อยู่ใกล้ชายแดน อาจมีกระสุนปืนใหญ่หรือจรวดตกเข้ามาได้

จากนั้นได้ทรงประทับ ฮ.พระที่นั่ง ไปลงบริเวณที่ชาวกัมพูชาอพยพ อยู่ที่บ้านเขาล้าน และเสด็จพระราชดำเนินทรงเยี่ยมผู้อพยพทันที ท่ามกลางแดดเปรี้ยงตอนกลางวัน โดยมิได้ทรงเห็นแก่ความเหน็ดเหนื่อย ทั้งยังทรงช่วยทำที่พักชั่วคราวให้ผู้อพยพ ทอดพระเนตรเห็นผู้อพยพทั้งหญิง คนชรา และเด็กทุกคนซูบผอม นอนบ้างนั่งบ้าง พิงอยู่โคนต้นไม้ ไม่มีหลังตากันแดดกันฝน ไม่มีห้องสุขา ตลอดเส้นทางต้องหลีกเลี่ยงสิ่งปฏิกูลที่ผู้อพยพถ่ายไว้





“พระองค์ท่าน ทรงรับสั่งให้เลขาธิการสภากาชาดไทย จัดตั้งศูนย์ฯ ทันที เพื่อดูแลชาวกัมพูชา และรับสั่งว่าถ้าไม่เห็นธงกาชาดขึ้นที่นี่ จะยังไม่เสด็จกลับหัวหิน ผู้ว่าฯ จึงสั่งให้ทุกฝ่ายช่วยกัน ตัดต้นสน 2 ต้น ทำเสาธง ติดตั้งธงชาติและธงกาชาด ชักธงขึ้นสู่เสา”

สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในรัชการที่ 9 ทรงเข้าพระราชหฤทัยดีว่า ประเทศที่ 3 จะรับผู้อพยพเหล่านี้ จะเลือกผู้ที่มีความสามารถประกอบอาชีพได้ จึงพระราชทานครูศิลปาชีพมาฝึกให้ผู้อพยพ เช่น ช่างไม้ ช่างเหล็ก จักสาน ช่างตัดเสื้อ ช่างตัดผม รวมทั้งสอนภาษาไทย อังกฤษ เขมร สอนการเพาะปลูกผักโตเร็ว เพื่อนำมารับประทาน ส่งเสริมการเลี้ยงสัตว์ เช่น ไก่ เพื่อนำประกอบอาหารที่มีประโยชน์ทางโภชนาการ

กระทั่งผ่านไป 7 ปี สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารี อุปนายิกาผู้อำนวยการสภากาชาดไทย มีพระราชบัญชา ให้สภากาชาดไทยปิดศูนย์เมื่อวันที่ 4 ก.ค. 2529 โดยย้ายผู้อพยพที่เหลืออยู่จำนวน 195 คนไปที่ศูนย์กาบเชิง จ.สุรินทร์ เมื่อศูนย์ฯ ปิดลง สภากาชาดไทยได้ขอให้กองทัพเรือ ส่งทหารเข้ามาดูแลพื้นที่จนถึงปัจจุบัน



ทั้งนี้เมื่อปี พ.ศ. 2535 สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงพระราชทานแนวทางการพัฒนาไว้ 3 ประการ คือ

1.จัดสร้างพิพธภัณฑ์เฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ เพื่อเฉลิมพระเกียรติ และระลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณที่ได้พระราชทานความช่วยเหลือชาวกัมพูชาอพยพ โดยเสด็จพระราชดำเนินทรงวางศิลาฤกษ์ เมื่อวันที่ 29 เม.ย. 2535 และได้พระราชทานนามอาคารพิพิธภัณฑ์นี้ว่า “ศาลาราชาการุณย์”

2.ปรับปรุงพื้นที่ให้เป็นค่ายพักแรมของเยาวชน ทั้งยุวกาชาด, ลูกเสือ, เนตรนารี, นักเรียน นิสิต นักศึกษา ฯลฯ

3.จัดเป็นที่พักผ่อน เพื่อเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ ด้านมนุษยธรรม อนุรักษ์ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

นับตั้งแต่นั้นมา…ศูนย์ราชการุณย์สภากาชาดไทย เขาล้าน จ.ตราด จึงแปรเปลี่ยนเป็นพิพิธภัณฑ์ จัดแสดงความเป็นมาของผู้อพยพ เมื่อพ.ศ.2522-2529 มีทั้งหุ่นจำลองเท่าของจริง ภาพถ่าย ภาพวาด และสิ่งของที่ผู้อพยพนำติดตัวมา รวมทั้งงานฝีมือที่ได้รับการสอนจากครูศิลปาชีพ.

…………………………………
คอลัมน์ : รายงานพิเศษ
โดย “ทวีลาภ บวกทอง”


[embedded content]

ขอขอบคุณที่มา
https://www.dailynews.co.th/article/591237