0022-เสียขวัญตั้งแต่เห็นยอดธงชัยของข้าศึก

ขุมทรัพย์จากพระโอษฐ์

ภาคหนึ่ง ผู้ชี้ขุมทรัพย์

หมวดที่ ๒

ว่าด้วยการไม่สังวร ๑๕ เรื่อง

____________



เสียขวัญตั้งแต่เห็นยอดธงชัยของข้าศึก



ภิกษุ ท. ! นักรบอาชีพบางประเภททนต่อผงคลีได้, แต่พอสักว่าเห็น

ยอดธงชัยของข้าศึกเข้าแล้ว ก็ขวัญหนี ครั่นคร้าม หวั่นหวาดจนสะกด

ใจไม่อยู่ ไม่อาจจะเข้าต่อต้านสงคราม. นักรบอาชีพบางประเภทในกรณีนี้

เป็นเช่นนี้ เป็นนักรบอาชีพประเภทที่สอง มีอยู่ในโลก หาได้ในโลก . . .

ภิกษุ ท. ! นักบวชเปรียบด้วยนักรบอาชีพเช่นนี้ ก็มีอยู่ในหมู่ภิกษุ

หาได้ในหมู่ภิกษุเหมือนกัน. ในกรณีนี้คือ ภิกษุทนต่อ “ผงคลี” ได้,

แต่พอสักว่าเห็น “ยอดธงชัยของข้าศึก” เข้าแล้ว ก็ระย่อท้อถอย ระทม

ระทด หวั่นหวาดจนสะกดใจไม่อยู่ ไม่อาจจะสืบพรหมจรรย์ต่อไปได้ เปิดเผย

ถึงความเป็นผู้หมดกำลังใจต่อสิกขา บอกเลิกสิกขา หมุนกลับคืนไปสู่เพศต่ำ

แห่งคฤหัสถ์. ข้อว่า “ยอดธงชัยของข้าศึก” สำหรับภิกษุนั้นได้แก่

อะไรเล่า ? ภิกษุ ท. ! ในกรณีนี้คือ ภิกษุ ไม่เพียงแต่ได้ยินข่าวดังกล่าวแล้ว,

แต่ว่าเธอได้เห็นเองซึ่งสตรีหรือกุมารี รูปสวย เป็นขวัญตาเป็นขวัญใจ

มีผิวพรรณและทรวดทรงงามยิ่งนัก. ภิกษุนั้น ครั้นได้เห็นหญิงงามนั้นแล้ว ก็

ระย่อท้อถอย ระทมระทด หวั่นหวาดจนสะกดใจไม่อยู่

ไม่อาจจะสืบพรหมจรรย์ต่อไปได้ เปิดเผยถึงความเป็นผู้หมดกำลังใจต่อสิกขา

บอกเลิกสิกขา หมุนกลับคืนไปสู่เพศต่ำแห่งคฤหัสถ์. ความที่ได้เห็นหญิงงามนี้

ได้ในข้อว่า “เห็นยอดธงชัยของข้าศึก” สำหรับภิกษุนั้น. ภิกษุ ท ! เปรียบเหมือน

นักรบอาชีพประเภทที่ทนต่อผงคลีได้ แต่พอสักว่า เห็นยอดธงชัยของข้าศึก

เข้าแล้วก็ขวัญหนี ครั่นคร้าม หวั่นหวาดจนสะกดใจไม่อยู่ ไม่อาจจะ เข้าต่อ

ต้านสงคราม ฉันใด ; ภิกษุ ท. ! เรากล่าวนักบวชนี้ว่า มีนักรบอาชีพชนิดนั้น

เป็นคู่เปรียบ ฉันนั้น. ภิกษุ ท. ! นักบวชบางคนในกรณีนี้เป็น

เช่นนี้ เป็นนักบวชที่เปรียบด้วยนักรบอาชีพประเภทที่สอง มีอยู่ในหมู่ภิกษุ

หาได้ในหมู่ภิกษุ.

_________________________

ปญฺจก. อํ. ๒๒/๑๐๐,๑๐๒/๗๕.

Wunjun Group