ดร.สุภาพรรณ ณ บางช้าง (อ.แม่ชีวิมุตติยา) ประธานหอพระไตรปิฎกนานาชาติ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เปิดเผยว่า ก่อนหน้านี้หอพระไตรปิฎกฯ ได้ทำการรวบรวมพระไตรปิฎกฉบับต่างๆ ทั้งที่เก่าหายาก เช่น พระไตรปิฎกสุวรรณภูมิ ไทเขิน ล้านนา เชียงตุง และของใหม่ในสมัยต้นรัตนโกสินทร์ถึงรัชกาลที่ 5 ได้มาจากผู้มีจิตศรัทธานำมามอบให้ และค้นคว้าหอสมุดแห่งชาติเพิ่มเติม ที่หอสมุดได้พบพระไตรปิฎกฉบับจุลจอมเกล้าบรมธรรมิกมหาราช พ.ศ.2436 (รศ.112) รัชกาลที่ 5 จึงขออนุญาตทางหอสมุดถ่ายสำเนา นำมาจัดพิมพ์ไว้ในหอพระไตรปิฎกฯ เมื่อทำการศึกษาพบว่าเป็นพระไตรปิฎกชุดหายากมีคุณค่าสูง พิมพ์ชุดแรกของโลก พิมพ์เป็นภาษาบาลี อักษรสยาม นำไปเทียบเสียงเป็นอักษรโรมัน ให้อัญเชิญพระราชนิพนธ์คาถาสรรเสริญพระรัตนตรัย ในรัชกาลที่ 4 แสดงในอักษรโรมันด้วย เพื่อเป็นตัวอย่างการเทียบพยัญชนะและการออกเสียงอักษรไทย-บาลี กับอักษรโรมัน-บาลี เช่น พุท์โธ เป็น Buddho วัน์ทามิ เป็น Vandami พระราชทานแก่สถาบันสำคัญในต่างประเทศกว่า 260 แห่งทั่วโลก เช่น อเมริกา ฝรั่งเศส อังกฤษ สวีเดน ออสเตรเลีย เป็นต้น ในเอเชีย-ญี่ปุ่น ศรีลังกา อินเดีย และพระราชทานไปยังวัดต่างๆ 500 วัด ทั่วประเทศ เพื่อเฉลิมฉลองครองราชย์ครบรอบ 25 ปีของพระองค์
ดร.สภาพรรณกล่าวต่อว่า สาเหตุรัชกาลที่ 5 พิมพ์พระไตรปิฎกฉบับนี้ ทรงเห็นว่ารอบบ้านเราเวลานั้น กำลังตกเป็นเมืองขึ้นของชาติตะวันตกไปหมดแล้ว พระองค์ทรงเห็นบ้านเราคงจะไม่ปลอดภัย จึงได้เชิญพระเถระผู้ใหญ่ เสนาบดี ข้าราชการทุกฝ่ายมาประชุมที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม (วัดพระแก้ว) เพื่อหาทางออก ทำอย่างไรช่วยกันปกปักรักษาเอกราชของชาติไว้ให้ได้ พระไตรปิฎกฉบับนี้จึงเป็นส่วนหนึ่งของการรักษาอธิปไตยของชาติ ได้ประกาศให้นานาชาติรู้ว่าประเทศสยามนับถือพระพุทธศาสนา
"หอพระไตรปิฎกฯ ร่วมกับศูนย์หนังสือจุฬาฯ จัดทำหนังสือชื่อ นโม ไตรสรณคมน์ โครงการแปลและศึกษาพระไตรปิฎก ฉลองสิริราชสมบัติครบ 60 ปี ได้สำเนาอักษรสยาม-โรมัน
มาใส่ไว้ และมีพระไตรปิฎกฉบับต่างๆ รวมอยู่ในหนังสือ นำมาเผยแพร่ให้แก่สถาบันการศึกษาและผู้สนใจทั่วไป"
ที่มา ข่าวสด
พระไตรปิฎกจุลจอมเกล้าบรมธรรมิก นักวิชาการจุฬาฯระบุหายากคุณค่าสูง
ในห้อง 'พระไตรปิฎก' ตั้งกระทู้โดย paang, 5 กรกฎาคม 2006.