>>> อวดรู้ (รู้แล้วได้อะไร) <<<

ธรรมะจากพระผู้รู้

ธรรมเทศนา ณ โรงพยาบาลกลาง

พระอาจารย์ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
4 กุมภาพันธ์ 2552

ถาม : การนั่งวิปัสสนากรรมฐาน สามารถแก้กรรมได้มั้ยคะ

ตอบ : กรรมที่ทำแล้วแก้ไขไม่ได้นะ แต่มันแก้กรรมใหม่ได้ เช่น เดินๆไป โดนเขาด่า ถูกเขาด่า นี่เป็นกรรมเก่า แก้ไม่ได้ จะไปแก้ยังไงในชาติก่อน เราทำกรรมใหม่ที่ดี ถูกเขาด่า แล้วเราก็รู้ทันใจที่โกรธ เราก็ไม่โกรธตอบนะ อยากด่าก็เชิญด่าไป เดี๋ยวมันก็เลิกไปเอง

เพราะฉะนั้น เราชาวพุทธไม่ยุ่งกับกรรมเก่านะ ชาวพุทธเราทำกรรมใหม่ที่ดร กรรมเก่านี้ส่งผลให้เราต้องเจอปรากฏการณ์ในปัจจุบัน เมื่อเจอปรากฏการณ์ปัจจุบันแล้วมีสติมีปัญญา เราได้ทำกรรมใหม่ที่ดี กรรมเก่าที่เลวก็จะค่อยๆถูกบั่นทอนหมดกำลังไปเอง ในที่สุดกรรมใหม่ที่ดีนั้น จะมีพลังแรง แล้วก็ทำลายผลของกรรมเก่า ไม่ใช่ทำลายตัวกรรมเก่านะ ทำลายการให้ผลของกรรมเก่าไป เช่น เขาด่าเราหลายวันแล้ว เราก็ใจเย็นยิ้มกับเขาไปเรื่อยๆนะ วันหนึ่งเขาก็เลิกด่า มันหมดกรรมเก่าแล้ว หมดเพราะเราไม่ทำกรรมใหม่

ชาวพุทธอย่าไปเล่นเรื่องกรรมเก่านะ ไม่มีเจ้ากรรมนายเวร เจ้ากรรมนายเวรของชาวพุทธนี่ชื่อว่า ชนกกรรม (ชะ-นก-กำ) คือ กรรมที่บันดาลให้เรามีกายมีใจอันนี้มา นี่แหละ คือเจ้ากรรมนายเวรของเราตัวจริง เมื่อเรามีกายมีใจอันนี้มาแล้ว เราจะใช้กายนี้ใจนี้ ก่อกรรมทำชั่วก็ได้ เราจะใช้กายนี้ใจนี้ มาพัฒนาตัวเองก็ได้ มาทำกรรมใหม่ที่ดีหรือที่เลว

 

เพราะฉะนั้น เราฝึกนะ มีสติรู้กายรู้ใจ เราทำกรรมใหม่ที่ดีไปเรื่อยๆ แล้วชีวิตเราจะดีขึ้น

อย่างหลายบ้านนะมีปัญหาในครอบครัว ง้องแง้งๆ ตลอดเลยนะ มาหัดภาวนาสักคนหนึ่ง สามีหรือภรรยาอะไรนี่มาหัดสักคนหนึ่ง แต่เดิมภรรยานะ ขี้บ่นมากเลย สามีก็เลยทนอยู่ในบ้านไม่ได้ หนีออกบ้านไปเรื่อย ไปมีอีหนู อีหนูมันไม่บ่นนะ ต่อมานี่ ภรรยามาหัดดูของตัวเองเรื่อยๆ ปากเริ่มหุบลงเรื่อยๆ อ้าช้าขึ้น ใจก็สงบ ใจก็ร่มเย็น หน้าตาผ่องใสขึ้นๆ สามีกลับบ้านเลยนะ นี่เสน่ห์ร้ายแรงเลย ฉะนั้น หัดเจริญสตินะ จะสวยกว่าเก่า จะสาวกว่าเก่า นี่แก้กรรมแบบนี้นะ แก้กรรมของชาวพุทธ คือทำกรรมใหม่ที่ดี ไม่ใช่พยายามไปล้างกรรมเก่าที่ไม่ดีที่ผ่านมาแล้ว เพราะของที่ผ่านมาแล้วทำอะไรไม่ได้ ใช้ปัจจุบันให้ดีที่สุด นี่แหละ คือทางแก้กรรมของชาวพุทธ

ความจริงไม่มีการแก้กรรมหรอก กรรมทั้งหลายให้ผลมาถึงจุดหนึ่ง มันก็ต้องหมดผล ต้องสลายตัวไป แต่ถ้าเราทำกรรมใหม่ที่มีกำลังเข้มแข็งนะ กรรมใหม่ที่มีกำลังเข้มแข็งมันให้ผลขึ้นมา มันแทรกขึ้นมา มันแซงขึ้นมา อิทธิพลของกรรมเก่าที่ไม่ดีก็สลายตัวไป ไม่ใช่ว่าไปล้างกันนะ ไม่ใช่กรรมใหม่ กรรมดี ไปล้างกรรมชั่ว ไม่ใช่

ยกตัวอย่างนะ อย่างพระองคุลีมาล ฆ่าคนเยอะแยะใช่มั้ย พอท่านเป็นพระโสดาบัน สกทาคามี อนาคามี เป็นพระอรหันต์นี่กรรมที่ท่านฆ่าคนมันก็ยังอยู่ แก้ไม่ได้ เพราะฆ่าไปแล้ว แต่กรรมใหม่ของท่านดี ท่านบรรลุพระอรหันต์ เป็นกรรมดีที่ยิ่งใหญ่ ท่านไม่ต้องไปตกนรกอีกแล้ว นี่แก้กรรมกันแบบนี้นะ ไม่ใช่แก้อย่างอื่น ไม่ใช่ถอดจิตไปเจรจากับผีตัวที่หนึ่งที่ฆ่าไว้ว่า ขออโหสินะ เอ้า ตัวที่หนึ่งยอม ตัวที่สองทำยังไงจะยอม กว่าจะหมดพันตัวท่านคงไม่ได้เป็นพระอรหันต์นะ

ใช้ปัจจุบันให้ดีที่สุดนะ

ที่มา: http://dungtrin.com/mag/?66.pra

 

สาระธรรมนำมาคำสั่งสอน
ทั้งบทกลอนสอนสั่งยังไม่เห็น
หรือปิดใจเปิดปากลากประเด็น
มองไม่เห็นข้อธรรมนำสู่ใจ

มัวแต่หลงพะวงความยิ่งใหญ่
หลงทางไปในอำนาจวาสนา
เหลิงลมลวงติดบ่วงแห่งมายา
หลงกามาหลงเล่ห์เสน่ห์กาย

หลงแสงสีว่าดีที่วิเศษ
ทำอาเพทบิดเบือนพระศาสนา
พระพุทธองค์ตรัสไว้ในมรรคา
กลับมองว่าสูงไปไม่ได้กาล

ต้องจัดใหม่สอนใหม่ทำให้เหมาะ
ธรรมสงเคราะห์แก้กรรมสนั่นไหว
มันมีหรือแก้กรรมทำกันไป
แก้ไม้ได้หนอกรรมที่ทำมา

ปัจจุบันนั้นซิแน่ที่แก้ได้
ทำกรรมใหม่เป็นกุศลพ้นสงสาร
ไม่ก่อกรรมทำเข็ญเช่นเมื่อวาน
เดินมรรคผ่านปฏิบัติพ้นผลเรืองรอง

 

เห็นพูดกันว่าเวลาไป ไปแต่จิต ไม่รู้จะเชื่อดีหรือปล่าว

ลงไปทีไร กลับมาแสบทุกทีเลย 4-5 วันถึงจะหาย 555

 

555 ไปไหนมาหรือคะ คุณ hastin เล่าให้ฟังบ้างหนอ

 

เมื่อคืนก่อนนอน มีท่านหนึ่งมาที่ห้อง เมื่อวานก็มาแต่เราไม่ได้สนใจ แผ่เมตตาแล้วก็นอน

พอมาอีกวัน ก็เลยต้องถามว่ามีธุระอะไรหรือปล่าว

ได้ความว่าเป็นเพื่อนเราในอดีต ไปเที่ยวแล้วผ่านมา เลยมาเยี่ยม แล้วชวนเราไปเมืองบาดาล

ที่เคยเล่าในกระทู้ท่านประธานอ่ะ ที่ลงไปแล้วโดนแทง

เรารู้สาเหตุที่โดนแทงนานแล้ว เป็นเรื่องคู่ เราเลยเหมือนคาใจอยู่ ก็เลยลงไปกับเขา

พอไปเจอก็ขอโทษ ขอขมา แล้วก็คุยกับคนอื่นไปเรื่อย แล้วก็กลับขึ้นมา

พอกลับมา เค้าตามมา ยังไม่ยกโทษให้ เราเลยให้เค้าโมทนาบุญแล้วเค้าก็กลับ

ท่านมาเตือนเลย อย่าไปยุ่งกับโลกทิพย์อีก

พอจะนอนก็นอนไม่ค่อยหลับ เลยขึ้นไปกราบพระ ท่านสอนว่า

อย่าไปยุ่งกับโลกทิพย์อีก เพราะว่าความคิดของเรากับเค้าไม่เหมือนกัน

จะทำความเข้าใจกันยาก ต่อไปอย่าให้ต้องเตือนเรื่องนี้อีก

ต่อไปคงไม่ค่อยไปไหนแล้ว แต่ก็คิดนะ ถึงเมืองบาดาลการมีคู่ครองหลายท่าน

เป็นเรื่องปกติ แต่ก็สามารถทำให้ผู้ที่เกี่ยวข้องต้องเจ็บช้ำใจได้ คิดแล้วก็เศร้าๆนะ

 

สาธุ อนุโมทนาด้วยหนอ
ดีจังเลยนะ ที่มีหลวงปู่คอยดูแล

 

เราไม่ได้ไปไหนเลยนะ เดี๋ยวนี้นอนสมาธิแล้วหลับไปเลย 555
มีแต่คนมาหา คุยแต่เรื่องธรรมะ ตื่นมาก็ลืมหมด ประจำเลยค่ะ

 

ก็ดีนี่ครับ เข้าฌานหลับ คุยกันก็เหมือนพิจารณาธรรมไปด้วย สบายเลย

ลองทำแบบที่ท่าน คุรุวาโร สอน หลับทุกที 555 เพราะว่ามันเหนื่อยจากงาน

ฝากคุณ nouk ช่วยหาข้อมูลเรื่อง มหาภูตรูป 4 หน่อยครับ ขอบคุณครับ

 

ด้วยความยินดีค่ะ เรื่องนี้รู้สึกว่าจะพูดถีงกันบ่อยๆ นะคะ เกี่ยวกับธาตุทั้ง 4 ใช่หรือเปล่าหนอ

 

ใช่ครับ รู้สึกว่าจะเป็นเรื่องที่สำคัญมาก เหมือนกัน

การมาประชุมกันของมหาภูติรูป 4 มีความเป็นมายังไงนะ

จะนำไปใช้ใน สมถ วิปัสนา แบบไหนดี

 

ธาตุ ๔ หรือมหาภูตรูป

รูป หรือรูปขันธ์ หรือกองร่างกาย เกิดจากเหตุหรือสิ่งที่มาเป็นปัจจัยกันของธาตุทั้ง ๔ อันมี ธาตุดิน อันคือปฐวีธาตุ, ธาตุนํ้า อันคืออาโปธาตุ, ธาตุลม อันคือวาโยธาตุ, และธาตุไฟ อันคือเตโชธาตุ หรือเรียกกันอีกชื่อหนึ่งว่ามหาภูตรูป

มีพุทธพจน์ตรัสไว้เรื่องธาตุ ดังนี้ "ธาตุนั้น คือ ความตั้งอยู่ตามธรรมดา ความเป็นไปตามธรรมดา ก็คงตั้งอยู่อย่างนั้นเอง" (อุปาทสูตร ๒๐/๕๗๖), สิ่งที่ทรงสภาวะของมันอยู่เองตามธรรมดาของเหตุปัจจัย.

ธาตุดิน หมายถึง สิ่งที่มีสภาวะที่แผ่ไปหรือกินเนื้อที่ เรียกสามัญว่า ธาตุแข้นแข็งหรือธาตุดิน, สิ่งที่ทรงสภาพเป็นของแข้นคือข้นหรือหนาแน่น,หรือแข็งโดยธรรมชาติของมันนั่นเอง ได้แก่ ผม ขน เล็บ ฟัน หนัง เนื้อ เอ็น กระดูก เยื่อในกระดูก ม้าม หัวใจ ตับ พังผืด ไต ปอด ไส้ใหญ่ ไส้น้อย อาหารใหม่ อาหารเก่า มันสมอง; อย่างนี้เป็นการกล่าวถึงธาตุดินหรือปฐวีธาตุมาตั้งแต่สมัยพุทธกาล ซึ่งเป็นไปในลักษณะที่คนทุกคนจะทำความเข้าใจได้ ก็เพื่อนำไปสำเร็จประโยชน์ในการเจริญกรรมฐาน ให้เกิดปัญญาอันเป็นปัญญาวิมุตติหรือความสุขจาการหลุดพ้นที่ไม่กำเริบเสิบสาน คือไม่แปรผันดังเจโตวิมุตติ [ดูภาพของเหล่าปฐวีธาตุในทวัตติงสาการ]

หรือจะพิจารณาเห็นดังนี้เพื่อการเจริญกรรมฐานเช่นเดียวกันว่า ธาตุดินหรือปฐวีธาตุ คือ ธาตุต่างๆทุกชนิดอันล้วนพึงมีอยู่ในดิน จึงเรียกรวมๆกันว่าธาตุดิน เช่น คาบอนร์-C, ไฮโดรเจน-H , อ๊อกซิเจน-O, เหล็ก-Fe, ไนโตรเจน-N , แคลเซี่ยม-Ca, สังกะสี- Zn....ฯลฯ.

กล่าวคือบรรดา ๑๐๘ ธาตุที่ค้นพบ,บรรลุถึงในวิทยาการปัจจุบันนั่นเอง อันล้วนแล้วแต่มีอยู่ในดิน,แฝงอยู่ในดินทั้งสิ้นทั้งปวง และธาตุต่างๆเหล่านี้ก็ยังมีการรวมตัวกันอยู่ในรูปของสารประกอบต่างๆทุกชนิดอีกด้วย(กล่าวคือ สังขารปรุงแต่งอย่างหนึ่งนั่นเอง) เช่น โปรตีน คาร์โบไฮเดรทหรือแป้ง กระดูก ไขมัน...ฯลฯ.

ดังนั้นของแข้นแข็งและสารประกอบต่างๆ จึงล้วนประกอบหรือเกิดมาจากธาตุดินเป็นปัจจัยกันทั้งสิ้น จึงมีอยู่ในทุกอณูหรือก็คือเซลทุกๆ เซลเช่น ในเนี้อเยื่อ, อวัยวะต่างๆทุกส่วนล้วนสิ้น, โปรตีน, ผม, สมอง, ตับ,ม้าม, ผิวหนัง, เลือด, นํ้าเหลือง...ฯลฯ.

กล่าวคือทุกๆ ส่วนที่เป็นของแข้น,แข็งของร่างกาย, เริ่มแรกสุดของชีวิตนั้น ธาตุดินก็ย่อมได้มาจากบิดามารดาคือแรกสุดได้จากธาตุดินในไข่ของมารดาและธาตุดินอีกส่วนหนึ่งจากคันธัพพะ (สเปิร์ม) ของฝ่ายบิดา อันต่างล้วนแต่มีธาตุดินประกอบอยู่ด้วยทั้งสิ้นเช่นกัน (พ่อแม่ก็ได้จากธาตุดินต่างๆ จากบรรพบุรุษ และจากอาหารที่ท่านต้องเติมและถ่ายอยู่เป็นประจำนั่นเองตราบเท่าที่ยังดำรงขันธ์ ๕ อยู่) เมื่อถือกําเนิดเกิดขึ้นมา ก็ได้ธาตุดินเพิ่มเติมจนเติบใหญ่จากการบริโภค เช่นกินพืชเป็นอาหาร ซึ่งพืชก็ได้ให้ธาตุดินแก่ผู้บริโภค ซึ่งพืชเองก็ได้ธาตุดินคือแร่ธาตุอาหารต่างๆ จากดินที่อาศัยงอกงามอยู่นั่นเอง หรือแม้เมื่อบริโภคเนื้อสัตว์ ซึ่งบ่วงโซ่อาหารสุดท้ายในสัตว์ทุกชนิดเมื่อไล่ลำดับลงมาแล้ว ก็ต้องลงมาที่พืชล้วนสิ้น ดังเช่น คนกินวัว วัวกินพืช พืชก็กินดิน ดังนั้นในที่สุดก็ล้วนต้องมาจากธาตุดินเป็นที่สุดนั่นเอง,

ดังนั้นจักเห็นได้ด้วยปัญญาว่ากายหรือตัวตนทุกๆ ส่วน ทุกๆ เซล ทุกๆ ส่วนประกอบ ล้วนประกอบด้วยธาตุดินล้วนสิ้นไม่มีข้อยกเว้นแม้แต่หนึ่งอณูเซลเดียว และยังแปรปรวนต้องการธาตุต่างๆ หรือธาตุดินอยู่ทุกๆ ขณะผ่านทางอาหารที่จำเป็นต้องกินต้องถ่ายวันละหลายๆครั้งอยู่ทุกเมื่อเชื่อวัน ซึ่งเมื่อเป็นเหตุปัจจัยกับธาตุนํ้าและเหตุอื่นๆ อย่างเหมาะสมอีกเช่นธาตุลม จึงเป็นปัจจัยให้เกิด การย่อยสันดาปเกิดธาตุไฟขึ้น ย่อมได้สารประกอบของธาตุต่างๆ ที่ให้พลังงาน และสารประกอบต่างๆ อันต่างล้วนประกอบมาแต่ธาตุดินตามที่ร่างกายต้องการ และส่งไปทั่วทุกอณูเซล,

ดังนั้นเมื่อกําจัดฆนะความเป็นกลุ่มก้อนมายาที่เห็นคือกายหรือตัวตนหรือรูปขันธ์ออกไปด้วยปัญญาญาณ อันจักทำให้เราน้อมยอมรับเข้าใจได้ว่า รูปหรือกายเรานั้นส่วนหนึ่งประกอบด้วยธาตุดิน หรือมีธาตุดินเป็นเหตุ หรือธาตุต่างๆซึ่งมีรวมในธาตุดินนั่นเอง คือมีธาตุดินเป็นเหตุปัจจัยหนึ่งของกายอันสําคัญยิ่ง อันดําเนินไปตามกระบวนธรรมต่างๆโดยคร่าวๆดังนี้

อาหารอันประกอบมาแต่ธาตุดิน ทาน ย่อย เป็นธาตุต่างๆ, สารประกอบจากธาตุต่างๆ อันถูกดูดซึมเข้าสู่กระแสโลหิต เพื่อนําส่งไปตามส่วนต่างๆของร่างกายทุกอณูเซล มากบ้างน้อยบ้าง ตามเหตุปัจจัย

สังเกตุธาตุดินเหล่านี้ว่า ทุกท่านต้องเติม และขับถ่ายอยู่ทุกวัน มีการเสื่อมสลายหรือแปรปรวนไปในรูปแบบต่างๆ มีความไม่เที่ยงแปรปรวนแม้แต่ในตัวของธาตุดินเอง และด้วยเหตุที่ธาตุดินเองก็ยังไม่เที่ยง แล้วกายหรือตัวตนของเราอันเป็นผล จักเที่ยงได้อย่างไร! ธาตุดินที่ทานลงไปก็แปรปรวนไปภายในตัวเองเช่นกันแม้แต่เมื่อขับถ่ายออกมาก็เป็นธาตุดินอีกชนิดหนึ่ง เกิดขึ้น แปรปรวน และดับไปภายในตัวของธาตุดินเองอีกด้วยเช่นกัน

 

ธาตุนํ้า อาโปธาตุ สภาวะที่เอิบอาบ ดูดซึม แผ่ซ่านออกไป เรียกสามัญว่า ธาตุเหลวหรือธาตุน้ำ อันพระองค์ท่านได้จำแนกไว้ ๑๒ อย่าง คือ ดี เสลด น้ำเหลืองหรือน้ำหนอง เลือด เหงื่อ มันข้น น้ำตา เปลวมัน น้ำมูก น้ำลาย ไขข้อ มูตร อย่างนี้เป็นการกล่าวถึงธาตุน้ำหรืออาโปธาตุมาตั้งแต่สมัยพุทธกาล ซึ่งเป็นไปในลักษณะที่คนทุกคนจะเข้าใจได้ ก็เพื่อนำไปสำเร็จประโยชน์ในการเจริญกรรมฐานได้

หรือพิจารณาตามเป็นจริงดังนี้ก็ได้ว่า ตัวตนก็ประกอบไปด้วยธาตุนํ้าที่มาจากการดื่มและแม้ในอาหารที่กินอยู่ทุกๆ วัน แม้ในขณะเป็นทารกก็ได้ธาตุนํ้าจากนํ้านม อีกส่วนหนึ่งของนํ้านมนั้นก็ให้ธาตุดินเช่นกัน ธาตุนํ้าหรือสิ่งที่ทรงสภาพเอิบอาบดูดซึมหรือธาตุเหลว กล่าวคือส่วนของเหลวต่างๆ ในร่างกาย รวมทั้งในเซลทุกๆ อณูเซล ทั้งในระบบร่างกายทุกๆ ส่วน เลือด นํ้าเหลือง นํ้ามูก นํ้าย่อย นํ้าดี....และแม้แต่ในทุกอวัยวะน้อยใหญ่ที่เป็นธาตุดิน ฯลฯ. ไม่สามารถสร้างขึ้นเองได้ เป็นเหตุปัจจัยที่ต้องนําเติมมาจากการดื่ม การกิน เติมเข้า ถ่ายออก อยู่เยี่ยงนี้ตราบที่ขันธ์ทั้ง ๕ ยังดำรงอยู่

ถ้าเราโยนิโสมนสิการก็จักน้อมยอมรับได้ด้วยปัญญาญาณว่า กายนั้นเป็นมีนํ้าเป็นองค์ประกอบที่สำคัญยิ่งอีกสิ่งหนึ่ง กล่าวคือมีนํ้าเป็นเหตุปัจจัยอันสำคัญยิ่งของกาย เหตุหนึ่ง อันดําเนินเป็นไปตามกระบวนธรรมดังนี้

นํ้า ดื่มหรือกิน ดูดซึมเข้าสู่กระแสโลหิต เพื่อนําส่งไปตามส่วนต่างๆ ของร่างกายทุกเซล มากบ้างน้อยบ้าง ตามเหตุปัจจัย

ธาตุนํ้าที่ทานลงไปก็แปรปรวนไปภายในตัวเองเช่นกันเมื่อขับถ่ายออกมาก็เป็นธาตุนํ้าอีกชนิดหนึ่งที่ถูกปรุงแต่งขึ้นอีก เกิดขึ้น แปรปรวน และดับไปภายในตัวของธาตุนํ้าเองอีกด้วยเช่นกัน ดื่มนํ้าเข้าไป แปรปรวน เปลี่ยนแปลง ดับไป เกิดเป็นแอมโมเนียบ้าง เหล่านี้เป็นต้น

 

ธาตุลม วาโยธาตุ ความเป็นของพัดไปมา ลมที่พัดขึ้นเบื้องบน ลมพัดลงเบื้องต่ำ ลมอันอยู่ในท้อง ลมอันอยู่ในลำไส้ ลมอันแล่นไปตามอวัยวะน้อยใหญ่ ลมหายใจเข้า ลมหายใจออก เช่น ลมหายใจอันไม่น่าปรารถนา ลมหมักหมมเหม็นเน่าอยู่ในท้อง อย่างนี้เป็นการกล่าวถึงธาตุลมหรือวาโยธาตุมาตั้งแต่สมัยพุทธกาล ซึ่งเป็นไปในลักษณะที่คนทุกคนจะเข้าใจได้ ก็เพื่อนำไปสำเร็จประโยชน์ในการเจริญกรรมฐาน

หรือพิจารณาว่า เราได้ธาตุลมจากการหายใจอยู่ทุกๆ ขณะ เป็นปัจจัยที่จําเป็นในการคงชีวิตเหมือนธาตุอื่นๆ และบางส่วนจากส่วนเกินของขบวนการย่อยสันดาปของอาหาร เช่นลมในท้องจากการย่อยสันดาปอาหาร ฯลฯ., ธาตุลมมีอยู่ในทุกอณูเซลของร่างกายเช่นกัน โดยการนําพาออกซิเจนหรือลมที่อยู่ในปอดโดยกระแสโลหิต อันจําเป็นอย่างยิ่งในการดํารงชีวิตและการยังชีวิตของทุกๆ เซลที่มีชีวิตในร่างกาย

ถ้าเราโยนิโสมนสิการ เราจักยอมรับได้ว่า ตัวกายเรานั้นส่วนหนึ่งประกอบด้วยธาตุลม หรือลมนั้นเป็นเหตุปัจจัยของกายอันสําคัญยิ่งเช่นกัน

ลม หายใจ ปอด ดูดซึมออกซิเจนเข้าสู่กระแสโลหิต เพื่อนําส่งไปตามส่วนต่างๆ ของร่างกายทุกเซล มากบ้างน้อยบ้าง.

ธาตุลมที่หายใจเข้าไป ก็แสดงอาการแปรปรวน เปลี่ยนแปลงแสดงความไม่เที่ยง จากธาตุอ็อกซิเจน แปรปรวน และปรุงแต่งเป็นธาตุลมอีกชนิดหนึ่ง คือเกิดเป็นคาร์บอนไดออกไซด์ เป็นต้น

 

ธาตุไฟ เตโชธาตุ ความเป็นของเร่าร้อน สิ่งที่เป็นเครื่องอบอุ่นแห่งกาย และทั้งเป็นสิ่งที่เป็นเครื่องทรุดโทรมแห่งกาย สิ่งที่เป็นเครื่องเร่าร้อนแห่งกายยามเมื่อเจ็บป่วยไข้ และสิ่งที่เป็นเครื่องทำให้แปรปรวนไปด้วยดีแห่งของที่กินแล้ว ดื่มแล้ว เคี้ยวแล้ว และของที่ลิ้มรสแล้ว กล่าวคือแปรปรวนของที่กินและลิ้มแล้วให้เป็นพลังงานและสารของเสียต่างๆออกมา อย่างนี้เป็นการกล่าวถึงธาตุไฟหรือเตโชธาตุมาตั้งแต่สมัยพุทธกาล ซึ่งเป็นไปในลักษณะที่คนทุกคนจะเข้าใจได้ ก็ล้วนเพื่อนำไปสำเร็จประโยชน์ในการเจริญกรรมฐานหรือการวิปัสสนานั่นเอง

หรือพิจารณาดังนี้ว่า เราได้ความร้อนหรือธาตุไฟมาจากการเป็นเหตุปัจจัยธาตุดิน, ธาตุนํ้าและธาตุลมที่ต้องหมั่นเติมอยู่ตลอดเวลา และเมื่อรวมกับธาตุลมที่เราหายใจอยู่ทุกขณะจิต ตลอดจนเหตุปัจจัยอื่นๆ อีก จึงทําให้เกิดกระบวนการย่อยสันดาป(Oxidation)เกิดเป็นพลังงานและความร้อนต่างๆ ขึ้นภายในกายในการดํารงชีพเป็นปกติ อันล้วนแล้วเกิดจากการย่อยสลายแปรปรวนและผสมผสานของปัจจัยต่างๆเพื่อการสันดาปให้เกิดพลังงานในรูปสารประกอบชีวะเคมี อันนําส่งไปสู่ส่วนต่างๆ ของร่างกายทุกอณูเซล อันยังให้เกิดความร้อนและพลังงานอันคือธาตุไฟนั่นเอง ตลอดจนความร้อนอันเกิดแต่เหตุปัจจัยภายนอกเช่น พระอาทิตย์ จากไฟ อันทําให้เกิดความอบอุ่นในการยังชีวิต ฯลฯ.

ถ้าเราโยนิโสมนสิการ เราจักยอมรับได้ด้วยปัญญาญาณว่า ตัวกายเรานั้นส่วนหนึ่งประกอบด้วยธาตุไฟ หรือไฟนั้นเป็นเหตุปัจจัยหนึ่งอันยังให้เกิดกายนั่นเอง อันดําเนินไปตามกระบวนธรรมดังนี้

อาหาร ทาน ย่อย เกิดการสันดาปของธาตุดินนํ้าลมเป็นสารประกอบชนิดให้พลังงานอันล้วนเกิดแต่เป็นเหตุปัจจัยแก่กันและกัน ดูดซึมเข้าสู่กระแสโลหิต เพื่อนําส่งไปตามส่วนต่างๆ ของร่างกายทุกเซล มากบ้างน้อยบ้าง.

ธาตุไฟอันอยู่ในรูปของสารประกอบที่ให้พลังงานออกมา ก็ยังคงมีความแปรปรวน เปลี่ยนแปลงไปต่างๆ นาๆ เช่นเดียวกัน ในรูปของเสียที่คงเหลือจากการใช้ต่างๆ

 

อ่านแล้วยังคิดไม่ออกว่าจะไปยังไง 555

แต่โชคดีที่ข้อความคุณ nouk บอกว่าทุกธาตุเป็นทุกส่วนของร่างกาย

เมื่อกี้ลองตั้งธาตุลม 2 นาที วูบวาบดีเหมือนกัน ยังไม่รู้ว่าจะไปยังไงต่อครับ

ต้องค่อยๆพิจารณา

 

ธาตุทั้ง ๔ ที่ประกอบกันเป็นรูปกายหรือตัวตนนั้น ถ้าพิจารณากันอย่างวิทยาศาสตร์ก็กล่าวได้ว่าคือสารประกอบอย่างหนึ่งของธาตุทั้ง ๔ นั่นเอง, ตัวธาตุอันเป็นเหตุของรูปที่มาเป็นปัจจัยกันก็ยังล้วนมีความไม่เที่ยง มีความแปรปรวน ทุกขังทนอยู่ด้วยยากหรือคงทนอยู่ไม่ได้นั่นเอง และเป็นอนัตตาในที่สุด

กล่าวคือ แม้ธาตุดินหนึ่งๆ เข้าไปในกายแล้วก็ล้วนแปรปรวนไปเป็นธาตุดินอื่นๆ คงทนอยู่ไม่ได้ขับถ่าย และหลุดล่วงเสื่อมดับไป ไม่คงสภาพของธาตุดินต้นกำเนิดแต่อย่างใด

ส่วนนํ้านั้นเล่า เมื่อเข้าไปสู่กายก็ยังเป็นนํ้าดีๆ อยู่ แต่ก็ต้องแปรปวนไม่เที่ยงไปเป็นนํ้าต่างๆในร่างกาย เป็นของเสียยูเรียบ้าง นํ้ามูก นํ้าเลือด นํ้าหนอง ต่างๆ นาๆ ไม่คงรูปของธาตุนํ้าเดิมๆ อีกต่อไป และคงทนอยู่ไม่ได้ถูกขับออกมาตลอดเวลา เป็นอนัตตาในที่สุด

ส่วนธาตุลมเล่า เมื่อเข้าไปก็แปรปรวนจาก O2 เป็น CO2 เสียด้วยความไม่เที่ยง และคงทนอยู่ยากต้องหายใจออกมา แสดงอนัตตาในลักษณาการเดียวกัน

ส่วนธาตุไฟเล่า ก็ไม่คงที่คงทน เมื่อธาตุใดแปรปรวนก็ร้อนเกินปกติบ้าง ร้อนน้อยกว่าปกติบ้าง ต้องวิ่งหาหมอกันให้วุ่นว่าย แล้วก็ดับๆ เกิดๆ ทดแทนกันอยู่ตลอดเวลา จนในที่สุดก็ดับไปอย่างถาวร ก็เป็นอนัตตา

เมื่อเข้าใจได้ดังนี้แล้ว อาศัยสมถกรรมฐานให้ใจสงบ แล้วเจริญวิปัสสนาให้เห็นได้ด้วยปัญญาตนว่า ตัวตนหรือรูปขันธ์หรือสังขารร่างกายทั้งปวงนั้น ความจริงแล้วในแต่ละอณูเซล (Cell) ล้วนประกอบด้วยธาตุ ๔ ล้วนสิ้น แล้วจึงมาประชุมเป็นมวลรวม,เป็นกลุ่ม,เป็นก้อนของอวัยวะน้อยใหญ่ ฯลฯ. ในลักษณาการที่แสดงด้วยภาพด้านล่างนี้ จนเป็นตัวตนเป็นกลุ่มก้อนที่แลดู เป็นหนึ่ง เป็นรูปเดียวในขณะระยะหนึ่ง และยังเกิดช่องว่างต่างๆของอวัยวะน้อยใหญ่ (อากาสธาตุ) และเชื่อมโยงกันโดยวิญญาณธาตุอันคือระบบประสาทต่างๆ นั่นเอง

จึงเป็นเพียงแลดูประหนึ่งว่าเป็นชิ้นเป็นมวลเป็นตัวตนหรือบุคคลเดียว แต่แท้ที่จริงกลับประกอบขึ้นแต่เหตุต่างๆ มาเป็นปัจจัยกัน มิใช่สิ่งๆ เดียวกันอย่างแท้จริง จึงย่อมไม่สามารถรวมกันได้อย่างจริงแท้แน่นอน อันในที่สุดจึงย่อมต้องแปรปรวน (อนิจจัง) จึงคงทนอยู่ไม่ได้ (ทุกขัง) ย่อยยับแตกดับ กลับคืนสู่สภาพเดิมๆ คือสูญล้วนสิ้น เป็นที่สุด กล่าวคือ สภาวะของสมมติสัจจะต้องดับไป แล้วแสดงสภาวะของพระอนัตตา ที่ไม่มีตัวตนอย่างเป็นแก่นแกนถาวรแท้จริงหรือสูญอันเป็นปรมัตถสัจจะ

ดินนํ้าลมไฟ ไฟนํ้าลมดิน นํ้าดินไฟลม ดินนํ้าลมไฟ
นํ้าไฟดินลม ไฟดินลมนํ้า ไฟดินลมนํ้า ดินไฟนํ้าลม
ดินไฟลมดิน ดินไฟนํ้าลมไฟดิน ดินนํ้าไฟลมนํ้า ดินไฟลมนํ้าไฟ

ภาพแสดงอณู (เซล) ที่ประกอบด้วยธาตุทั้ง ๔ ที่มาประชุมรวมกันเป็นกลุ่มก้อน เป็นอวัยวะต่างๆ ฯลฯ. จนเป็นตัวเป็นตนคือรูปในที่สุด แต่ก็ในชั่วขณะระยะหนึ่งๆ เท่านั้น

ถ้าไม่สามารถพิจารณาเห็นเข้าใจได้ดังนี้ ก็อาจใช้วิธีน้อมนึกพิจารณาว่า ดุจดั่งมีดินนํ้ามันอยู่ ๔ ก้อน แต่ละก้อนล้วนคนละสี แล้วมีแรงมากระทำคือปรุงแต่ง คือนำมาบดขยี้ให้เข้าเป็นเนื้อเดียวกันอย่างกลมกลืน แต่ละสีก็อุปมาดั่งธาตุแต่ละธาตุ เมื่อนำมารวมกันอย่างกลมกลืนดียิ่งแล้ว ก็จะได้ดินนํ้ามันในรูปแบบเฉดสีอีกอย่างหนึ่งแตกต่างกันไป

อุปมาได้ดั่งกายเราในบัดนี้นั่นเอง ที่มีธาตุทั้ง ๔ รวมกันอย่างแลดูว่า กลมกลืนดุจดั่งดินนํ้ามันก้อนเดียวกันทีเดียว มิได้แลดูแยกกันอยู่เป็นส่วนๆ แต่ถึงกระไรก็ตามล้วนเกิดแต่เหตุปัจจัยอันคือดินนํ้ามัน ๔ สี ๔ ก้อนนั้น อันมีกรรม (การกระทำ) ของเราที่บดขยี้เป็นเครื่องปรุงแต่ง ดุจดั่งชีวิตก็เป็นเฉกเช่นกัน

 

แสดงธาตุ ๔ ในมหาหัตถิปโทปมสูตร

เห็นได้ว่า หรือน้อมเข้าใจเพื่อการเจริญวิปัสสนาได้ว่ารูปหรือกายนี้ล้วนเกิดแต่ "เหตุปัจจัย" โดยปัญญาญาณ, อันเกิดมาจากการประชุมรวมกันชั่วระยะหนึ่งของธาตุทั้ง ๔ เป็นรูปร่างกลุ่มก้อนมายาขึ้น และธาตุทั้ง ๔ นั้นต่างก็ล้วนเกิดขึ้น ตั้งอยู่อย่างแปรปรวน และดับไปอยู่ตลอดเวลาทุกขณะ และด้วยเหตุปัจจัยปรุงแต่งอันสําคัญอีกเช่นกันอันคือนามหรือจิต (อันก่อให้เกิดกรรมอันคือการกระทําที่มีเจตนา อันทําให้ชีวิตเป็นไปตามกรรมคือการกระทํานั้นนั่นเอง),

และธาตุทั้ง ๔ หรือมหาภูตรูปก็เป็นเหตุปัจจัยยังให้เกิดอุปาทายรูป ๒๔ หรือที่กันเรียกว่ารูปอาศัย กล่าวคือ รูป ที่อาศัยเกิดสืบเนื่องต่อจากมหาภูตูรูป เป็นอายตนะต่างๆ เพศ ความสวยงาม ฯลฯ. ดังนั้นเมื่อฝ่ายรูปรวมกับฝ่ายนามหรือจิต ก็เกิดเป็นชีวิตที่สมบูรณ์ขึ้น กล่าวคือ เมื่อครบขันธ์ทั้ง ๕

อันเมื่อรู้ด้วยสัมมาญาณแล้ว ยังต้องหมั่นพิจารณาเพื่อเป็นเครื่องรู้ เครื่องระลึก เครื่องเตือนสติว่า กายเป็นเพียงสักแต่ธาตุ ๔ หรือสรีระยนต์อันเป็นคำที่หลวงปู่เทสก์ เทสรังสีใช้อุปมาถึง กาย หมายถึงเป็นเพียงสักแต่ว่าเครื่องจักร เครื่องยนต์ หรือหุ่นยนต์อย่างหนึ่งใช้ทำการงาน อันล้วนเกิดมาแต่ธาตุ ๔ เท่านั้น, อันเมื่อเกิดแต่เหตุปัจจัยปรุงแต่ง จึงไม่ใช่สิ่งๆ เดียวกัน จึงย่อมต้องไม่เที่ยง คงทนอยู่ไม่ได้ เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา เพื่อให้เกิดนิพพิทาความหน่าย จึงคลายกําหนัด คลายความยินดี ความชื่นชม ความยึด ความอยาก หรือดับตัณหา ในกายแห่งตน ตลอดจนในสังขารต่างๆ พิจารณาทั้งเมื่อถอนออกจากสมาธิ เมื่อถอนออกจากจิตสงบ และโดยเฉพาะอย่างยิ่งในชีวิตประจําวัน ว่าเพราะล้วนเกิดแต่เหตุปัจจัย จึงไม่เที่ยง จึงเป็นทุกข์ เป็นอนัตตา ดังนั้นสังขารร่างกายและสังขารทั้งหลายทั้งปวง จึงเป็นไปดังนี้

ตัวกู ยังไม่ใช่ ของกู แล้วสิ่งทั้งหลายทั้งปวงจะเป็น ของกู หรือ ดังใจกู ได้อย่างไร
ตัวกู ยังสักแต่ว่าเหตุปัจจัยของ ธาตุทั้ง ๔, แม้แต่ชีวิตของกู ยังสักแต่ว่าเหตุปัจจัยของ ขันธ์ทั้ง ๕

ทั้ง ตัวกู ชีวิตกู ยังเป็นเพียงกลุ่มหรือก้อนของเหตุที่มาเป็นปัจจัยกันเท่านั้นเอง ถ้า ตัวกู เป็น ของกู แล้วไซร้ จะต้องควบคุมบังคับบัญชาได้ดังใจปรารถนา ไม่ใช่การควบคุมได้บ้าง ไม่ได้บ้าง ดังเช่นปวงสังขารทั้งปวงต้องเป็นไปดังใจ จึงไม่เป็นไปเพื่ออาพาธเจ็บป่วยแก่ตาย แต่เพราะตัวกู ไม่ใช่ ของกู อย่างแท้จริงจึงควบคุมไม่ได้ดังใจปรารถนา
ล้วนเป็นไปตามเหตุปัจจัย เพียงแต่บางครั้ง เมื่อเป็นไปตามเหตุปัจจัยอันปรุงแต่งขึ้น แต่ไปตรงตามใจปรารถนาเข้า จึงเกิดมายาจิตไปหลงคิดหลงยึด ว่าเป็น ตัวกู ของกู หรือไปหลงคิดว่า มีสิ่งหนึ่งสิ่งใดมาดลบันดาลให้เกิดขึ้น จึงเป็นทุกข์เป็นร้อนกันไปทั่วทุกโลกธาตุ
ด้วยไฟแห่ง อุปาทานทุกข์

ตัวกูไม่ใช่ของกู นี้ นอกจากความ เกิด แก่ เจ็บตาย พลัดพรากจากสิ่งอันเป็นที่รัก ประสบสิ่งที่ไม่รัก ปรารถนาสิ่งอันใดไม่ได้ในสิ่งอันนั้นแล้ว อันเป็นทุกขอริยสัจ, ลองพิจารณาดูว่า เมื่อมีอารมณ์สิ่งใดมากระทบกับอายตนะภายในนั้นๆ วิญญาณของอายตนะภายในนั้น ย่อมเกิดขึ้น ทำหน้าที่ของเขา จะไปควบคุมบังคับก็ไม่ได้ว่า วิญญาณเอ๋ย เจ้าจงอย่าเกิดเลย เจ้าจงดับไปเถิด หรือเจ้าจงเกิดขึ้นเถิด เจ้าจงอย่าได้ดับไป ย่อมไม่ได้ดังปรารถนา และยังต้องเป็นไปตามเหตุปัจจัยต่อเนื่องไปอีก กล่าวคือ และเมื่อครบองค์ของการผัสสะแล้ว ย่อมเกิดเวทนาเป็นสุขบ้าง เป็นทุกข์บ้าง ไม่สุขไม่ทุกข์หรือเฉยๆ บ้าง อย่างหนึ่งอย่างใด แล้วบังคับบัญชาในเวทนาก็ไม่ได้ว่า เวทนาเอ๋ย เจ้าจงอย่าเกิดเลย เจ้าจงดับไปเถิด หรือเจ้าจงเกิดขึ้นแต่สุขเถิด เจ้าจงอย่าได้เกิดทุกข์เลย แต่กลับต้องดำเนินไปตามเหตุปัจจัย กล่าวคือ ดำเนินไปตามกระบวนธรรมของชีวิตหรือขันธ์ ๕ หรือดำเนินไปตามวงจรปฏิจจสมุปบาทอันเป็นทุกข์

ที่มา: http://www.nkgen.com/471.htm

 

ยินดีด้วยค่ะ คุณ hastin เราพิจารณากายสังขารทุกคืนนะ เริ่มตั้งแต่อาการ 32 ประการ อย่างหยาบๆ จนพิจารณาให้เห็นเป็นธาตุทั้ง 4

แต่เราจะเริ่มจากหยาบไปก่อน พอชัดเจนในหยาบแล้วจึงค่อยพิจารณาให้ละเอียดลงไป แบบใจเย็นๆ เพราะต้องน้อมมาพิจารณาให้เห็นชัดแจ้งด้วยใจ

จนเดี๋ยวนี้ เราเห็นตัวเองนอนอยู่ทั้งๆ ที่หลับตานะ เห็นกายที่นอนอยู่อย่างชัดเจน แต่เราโง่ ก็เลยเดินจิตหลับไปเลย ไม่พิจารณาต่อ หลวงพ่อพุธ ฐานิโย บอกว่าหากเราพิจารณาเมื่อเห็นนิมิต เป็นกาย แล้ว มันจะค่อยๆ เปลี่ยนสภาพไปเรื่อยๆ ให้เราดู จนสลายหายไปหมด เดี๋ยวเอาเรื่องที่ท่านสอนมาให้อ่านดีกว่านะ คุณอาจจะเข้าใจได้มากกว่านี้...โปรดรอสักครู่ค่ะ