เรื่องดีๆในวัดปทุมวนาราม

เข้าวัดนี้ที่มีพระธรรมธัชมุนีเป็นเจ้าอาวาส พบเห็นของดีๆ หลายอย่าง เช่นถ้าต้องการถวายภัตตาหาร หรือทำบุญในโอกาสต่างๆ เชิญที่ด้านหลังศาลาพระราชศรัทธา มีศาลาที่พระราชพิพัฒนาทร (หลวงพ่อถาวร) ดูแล

บรรดาวัดในประเทศไทย 3.5 หมื่นวัดในขณะนี้ ไม่มีวัดไหนถูกเอ่ยชื่อตามสื่อสารมวลชนมากเท่าวัดปทุมวนาราม เพราะได้รับผลกระทบเต็มๆ จากการชุมนุมของคนเสื้อแดงที่แยกราชประสงค์มาเป็นเดือน และก่อนที่กลุ่มเสื้อแดงสลายการชุมนุม ยังมีศพปริศนาในวัดให้พูดถึงกันไม่รู้จบ ทั้งๆ ที่วัดประกาศเป็นเขตอภัยทาน

เมื่อวัดนี้กลายเป็นวัดดังที่ใครๆ ก็พูดถึงเช่นนี้ ผมจึงออกหาข้อมูลบางอย่างที่เกี่ยวกับวัด ตั้งแต่เริ่มสร้างวัดใหม่ๆ ในสมัยรัชกาลที่ 4 พบว่ามีหลายเรื่องที่สื่อไม่พูดถึง บางเรื่องหลายคนอาจลืมไปแล้วก็ได้ โดยเฉพาะเรื่องที่เกี่ยวกับพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 กับสมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต) พระมหาเถระที่มีชื่ออมตะ

การสร้างวัด

ทิวทัศน์วัดปทุมวนาราม สมัย ร.4​

ข้อมูลที่วัดจัดให้แก่สาธารณชนบอกว่าวัดนี้เป็นวัดที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 ทรงโปรดเกล้าฯ สถาปนาขึ้นมาเมื่อ พ.ศ. 2400 หลังจากทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างรมณียสถานนอกพระนครเพื่อเป็นที่แปรพระราชฐานตามพระราชอัธยาศัย

ปัจจุบันมีความสำคัญเกี่ยวกับรัชกาลปัจจุบันคือมีพระสถูปเจดีย์ครึ่งองค์ เป็นที่ประดิษฐานพระราชสรีรังคารของสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก พระทนต์สมเด็จพระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า และเส้นพระเกศาสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ เป็นสถานที่ที่เสด็จบำเพ็ญพระราชกุศลส่วนพระองค์เป็นประจำทุกปี
ศักดิ์ของวัดเป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดราชวรวิหาร สังกัดคณะธรรมยุติกนิกาย ตั้งอยู่ในแขวงปทุมวัน เขตปทุมวัน

ที่แห่งนี้ก่อนที่จะกลายเป็นศูนย์กลางธุรกิจการค้าที่สำคัญในปัจจุบันเมื่อร้อยกว่าปี ในรัชสมัยของรัชกาลที่ 4 พื้นที่บริเวณนี้เป็นทุ่งนาอยู่ริมคลองบางกะปิ ในพื้นที่ทุ่งพญาไท เป็นที่ลุ่มมีน้ำขังตลอดปี และมีบัวขึ้นอยู่ทั่วไป เป็นที่อยู่อาศัยของครอบครัวชาวลาวอาชีพทำนา ซึ่งอพยพเข้ามาพึ่งพระบรมโพธิสมภารตั้งแต่สมัยกบฏเจ้าอนุวงศ์

พุทธศักราช 2396 พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 ทรงมีพระราชประสงค์จะทำให้เป็นรมณียสถานนอกพระนคร ทรงให้สร้างสระบัวอันงดงามไว้เพื่อเป็นที่เสด็จประพาสสำราญพระราชหฤทัยในยามว่างเว้นจากพระราชกรณีกิจ ปรากฏความในพระราชพงศาวดารว่า

ในเดือนอ้ายนั้นแล้ว ทรงพระราชดำริว่า ท้องนาหลวงที่อยู่ในคลองบางกะปิแห่งหนึ่งจะทำเป็นสระบัว ปลูกบัวต่างๆ ไว้ชมเล่น จึงโปรดให้สมเด็จเจ้าพระยาองค์น้อยเป็นแม่กอง พระยาสามภพพ่ายเป็นนายงานจ้างจีนขุดสระบัว ให้เป็นเกาะน้อยเกาะใหญ่ลดเลี้ยวกันไป ถ้าที่ไม่พอก็ให้ซื้อที่ราษฎรต่อไปอีก
สมเด็จเจ้าพระยาองค์น้อย พระยาสามภพพ่าย ทำพระที่นั่งประทับแรมองค์หนึ่ง ทำพลับพลาโรงละคร ที่เจ้าจอมอาศัย โรงครัวข้างใน และโรงครัวเลี้ยงขุนนางข้างหน้า ชักกำแพงล้อมรอบเป็นเขตข้างหน้าข้างใน

ฝ่ายทิศใต้ให้สร้างวัดขึ้นวัดหนึ่ง ประทานชื่อวัด “ปทุมวนาราม” นิมนต์พระสงฆ์ธรรมยุติกาไปอยู่ เจ้าอธิการชื่อ “พระครูปทุมธรรมธาดา” แล้วขุดสระใหญ่มีเกาะน้อยใหญ่ในกลางสระ ในสระนั้นปลูกบัวต่างๆ บนเกาะปลูกผักต่างๆ พรรณดอกไม้ต่างๆ ถึงหน้าฤดูแล้งเดือนยี่ข้างขึ้น ให้ไขน้ำไปไว้เปี่ยมสระ เสด็จมาประทับแรมอยู่สองราตรีบ้าง สามราตรีบ้าง ให้พระราชวงศานุวงศ์และข้าราชการฝ่ายในลงเรือพายเก็บดอกบัว พรรณดอกไม้ และพรรณผักต่างๆ เล่นเป็นการสนุก

เวลาเช้านิมนต์พระราชาคณะลงเรือสำปั้นน้อยพายเข้าไปรับบิณฑบาต เวลาค่ำก็ให้มีผ้าป่า และให้เรือข้าราชการเข้าไปเล่นเพลงสักวาดอกสร้อย และมีละครข้างในที่พระราชวังนั้น ทรงดั่งนี้ทุกๆ ปี

การสร้างวังสระปทุมและวัดปทุมวนารามนั้น ได้เสร็จสิ้นลงในปลายปีพุทธศักราช 2400 เผอิญสมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินีได้ทรงสิ้นพระชนม์ลง และประจวบกับเวลานั้น พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระราชกรณียกิจที่ทรงปฏิบัติเกี่ยวกับการบ้านเมืองหลายด้านด้วยกัน งานฉลองวัดปทุมวนารามจึงมีขึ้นเมื่อวันจันทร์ที่ 2 ธันวาคม ปีพุทธศักราช 2410

สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต)
การทรงบาตรในสระครั้งนั้น โปรดเกล้าฯ ให้นิมนต์พระสงฆ์ทรงสมณศักดิ์ผู้ใหญ่ผู้น้อย รวมทั้งสมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต) มารับบาตรด้วย พระเถระแต่ละรูปต้องนั่งในเรือสำปั้นเล็ก (เรือบดที่ชาวบ้านว่าอีกาจับก็ล่มเพราะเล็กมาก) พายไปรับบาตร

พระบรมสารีริกธาตุบนศาลาพระราชศรัทธา​

เรื่องเล่าว่า สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต) รับบาตรแล้วไม่กลับ พายเรือวนเวียนอยู่หน้าพระที่นั่ง บางทีพายเข้าไปใกล้เรือพระราชาคณะที่จอดคอยรับบาตรอยู่นั้น แล้วยกพายขึ้นบังศีรษะพระราชาคณะรูปนั้น บอกว่า ฉันช่วยบังแดดให้นะจ๊ะ
พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทอดพระเนตรเห็น มีพระราชดำรัสว่า เขาให้แล้วยังไม่ไปอีก เที่ยวพายวนเวียนอยู่นี่เอง จะเอาอะไรอีกเล่า
ตามเรื่องเล่าว่า สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต) ถวายพระพรว่า เกรงพระราชาคณะที่แก่เฒ่าและไม่ชำนาญพายเรือจะทำให้เรือล่มได้ ถ้าเรือล่มลงจะได้ช่วยทัน ถวายพระพรจบก็พายเลยกลับไป

ตั้งแต่นั้นจึงทรงให้เลิกนิมนต์พระราชาคณะมารับอาหารบิณฑบาตทางเรือ แต่ยังเสด็จพระราชดำเนินทางชลมารคทรงทอดผ้าพระกฐินที่วัดปทุมวนารามต่อไป

สระบัวที่ว่านั้น ถ้าดูตามภาพที่สำนักจดหมายเหตุแห่งชาติเก็บรักษาไว้ จะเห็นสระน้ำขนาดใหญ่ อยู่ด้านหน้าพระอุโบสถ ในสระนั้นมีเรือหลายชนิดจอดอยู่ ปัจจุบันหากเราไปยืนหน้าพระอุโบสถ หันหน้าไปทางทิศตะวันออกจะเห็นศาลาหลังเล็กๆ พื้นและกำแพงคอนกรีตเข้ามาแทน นอกกำแพงวัดจะเป็นที่ตั้งห้างเซ็นทรัลเวิลด์

เพื่อรักษาภาพว่าวัดนี้มีสระน้ำ เมื่อไม่กี่ปีที่ผ่านมา ทางวัดได้ขุดสระขนานกับกำแพงแก้วพระอุโบสถและพระวิหารขึ้นมาหนึ่งสระ มองดูไม่เห็นบัว นอกจากถาวรวัตถุหลายชิ้นหลายอย่างได้ปั้นดอกบัวไว้ เช่น ที่กำแพงวัดมีปูนปั้นรูปดอกบัวและใบบัว ที่หัวเสากำแพงคอนกรีตเป็นรูปดอกบัวเช่นกัน ภายในวัดมีศาลาที่กำแพงแก้วพระอุโบสถจะเห็นปูนปั้นเป็นรูปดอกบัวแทนช่อฟ้าใบระกา มีพุ่มดอกบัวขนาดใหญ่ตามมุมของพระเจดีย์ที่ด้านหน้าพระวิหาร

ที่หน้าพระวิหารหากสังเกตจะพบแท่งหินสลักเป็นเทพ มีข้อความบรรยายว่า อนุสาวรีย์นี้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานไว้เป็นที่ระลึกแก่คุณหญิงนิติ มโนปกรณ์นิติธาดา แผ่นศิลาจารึกทางด้านซ้ายมือมีข้อความว่า พระยามโนปกรณ์นิติธาดา (ก้อน หุตะสิงห์) ชาตะ 15 กรกฎาคม 2427 มตะ 1 ตุลาคม 2491 แผ่นศิลาจารึกขวามือมีข้อความว่า คุณหญิงนิติ เกิด 6 ตุลาคม 2431 มรณะ 4 พฤษภาคม 2473

พระยามโนปกรณ์นิติธาดา (ก้อน หุตะสิงห์) คือนายกรัฐมนตรีคนแรกของไทย หลังจากการเปลี่ยนแปลงการปกครองในระบอบประชาธิปไตย โดยมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นพระประมุข

ท่านดำรงตำแหน่งวันที่ 28 มิถุนายน 2475 และถูกรัฐประหาร ต้องลาออกจากนายกรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 20 มิถุนายน 2476

ปูชนียวัตถุ

​

พระใส หรือ พระสายน์ เป็นพระประธานในพระอุโบสถวัดปทุมวนาราม เป็นพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ที่ชาวลาวนับถืออยู่ที่เมืองเวียงจันทน์มานาน เป็นพระพุทธรูปหล่อแบบปางมารวิชัย หน้าตักกว้าง 1 ศอก 1 นิ้ว ประดิษฐานอยู่บนชุกชี 4 ชั้น ข้างหลังองค์พระมีซุ้มประทับส่องให้เห็นองค์พระงามเด่นยิ่งขึ้น พระเสริมเป็นพระประธานในพระวิหารวัดปทุมวนาราม เป็นพระพุทธรูปที่ได้อัญเชิญมาจากประเทศลาวเช่นกัน

จากพุทธาวาสเป็นสังฆาวาส การปกครองแบ่งเป็นคณะ ถัดจากนั้นเป็นประตูทางเข้าสวนป่า ทางเข้าสวนป่าด้านซ้ายมือเคยมีกุฏิที่พักของหลวงปู่มั่น |ภูริทัตโต พระอาจารย์กรรมฐานชื่อดัง ซึ่งเคยมาอยู่ที่นี่ เมื่อพรรษาที่ 8 ปัจจุบันรื้อออกไปสร้างเป็นกุฏิตึกแทน

ในบริเวณสวนป่าจะพบศาลาพระราชศรัทธา ที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้สร้างเพื่อเป็นที่ปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐาน ซึ่งถ้าขึ้นไปที่ศาลาขณะนี้จะเห็นพระบรมสารีริกธาตุประดิษฐานให้ประชาชนได้กราบไหว้บูชาทุกวัน
นอกกำแพงที่ตั้งศาลาพระราชศรัทธาเป็นบริเวณสวนป่า ด้านในสุดเป็นที่ตั้งศาลาทรงธรรม ในงานออกพระเมรุพระบรมศพสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี พ.ศ. 2539

เข้าวัดนี้ที่มีพระธรรมธัชมุนีเป็นเจ้าอาวาส พบเห็นของดีๆ หลายอย่าง เช่นถ้าต้องการถวายภัตตาหาร หรือทำบุญในโอกาสต่างๆ เชิญที่ด้านหลังศาลาพระราชศรัทธา มีศาลาที่พระราชพิพัฒนาทร (หลวงพ่อถาวร) ดูแลอยู่ยินดีต้อนรับทุกท่าน หรือจะสนับสนุนกิจการสหกรณ์ก็มีสินค้าจากสหกรณ์ให้ซื้อหลายรายการ หากจะถวายสังฆทานมีให้เลือกตั้งแต่ศาลาที่หน้าวัด จนถึงร้านค้าสหกรณ์

นี่คือวัดปทุมวนาราม มีสวนป่ากลางกรุง เข้าไปแล้วสามารถทำบุญได้ครบวงจร และมีของดีๆ ที่สื่อยังไม่พูดถึงอีกมาก

เรื่องดีๆในวัดปทุมวนารามที่สื่อยังไม่พูดถึง

 

ดีมากครับที่นี่

สภาพความเป็นวัดที่สงบ ร่มเย็น เป็นที่พึ่งทางใจของคนกลางกรุงได้ดีมาก

ภายในวัดปลูกต้นไม้โดยรอบ คงความเป็นธรรมชาติ ไว้ได้อย่างน่าแปลกใจ
วัดกลางเมือง ท่ามกลางความเจริญสูงสุด

ยังเห็นภาพ นักปฏิบัติ ธรรม ชุดขาว เข้าปฏิบัติกันอย่างตั้งอกตั้งใจ

และได้ข่าวว่า ในหลวง ทรงเสด็จที่นั่น เป็นการส่วนพระองค์ บ่อยมาก ครับ


น่าเสียดาย ภาพเก่า ๆ ที่มีอยู่

ให้กำลังใจ พระทุกรูป และ สมาชิกภายในวัด ทุกท่านคับ

 

โมทนาสาธุครับ
เรียนเชิญสร้างสมเด็จองค์ปฐมพร้อมพระเจดีย์จุฬามณี(พร้อมรับวัตถุมงคลเสาร์ ๕)
http://palungjit.org/threads/เ�...��.153668/<!-- google_ad_section_end --> <!-- / message -->